Johann Wolfgang Goethe, Cierpienia młodego Wertera

Interpretacja powieści epistolarnej Cierpienia młodego Wertera Goethego

Jak życie może wpłynąć na literaturę? Geneza powieści o Werterze

      Był rok 1772. Johann Wolfgang Goethe trafił do prowincjonalnego miasteczka Wetzlar na praktykę prawniczą. Przypadek sprawił, że w czasie jednego z balów zadurzył się w pannie Buff, której imię brzmiało przepięknie - Charlotta. Zatem przeżycia Wertera opierają się na doświadczeniach miłosnych młodego Johanna.
      Niedługo potem Goethe dowiaduje się, że jego przyjaciel - Wilhelm Jerusalem - popełnił samobójstwo w związku z nieszczęśliwą miłością do małżonki niejakiego Herda. Jakby tego było mało, Wilhelm wykorzystał broń pożyczoną od narzeczonego Lotty (Kestnera). Tak więc do szkicowania sylwetki Wertera Goethe wykorzystał motywy z biografii swojego przyjaciela.

Sylwetka Wertera - bohater werteryczny

• człowiek młody, ok. 25-letni, pochodzenia mieszczańskiego, wchodzący w życie społeczne;
• rodzina pokłada w nim wielkie nadzieje;
• artysta – maluje, szkicuje liczne obrazy, maluje naturę, scenki rodzajowe, które odcinają się od rzeczywistości;
• gruntownie wykształcony;
• ma bardzo rozległe zainteresowania – sztuka, filozofia, zna języki starożytne;
• wrażliwy, uczuciowy;
• lubi samotność, bo daje mu ona wolność i poczucie całkowitej niezależności; dzięki samotności może się skupić na swoich uczuciach, umożliwia mu ona zajrzenie w głąb siebie, analizowanie swojej osobowości;
• jest wierzący – widzi Boga w przyrodzie;
• jest panteistą – wierzy, że Bóg jest we wszystkim, co stworzył, również w nim samym;
• widzi genetyczną więź ze światem przyrody; w przyrodzie zauważa odbicie swej duszy;
• niezwykle wrażliwy, znajduje się we władzy uczuć; kieruje się nimi, a nie rozumem;
• zdaje sobie sprawę z różnic społecznych, ale nie akceptuje pogardy, która z nich wynika;
• jest przeciwnikiem podziałów społecznych – ludzie są różni, ale nie wynika to z tego, z jakiej klasy się wywodzą, ale z tego, jacy są – zależy to od ich wyjątkowości;
• Werter ma poczucie własnej wyjątkowości, uprzywilejowania, odrębności; mówi, że jest istotą wyjątkową, nie mieści się w żadnej z grup społecznych, czuje się wyższy;
• czuje się niezrozumiany przez innych ludzi;
• ceni szczerość, otwartość, prostolinijność i autentyczność;
• ma tendencje do kreowania pewnej rzeczywistości idealnej, uniezwykla swoje życie, wymyśla sobie piękne obrazy, które później realizuje w rzeczywistości; tworzy swoje życie na wzór sztuki, nadaje mu niezwykły charakter;
• według niego życie jest snem, można je tworzyć samemu;
• dla Wertera w życiu najważniejsze są uczucia, przeżycia i marzenia;
• życie nie jest wartością samą w sobie – najważniejsze jest to, co można przeżyć, czego można doświadczyć;
• nie jest ważne, jak długo życie będzie trwało – lepiej żyć krótko, ale intensywnie;
• Werter jest przeciwnikiem wszelkich nakazów i zakazów, bo one ograniczają wolność człowieka;
• Werter jest maksymalistą – jak już czemuś się poświęca, to całym sobą; gdy coś robi, to do końca i wytrwale;
• uważa siebie za geniusza w kwestii odczuwania - o niezwykłości człowieka świadczy bogactwo jego życia wewnętrznego.


Powrót na stronę JOHANN WOLFGANG GOETHE