Język polski klasa pierwsza liceum lekcje live

IX T1

L1 (6 IX 2023): Lekcja organizacyjna (POW, lektury, cele, wymagania, terminy,...).

PRZEDMIOTOWE OCENIANIE WEWNĄTRZSZKOLNE

LEKTURY OBOWIĄZKOWE I UZUPEŁNIAJĄCE - NOWA PODSTAWA - WYKAZ OD STR. 25

LISTA JAWNYCH ZADAŃ W CZĘŚCI USTNEJ

Informator maturalny od roku szkolnego 2024/2025

Matura - egzamin ustny - prezentacja PP

Matura - egzamin pisemny - prezentacja PP

Uwaga: za tydzień 13 września piszemy test diagnostyczny. Oceny będą wpisane, ale bez wagi ocen i nie będą brane pod uwagę przy wystawianiu oceny na koniec roku.

L2 (6 IX 2023): Co to znaczy zrozumieć tekst?
Praca z fr. Odysei Homera (s. 9).
Swobodne wypowiedzi uczniów, będące próbą odpowiedzi na pytanie z tematu.
Czym jest analiza, czym interpretacja, a czego dotyczy wartościowanie i ocenianie (komentarz nauczyciela).

S. 10, zad. 1 (częściowo).

P.d. s. 10, zad. 2-8 (jedno można pominąć), jedno wybrane z wartości i postaw.

L3 (7 IX 2023): Tok analizy, interpretacji i wartościowania - praca z fragmentami Odysei Homera.
Praca z fr. Odysei Homera (s. 9). Uczniowie próbują przejść przez wymienione fazy: analizy, interpretacji, wartościowania. Warto wykorzystać pytania pod tekstem.

Konteksty i ich znaczenie w toku interpretacji.
Sposoby obecności problematyki egzystencjalnej w utworze.

IX T2

L4 (11 IX 2023): Klasyfikacje literatury.
Podr. s. 12.
Zagadnienie wstępne:
Czym według ciebie wyróżniają się utwory literackie w porównaniu z tekstami o innym charakterze (np. naukowymi czy dziennikarskimi)?
Dalszy tok lekcji:
1. Wyznaczniki literatury - swobodne wypowiedzi uczniów na temat wyróżników utworów literackich, czyli tzw. literatury pięknej.
Wykaz wyznaczników (walory estetyczne, fikcyjność, obrazowość, specjalne ukształtowanie języka).
Uczniowie wyjaśniają własnym językiem wyznaczniki literatury i podają przykłady:
- walory estetyczne (Co nam się podoba w utworze),
- fikcyjność (Jakie przykłady znamy),
- obrazowość (Jakie obrazy literackie zapamiętaliśmy po lekturze),
- specjalne ukształtowanie języka (Jakie charakterystyczne środki językowe zwróciły naszą uwagę).

2. Komentarz do koncepcji Platona i Arystotelesa, którzy dokonali podziału literatury ze względu sposób mówienia artysty (s. 12).

3. Rodzaje literackie - kryteria klasyfikacji (analiza tabeli s. 13).

P.d. Fr. Odysei s. 15. Umieć przedstawić tok wydarzeń.

L5 (13 IX 2023): Diagnoza na rozpoczęcie.

L6 (13 IX 2023): Diagnoza na rozpoczęcie (wypracowanie).

L7 (14 IX 2023): Rodzaje literackie i ich wyróżniki (analiza tekstów epickich i lirycznych).
Odyseja Homera, s. 15.
Żona Lota Wisławy Szymborskiej, s. 16.
Zad. 1, 2, s. 17.
P.d.
S. 17, zad. 3-7.

IX T3

L8 (18 IX 2023): Znaki wokół nas.
Wyjaśnij różnice między literaturą a retoryką.
Sprawdzenie zadań 3-7, s. 17 (zwrócenie uwagi na zad. 7).

1. Pojęcie znaku (element znaczący i znaczony) (s. 18).
2. Rodzaje znaków:
, a) oznaki (symptomy),
b) znaki umowne:
- symboliczne (konwencjonalne),
- ikoniczne (ikonograficzne).
3. Znaki języka naturalnego.

