L1: Dwudziestolecie międzywojenne - kryzys i schyłek nowoczesności.

1. Między tradycją a awangardą (s. 250).
- kontynuacja typu powieści opartej na realizmie psycho 2. Interpretacja obrazu Wojciecha Weissa Kryzys (s. 251).
3. Ruchy polityczne międzywojnia (s. 252).
4. Idee oświeceniowe początków nowoczesności a kryzys nowoczesności po 1918 r. (s. 253).
5. Rozwój kina i rewolucja dźwiękowa.

L2: Zmierzch Zachodu. Historiozofia kryzysu nowoczesności (Oswald Spengler, Zmierzch Zachodu).

1. Jose Ortega y Gasset, Bunt mas (256).
2. Oswald Spengler, Zmierzch Zachodu

P.d. Teza i argumenty do wiersza Juliana Tuwima Przy okrągłym stole (s. 263).

L3: Kto odczaruje nas? Fascynacja miasteczkiem w twórczości Chagalla i Tuwima.

Na ocenę:
1. Scharakteryzuj dwudziestolecie międzywojenne, odnosząc się do faktów i zjawisk mających miejsce w tym okresie.
2. Przedstaw zwięźle koncepcję Oswalda Spenglera i podaj tytuł jego kluczowego dzieła oraz wyjaśnij sens tego tytułu.
3. Postaw tezę interpretacyjną i zredaguj argumenty do wiersza Juliana Tuwima Przy okrągłym stole (s. 263).

L4: Najistotniejszy, najzdrowszy, najtęższy obraz przedwiośnia... . Inicjacje Cezarego Baryki.

1. Zdefiniuj pojęcie powieści inicjacyjnej (270).
2. Zad. 1, 2, 3. i dwa wybrane.

L5: Obraz rodziny Baryków na tle wydarzeń w Baku.

Spr. p.d.
1. S. 270, zad. 1, 2, 3 oraz dwa wybrane zadania.
Realizacja tematu.
1. Omów związek Cezarego z matką (s. 271, zad. 4).
2. Wskaż pozytywne i negatywne elementy matczynego wychowania Cezarego, widoczne w relacjach z innymi (s/ 271, zad. 5).
L6: Krew płynęła [...] jako rzeka wieloramienna... . Rewolucja i jej skutki.

S. 272.

P.d. 1. Przedstaw relacje między Cezarym a ojcem, który wrócił do Baku. Jakie prawdy chce przekazać ojciec synowi? Co mówi o rewolucji? Jak Cezary reaguje na argumenty ojca. (s. 40-70).

L7: Kto ma rację w sporze o rewolucję?

Sprawdzenie znajomości treści:
1. W jakich okolicznościach dochodzi do spotkania Cezarego z ojcem po powrocie Seweryna z wojny?
2. O czym opowiada Seweryn synowi w czasie podróży do Moskwy i jaki chce osiągnąć cel tą opowieścią?
3. W jaki sposób doszło do zaginięcia walizki i dlaczego była ona taka ważna?
4. W jakich okolicznościach umiera Seweryn Baryka?

Sprawdzenie p.d.
Formułowanie argumentów w oparciu o wnioski z analizy fr. tekstu:
- wypowiedź Cezarego - jego monolog wewnętrzny skierowany do nieżyjącej matki (s. 30),
- spór z ojcem (s. 54),
- wypowiedź Seweryna o zbrodniach (s. 62),
- Cezary - uświadomienie sobie problemu tyranii (s. 71).

L8: Obraz dworu ziemiańskiego w Nawłoci (kontekst: Pan Tadeusz Adama Mickiewicza).

Obraz parku nawłocki (s. 93) - na czym polega analogia z Panem Tadeuszem?
P.d.
1. Inne analogie z Panem Tadeuszem.
2. Część druga - Nawłoć (treść).

L9: Polsce trzeba na gwałt wielkiej idei! Projekty odrodzonego państwa w Przedwiośniu Stefana Żeromskiego.

