Matura pisemna w nowej formule od 2023 - podstawa
Test Język polski w użyciu
Test zawiera dwa teksty dotyczące zagadnień językowych (np. różnorodności językowej powiązanej z bioróżnorodnością, wielojęzyczności Europy itp.). Zadania mogą sprawdzać umiejętności:- rozpoznawania prawdy/fałszu określonych stwierdzeń odnoszących się do tekstu,
- dostrzegania związków problemowych między zamieszczonymi tekstami i wnioskowania,
- redagowania notatki syntetyzującej (najczęściej o objętości 60-90 słów).
Test historycznoliteracki
Zawiera teksty pojedyncze lub dwa zestawione w nieprzypadkowy sposób. Zadania mogą sprawdzać umiejętności:- formułowania wniosków interpretacyjnych dotyczących danego tekstu,
- odnajdywania podobieństw lub różnic w ujęciu zagadnień łączących zestawione fragmenty tekstów,
- wskazywania środków stylistycznych i określania ich funkcji,
- interpretacji materiału ikonicznego (np. plakatu) odnoszącego się do określonego utworu literackiego.
Wypracowanie
Nie określa się formy wypracowania, natomiast z podstawy programowej wynika, że uczeń powinien znać dwie formy pracy pisemnej:Szkic krytyczny
orazSzkic interpretacyjny
W praktyce nie da się zastosować tych form w sposób jednorodny, to znaczy w przypadku pojawienia się w poleceniu fragmentu tekstu, dominował będzie szkic interpretacyjny, ale przy jednoczesnym określonym ogólnym temacie trzeba będzie prowadzić dywagacje w formie szkicu krytycznego.Standardowo wytyczne do wypracowania są skonstruowane następująco:
Wybierz jeden z poniższych tematów i napisz wypracowanie.
• W wypracowaniu rozważ problem podany w temacie. Przedstaw również swoje zdanie i je uzasadnij.
• W rozważaniach przedstaw argumenty, odwołując się do utworów literackich oraz do wybranych kontekstów (np.: historycznoliterackiego, literackiego, biograficznego, kulturowego, religijnego, mitologicznego, biblijnego, historycznego, filozoficznego, egzystencjalnego, politycznego, społecznego).
• Jednym z utworów literackich musi być lektura obowiązkowa, wybrana spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego.
• Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 wyrazów.
Temat 1.
Bardzo ogólnie sformułowany (np. Różne postawy ludzi wobec własnych błędów).
W pracy odwołaj się do:
• wybranej lektury obowiązkowej – utworu epickiego albo dramatycznego
• innego utworu literackiego – może to być również utwór poetycki
• wybranych kontekstów.
Temat 2.
Bardzo ogólnie sformułowany (np. Poświęcenie się dla idei a osobiste szczęście.). W pracy odwołaj się do:
• wybranej lektury obowiązkowej – utworu epickiego albo dramatycznego
• innego utworu literackiego – może to być również utwór poetycki
• wybranych kontekstów.
• W wypracowaniu rozważ problem podany w temacie. Przedstaw również swoje zdanie i je uzasadnij.
• W rozważaniach przedstaw argumenty, odwołując się do utworów literackich oraz do wybranych kontekstów (np.: historycznoliterackiego, literackiego, biograficznego, kulturowego, religijnego, mitologicznego, biblijnego, historycznego, filozoficznego, egzystencjalnego, politycznego, społecznego).
• Jednym z utworów literackich musi być lektura obowiązkowa, wybrana spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego.
• Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 wyrazów.
Temat 1.
Bardzo ogólnie sformułowany (np. Różne postawy ludzi wobec własnych błędów).
W pracy odwołaj się do:
• wybranej lektury obowiązkowej – utworu epickiego albo dramatycznego
• innego utworu literackiego – może to być również utwór poetycki
• wybranych kontekstów.
Temat 2.
Bardzo ogólnie sformułowany (np. Poświęcenie się dla idei a osobiste szczęście.). W pracy odwołaj się do:
• wybranej lektury obowiązkowej – utworu epickiego albo dramatycznego
• innego utworu literackiego – może to być również utwór poetycki
• wybranych kontekstów.