Kartkówka z Wesela S. Wyspiańskiego: pierwowzory oraz konfrontacja bohaterów i zjaw - model odpowiedzi

1. Kto jest pierwowzorem:
a) Pana Młodego - Lucjan Rydel,
b) Panny Młodej - Jadwiga Mikołajczykówna,
c) Dziennikarza - Rudolf Starzewski,
d) Poety - Kazimierz Przerwa Tetmajer.
Za pełną odpowiedź - 2 p., za trzy poprawne odpowiedzi - 1 p.

2. Co wynika z konfrontacji:

a) Dziennikarz - Stańczyk,
- Stańczyk - błazen na dworach trzech królów,
- symbol patriotyzmu, troski o losy kraju, poczucia odpowiedzialności,
- dostrzegał zagrożenia płynące z sytuacji zewnętrznej, politycznej, ale wynikające z postaw społeczeństwa (co też przedstawił Jan Matejko na obrazie Stańczyk na balu u królowej Bony: na biurku pismo z informacją o klęsce pod Smoleńskiem, a dworzanie i elity państwa się bawią, jedynie Stańczyk pogrążony jest w ponurych rozmyślaniach),
- jest wewnętrznym głosem Dziennikarza,
- pierwowzorem Dziennikarza był Rudolf Starzewski, redaktor naczelny krakowskiego pisma Czas,
- przypomina mu o dawnej chwale Polski (dzwon Zygmunta - powód do dumy króla Zygmunta Starego),
- Błazen zarzuca Dziennikarzowi, że zajmuje się sprawami odległymi, na które już nie ma wpływu, a nie podejmuje zadań ważnych dla teraźniejszości, jest bierny,
- ma pretensje, że Dziennikarz wzmacnia przekonania, iż nic nie ma sensu, nie ma sposobu na wyrwanie z niewoli; usypia naród, zamiast budzić aspiracje narodowowyzwoleńcze (pojawia się tu przy okazji krytyka grupy intelektualistów tzw. Teki Stańczyka),
- Stańczyk wręcza Dziennikarzowi kaduceusz - symbol przewodnictwa i przywództwa duchowego,
- kaduceusz staje się jednak - w kontekście wypowiedzi błazna - symbolem działań mętnych, chaosu mentalnego, defetyzmu.
    Przyznajemy maksymalnie 8 punktów.

b) Poeta - Rycerz.

- pierwowzorem Rycerza był Zawisza Czarny,
- walczył u boku króla Władysława Jagiełły pod Grunwaldem w 1410 roku,
- pierwowzorem Poety był Kazimierz Przerwa-Tetmajer,
- Tetmajer napisał dramat Zawisza Czarny, zatem niejednokrotnie zastanawiał się nad sylwetką Zawiszy,
- w konfrontacji ujawnia się dekadencki charakter Poety: pustka, zniechęcenie, zgorzknienie,
- Poeta marzy o stworzeniu wielkiego dzieła narodowego, ale kończy się to na marzeniu i rozmywaniu w poszukiwaniu nastrojów,
- pojawia się w nim potrzeba aktywności i podjęcia czynu na miarę tego, co zrobił Rycerz, ale nie jest do tego zdolny,
    Przyznajemy maksymalnie 8 punktów.

Powrót do kartkówki