S. 277.

Praca w trzech grupach:
1. Seweryn Baryka i jego wizja szklanych domów. Analiza stylu jego wypowiedzi (funkcje stylizacji biblijnej).
2. Program Szymona Gajowca.
L10: Wszystko tu było na swoim miejscu... . Żeromski wobec mitów narodowych.

1. Mit szlacheckiego gniazda.
2. mit Kresów Wschodnich.

P.d. Zad. 1-8, s. 285-286.

L11: Projekcja filmu Przedwiośnie Filipa Bajona.

L12: Wnioski z analizy matury próbnej z Operonem (PP).

1. Przypomnienie funkcji języka w tekstach:
a) informatywna (komunikatywna),
b) ekspresywna,
c) impresywna (perswazyjna),
d) poetycka.

L13: Wnioski z analizy matury próbnej z Operonem (PR).

P.d. Znajdź fr. Przedwiośnia dotyczący problemu obrazu wrogów ojczyzny i dokonaj interpretacji tego fragmentu. Uwzględnij analizę środków stylistycznych zastosowanych w tekście. Odnieś się do innych tekstów kultury, w których pojawia się obraz wrogów.

L14: Dialogowa konstrukcja trzeciej części Przedwiośnia Stefana Żeromskiego i jej funkcje.

I Utrwalenie, przypomnienie:
1. Zob. L81 - wrogowie ojczyzny.
2. Omów plan działania państwa przedstawiony Cezaremu przez Gajowca w następujących obszarach (s. 280, zad. 3):
a) polityka międzynarodowa,
b) kwestie narodowe,
c) problemy społeczne,
d) ekonomia i finanse.

II Realizacja tematu
1. Jaką rolę może odgrywać dialog w różnych tekstach kultury? Omów zagadnienie w oparciu o fr. rozmowy między Cezarym Baryką a Szymonem Gajowcem pod koniec utworu i odnieś się do innych utworów literackich.

III Część trzecia lekcji - praca w grupach:
1. Przedstaw program społeczno-polityczny komunistów (podr. s. 280, zad. 6; tekst s. 205). Weź pod uwagę:
a) rolę proletariatu i zadania rewolucji,
b) stosunek do przeciwników politycznych,
c) pomysły na regulację spraw narodowych (s. 205, s. 209).

2. Jaki stosunek do poglądów komunistów ma Cezary i z czego wynika jego punkt widzenia?

3. W jaki sposób język wypowiedzi charakteryzuje bohaterów? Omów zagadnienie w oparciu o fr. Przedwiośnia (s. 206 od słów: -Towarzysze! Państwo ... - do słów: ... międzynarodowej organizacji pracowników oraz (s. 207) od słów: Te enuncjacje towarzyszki-lekarki ... - do słów: ... prosząc o głos.. Odnieś się do innych tekstów kultury.

4. Podr. s. 244 - nowomowa, cechy polskiej nowomowy (s. 245). Czy fr. Przedwiośnia (drugi cytat z punktu 3.) ma cechy nowomowy? Uzasadnij odpowiedź.

L15: Cezary Baryka i Szymon Gajowiec a etos polskiej inteligencji.

Szymon Gajowiec o ideowcach, którzy byli dla niego wzorcami: Marian Bohusz, Stanisław Krzemiński, Edward Abramowski (s. 182).

Na następnej lekcji będą rozliczane następujące zagadnienia:
1. Obraz wrogów ojczyzny (zob. L81).
2. Argumenty Cezarego wobec argumentów Gajowca.
3. Program komunistów i opinia na ten temat Cezarego oraz jego koncepcja idei wiodącej. Z czego wynika taki pogląd Cezarego.
4. Obraz polskiej inteligencji w różnych tekstach kultury.
L16: Sposoby kreacji obrazu wrogów ojczyzny w tekstach kultury różnych epok.

L17: Wokół problemu użyteczności społecznej tekstu kultury.

L18: O, cóż jest piękniejszego niż wysokie drzewa... . Estetyzm w poezji (Leopold Staff, Marcin Świetlicki, Siergiej Jesienin).

Uzupelnienie:
Na czym może polegać użyteczność społeczna tekstu kultury?

Wszyscy uczniowie zapoznają się z trzema tekstami s. 291 i dalej.

Interpretacja wierszy - praca w grupach:
Gr. 1. Leopold Staff, Wysokie drzewa.
Gr. 2. Marcin Świetlicki, Prawda o drzewach.
Gr. 3. Siergiej Jesienin, [Porzuciłem mój dom rodzinny].
Gr. 4. Interpretacja porównawcza wierszy: Leopolda Staffa Wysokie drzewa i Marcina Świetlickiego Prawda o drzewach.
Gr. 5. Interpretacja porównawcza wierszy: Siergieja Jesienina [Porzuciłem mój dom rodzinny] i Leopolda Staffa [Daleko pójdę, z daleka wrócę].
L19: Interpretacja porównawcza wierszy: Leopolda Staffa Wysokie drzewa i Marcina Świetlickiego Prawda o drzewach. 23qw L20: A wiosną - niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę... . Poeci Skamandra wobec historii.

1. Program poetów Skamandra (s. 296).
2. Interpretacja wiersza Do krytyków Juliana Tuwima (s. 297).
3. Teza do wiersza Herostrates Jana Lechonia. (s. 298).

Ad. 1. Program Skamandrytów:
- programowo bezprogramowi,
- witalność,
- nowe tematy, obraz zwykłego człowieka.
Ad. 2. J. Tuwim, Do krytyków: - wiersz niezwykle dynamiczny (jazda tramwajem, wyliczenia, wykrzyknienia, myślniki - językowe środki dynamizacji),
- prowokacyjność wiersza (adresat - krytycy, oczywiście literaccy): nieco kpiny, zgryżliwości i uszczypliwości, wyrażonej nie wprost, ale wyczuwalnej,
L21: Jest się takim, jak miejsce, w którym się jest... . Dyskusja z determinizmem w Granicy Zofii Nałkowskiej.

1. Geneza i tytuł (s. 318).
2. Interpretacja początku powieści (wg pytań Przeszłość to dziś s. 69).
3. Praca z fr. tekstu (podr. s. 319).
1. Wynotuj, co składało się na opinię "ulicy" o Zenonie Ziembiewiczu.
2. Dlaczego "od strony" Zenona Ziembiewicza i od strony ulicy to samo wydarzenie wyglądało zupełnie inaczej.
3. Jak swoje życie postrzegał Walerian Ziembiewicz, a jak wyglądało ono z zewnątrz? 9 pierwszych rozdziałów. L22: Wpływ środowiska na bohaterów w Granicy Zofii Nałkowskiej i w innych tekstach kultury.

Spr. p.d.
Realizacja tematu (w oparciu o polecenie z p.d. s. 321).
Praca nad rozdziałem nr 4 - obraz sytuacji zwierząt (Fitek i Lulu) - interpretacja rozdziału jako punktu wyjścia do refleksji o sytuacji człowieka.
Łańcuch - symbol ograniczeń, skrępowania człowieka. Zenon zapomniał, że związek z Justyną może się skończyć problemami. Zachowywał się jak młody, swobodny człowiek, który kieruje się instynktem i pierwotnymi odruchami. Ciąża Justyny przyniosła świadomość, że za wolność trzeba zapłacić wysoką cenę. A przecież bohater planował karierę i zawarcie związku małżeńskiego.
L91 (27 I 2020): Jakaś granica, za którą nie wolno przejść... . Problematyka moralna Granicy Zofii Nałkowskiej.

Podr. s. 322.
Interpretacja pięciu fr. powieści pod kątem zagadnień moralnych:
- wprowadzenie pojęcia relatywizmu moralnego (s. 325),
- interpretacja dalszego ciągu cytatu z tematu: Jakaś granica, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą.,
Po omówieniu fr. z podręcznika interpretacja fr. r. 14, s. 139 (kiedy Zeon informuje Elżbietę, że Justyna jest w ciąży).
L92 (29 I 2020): Sufit, który dla innych był podłogą.... Problematyka społeczna w Granicy Zofii Nałkowskiej.

L93 (29 I 2020): Od ziemiaństwa poprzez mieszczaństwo i robotników, po wykluczonych - kreacja obrazu warstw społecznych w Granicy Zofii Nałkowskiej.

Prezentacja notatki przedstawiającej hierarchię społeczną (zob. NZTZC 2.2, tabela s. 329).
Praca nad rozdziałem 5 - losy kucharki, Karoliny Bogutowej (s. 52).
Wpływ relacji społecznych na psychikę człowieka, na przykładzie Justyny (s. 54: Justyna i Róża jako dzieci).

Starość i śmierć w literaturze dwudziestolecia międzywojennego i w innych epokach.

Realizacja tematu - starość i śmierć:
- r. 8 Granicy (s. 79),
- r. s. 36 (zlot widm),
- Anna Świrszczyńska, Łzy (NZTZC 2.2, s. 334),
- motyw starości na przestrzeni epok (NZTZC 2.2, s. 335).

L94 (30 I 2020): Trzeba kochać po majowemu... . Kult życia w poezji skamandrytów.

Na ocenę: motyw starości i śmierci na przestrzeni epok.

Młodość i starość jako źródła konfliktu czy porozumienia? Omów zagadnienie w oparciu o fr. Granicy Zofii Nałkowskiej i odnieś się do innych tekstów kultury.
Osoby nieobecne na lekcji piszą rozprawkę na podany wyżej temat.

Julian Tuwim, Przemiany, s. 302.
Teza:
Podmiot liryczny wyraża swoją miłość do ziemi i istnienia. Chciałby, aby przyroda uległa jeszcze intensywniejszemu i gwałtowniejszemu rozwojowi biologicznemu. Aby wszystko uległo przemianie utożsamianej z ekspansją witalności.
Kazimierz Wierzyński, []Tyś jest, jak dzień wiosenny...] (s. 304).
L95 (30 I 2020): Jak paryska Nike z Samotraki... . Poetki dwudziestolecia międzywojennego o miłości.

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, s. 313.

Schulz, do s. 22.

L96 (3 II 2020): Miłość w wierszach Bolesława Leśmiana.

1. Nieco o biografii Lesmana i jego obecności w Młodej Polsce; nieco o wydanych tomikach (s. 336).
2. [W malinowym chruśniaku] (s. 337).
- połączenie doświadczenia miłości z obcowaniem z przyrodą,
- intensywność doznań sensualnych i niezwykła plastyczność wiersza.

3. Dwoje ludzieńków (s. 338).
- refleksja o miłości niespełnionej,
- miłość pokazana w połączeniu z motywem choroby i śmierci,
- odniesienia metafizyczne (Bóg, świat- których już nie ma).

4. Szczęście (s. 339).
- podmiot liryczny daje wyraz poczuciu szczęścia miłości,
- uczuciu szczęścia towarzyszy ożywienie w świecie przyrody, jak gdyby reagowała ona na to, co dzieje się z kochankami,
- poeta zadaje pytania dotyczące specyfiki uczucia miłości.

L97 (3 II 2020): Śmierć w poezji Bolesława Leśmiana.

1. Rok nieistnienia (s. 341).
2. [Po ciemku, po ciemku łkasz...] (s. 343).
P.d. Opowiadanie Ulica Krokodyli. Trzy wybrane zadania s. 59.

L98 (5 II 2020): Obraz nowoczesnego miasta w opowiadaniu Ulica Krokodyli Brunona Schulza.

Na ocenę:
1. Przedstaw wydarzenia ukazane w opowiadaniu Ulica Krokodyli. Podziel je na:
a) realne,
b) nierealne.
2. W jaki sposób kreowany jest w utworze obraz miasta? Wybierz odpowiednie fragmenty i dokonaj ich interpretacji.
. 3. Scharakteryzuj narratora i porównaj jego stosunek oraz stosunek mieszkańców starej części miast do ulicy Krokokodyli.
4. Obraz miasta w innych tekstach kultury.

Realizacja tematu lekcji:
1. Urbanizm (opisy Paryża w Lalce Bolesława Prusa jako przykład pozytywnej oceny możliwości rozwojowych, jakie daje miast) i antyurbanizm (opisy Petersburga w Dziadów części III Adama Mickiewicza oraz motyw paryskiego bruku w Panu Tadeuszu, obraz Petersburga w Zbrodni i karze Fiodora Dostojewskiego):
2. Stosunek Brunona Schulza do miasta (antyurbanizm, dehumanizacja, tandeta, ...) (NZTZC 3.3., s. 55).
3. Dokonaj analizy metafory: oszlałe, szare maki ekscytacji rozsypują się w popiół
. L99 (5 II 2020): Mityzacja rzeczywistości w prozie Brunona Schulza (Ptaki).

Ptaki (s. 60).

P.d.
Noc Wielkiego Sezonu, Księga.

L100 (6 II 2020): Jak walczący prorok.... Obraz ojca w opowiadaniu Brunona Schulza Noc wielkiego sezonu.

Podr. s. 68 (zadania).
Kartkówka
1. Wybierz jeden z poniższych tematów:
a) Miasto - przestrzeń rozwoju, szans i postępu czy: labirynt, miejsce przeklęte i niszczące człowieka? Omów zagadnienie w oparciu o wybrane opowiadania Brunona oraz odnieś się do innych tekstów kultury;
b) Odtwarzanie rzeczywistości czy kreacja nowych światów?

2. Dokonaj interpretacji opowiadania Ptaki. W tym celu wyjaśnij:
a) kim staje się ojciec w wyobraźni Józefa,
b) jaką rolę odgrywa w wydarzeniach Adela i jakiemu procesowi ulega, c) jaką funkcję pełnią wybrane metafory. 3. Przedstaw wydarzenia ukazane w opowiadaniu Noc wielkiego sezonu. L101 (6 II 2020): Świat, który stał się obcy... . Istota groteskowości wg Kaysera.

Podr. s. 69.
L102 (24 II 2020): Miasto - przestrzeń rozwoju, szans i postępu czy: labirynt, miejsce przeklęte i niszczące człowieka?

Wnioski z analizy kartkówki.

L103 (24 II 2020): Poetyckie (i nie tylko) sposoby poszerzania języka (Bolesław Leśmian, Ballada bezludna).

1. Archaizmy i neologizmy w języku (zjawisko neosemantyzacji).
2. Przykłady neosemantyzacji: "komórka".
3. Czym zajmuje się słowotwórstwo? (NZTZC 2.2., s. 344).
4. Zasady tworzenia neologizmów.
a) dodawanie formantów słowotwórczych do istniejącego słowa (u-przemysłowić; głoś-nik),
b) odcinanie czątek wyrazów (np. czołg), c) łączenie wyrazów (złozenia - pojawia się w nich formant w środku złożonego wyrazu, np. łam-i-główka; zrosty - bez formantów, np. Białystok; kontaminacje - skrzyżowania, połączenia wyrazów, z których jeden jest niepełny, np. gimbus).

Bolesław Leśmian, Ballada bezludna (s. 345).
Bolesław Leśmian, Topielec (s. 348).

Uwaga! Rozszerzenie czyta fr. Cudzoziemki Marii Kuncewiczowej 2.2. s. 349-365 (ma to być gotowe do początku marca).

P.d. S. 78 (2.2.) - pazyści - parzyste, nieparzyści - nieparzyste. L104 (26 II 2020): W nierealnym nonsensie jak we śnie…. Groteska w Ferdydurke Witolda Gombrowicza.

Geneza i tytuł (NZTZC 3 s. 74).
Nowatorstwo powieści.
Relacje autora z czytelnikiem.

Zad. Jaki jest cele groteski u Gombrowicza?
Praca w grupach pięcioosobowych. Uczeń wylosowany zaczyna wypowiedź i kieruje ją do sąsiada. Sąsiad dorzuca coś od siebie i po ustaleniu wspólnej wersji przekazują swoją opinię kolejnej osobie. Ta osoba ustala z drugą wspólną, poszerzoną weresję odpowiedzi i trzeci uczeń zwraca się do czwartego. Piąty wraca do pierwszego i ten przedstawia wynik całościowy odpowiedzi .

L105 (26 II 2020): Pupa - łydka - gęba… . Opowieść o człowieku w metaforach ciała (Ferdydurke Witolda Gombrowicza).

Podr. s. 79.

L106 (27 II 2020): Przemoc symboliczna w Ferdydurke Witolda Gombrowicza.

Podr. s. 86.

Sceny z motywem przemocy:
s. 32 - Miętus domaga się kopniaka dla Syfona za jego idee niewinności, s. 34 - Miętus z pięściami na Syfona, który domaga się od swoich zwolenników obrony,
s. 59 - krytyka ze strony Nauczyciela przeciw Gałkiewiczowi,
s. 63 - pojedynek na miny (rozważenie kwestii, w jakim sensie pojedynek wiąże się z przemocą),
s. 66 - gwałt na Syfonie (uświadamianie przez uszy),
s. 141 - refleksje o zbrodni i smakowaniu,
s. 156 - list Pimki do Zuty,
s. 252-254 - państwo tresują służącego,
s. 255 - służący uderza pana,
s. 258 - porwanie Zosi.

L107 (27 II 2020): Ani słowa, ani jednego ludzkiego słowa.... Intencja i etykieta językowa.

Podr. 2.2., s. 360.

L108 (2 III 2020): Literackie kontynuacje w dwudziestoleciu - problemy i tematy.

Na ocenę:
Interpretacja fr. Ferdydurke: wpływ schematów.

Rozszerzenie o Cudzoziemce (s. 362 i dalej).
Science fiction - Stanisław Lem, Solaris (s. 366, 368).

L109 (2 III 2020): Wypowiedzi pisemne - interpretacja wiersza (ćwiczenia przed maturą).

Kazimierz Wierzyński, Dyskobol (s. 374).
P.d.
podstawa - interpretacja wiersza Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej Zabity w górach (s. 376),
rozszerzenie - interpretacja porównawcza - Jerzy Liebert Jeździec, Julian Tuwim Chrystusie (s. 380).

Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Dyskobol

L110 (4 III 2020): Wypowiedzi pisemne - poziom rozszerzony (ćwiczenia przed maturą).

Przygotowanie w grupach pytań do Ferdydurke i projektowanych odpowiedzi.

Realizacja tematu lekcji - wypowiedź argumentacyjna (s. 382).

L111 (4 III 2020): Wypowiedź ustna (ćwiczenia przed maturą).

S. 389.

L112 (5 III 2020): Praca klasowa: test (antyk, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie).

L113 (5 III 2020): Dwudziestolecie międzywojenne - czas awangardy.

1. Miasta dwudziestolecia (s. 18).
2. Gospodarka i technika.
3. Nowe środki masowej komunikacji.
4. Nowa sztuka (awangarda)..

P.d.
1. Scharakteryzuj I awangardę, tzw. Awangardę Krakowską (s. 22).
2. Przedstaw najważniejsze cechy II awangardy:
a) awangarda lubelska,
b) awangarda wileńska - żagaryści.
3. Zapisz tezę interpretacyjną do wiersza Juliana Przybosia Z Tatr.

L114 (9 III 2020): Zniża się wieczór świata tego… . Katastrofizm w poezji (Józef Czechowicz, Legenda, Żal).

Podr. s. 95.

1. Atmosfera lat 30. XX wieku: jej przyczyny (ekonomiczne, polityczne i kulturowe) i skutki w kulturze (katastrofizm).
2. Teza i argumenty do wiersza Legenda Józefa Czechowicza.
3. Cechy stylu poezji Czechowicza.

L115 (9 III 2020): Wędrówka po tematach, motywach i formach awangardy.

Podr. s. 122.