Zad. s. 19: 4 (w wymienionych znakach uczniowie wskazują element znaczący i znaczony), 1, 6.

P.d. Pięć zadań wybranych s. 19 (oprócz zad. 4, które omówiono i które obowiązuje wszystkich).

Uwaga! Wrócić do zad. s. 17.

L9 (20 IX 2023): Język - narzędzie porozumienia.
1. Akt komunikacji (analiza schematu s. 22).
Zwrócenie uwagi na kontekst:
Nadawca i odbiorca rozmawiają przez telefon. Nadawca jest w Grecji i ma piękną pogodę, odbiorca jest w Polsce, a tu pada deszcz. Odbiorca mówi ironicznie:
- Piękną mamy dziś.
- U nas też jest przepięknie.
- Ty, żartowałem, u nas leje jak z cebra.
Skąd się wzięło nieporozumienie? Do którego elementu schematu komunikacji nie miał dostępu nadawca w tej fazie rozmowy?
Jak widać, problem tkwi w kontekście, które nadawca nie znał.

2. Funkcje języka związane z aktem komunikacji.

L10 (20 IX 2023): Biblijne źródła kultury europejskiej.
1. Czas powstania Biblii oraz czas jej spisywania.
2. Języki biblijne.
3. Podział ksiąg biblijnych (trzy rodzaje ksiąg).
4. Pochodzenie wyrazu Biblia. 5. Pojęcia: sacrum, profanum, testament.
6. Styl biblijny.

Praca z tekstem Anny Świderkówny Rozmowy o Biblii (zad. s. 28: 1, 2).

P.d. Zad. s. 28.

IX T4

L11 (25 IX 2023): Wnioski z analizy testu diagnostycznego po szkole podstawowej.
Podano L12 i uczniowie zapoznali się ze wstępem.

P.d. s. 36, zad. 1-4.

L12 (27 IX 2023): Historia Abrahama.
Rdz 22,1-18. Tok pracy (s. 38-39): analiza, interpretacja, wartości i postawy, wypowiedź pisemna.
Omówiono zad. znaczną część zadań.

Obowiązują zadania do 7. Siódme będzie rozliczane szczególnie uważnie.

L13 (27 IX 2023): Cierpienie w Biblii – Księga Hioba.
1. Problem niezawinionego cierpienie w kontekście losów Abrahama i Hioba. 2. Forma gatunkowa i kontekst religijny Księgi Hioba (s. 46) - praca z podręcznikiem.
. 3. Sytuacja egzystencjalna Hioba.
4. Przekształcanie pytań Hioba w twierdzenia o losie człowieka (zad. 7. s. 48).

P.d. S. 48, zad. 4, 7 i jedno wybrane z zakresu 10-11.

L14 (28 IX 2023): Życie, śmierć i los – Księga Koheleta.
Cel lekcji:
Przedstawisz wymowę fr. Księgi Koheleta i zinterpretujesz sens wyrażenia vanitas vanitatum et omnia vanitas.

Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam pochodzenie nazw: Księga Koheleta i Księga Eklezjasty.
2. Rozumiem pojęcie vanitas i wskazuję w tekście miejsca zawierające ten motyw.
3. Analizuję budowę składniową wypowiedzeń, rozróżniam zdania i równoważniki zdań.
4. Wskazuję aforyzmy i wyjaśniam ich sens.

S. 54, zad. 11.

L15 (28 IX 2023): Miłość nie tylko duchowa (Pieśń nad Pieśniami).
Interpretacja fr. tekstu s. 59.

Cel Lekcji:
Dokonasz interpretacji Pnp w sensie dosłownym i alegorycznym oraz w odniesieniu do symboliki obecnej w utworze.

Kryteria sukcesu:
1. Interpretuję fr. PnP jako relację między Oblubieńcem i Oblubienicą, zwracam uwagę na sposób opisywania miłości.
2. Interpretuję utwór w sensie alegorycznym wg tradycji judaistycznej i chrześcijańskiej.
3. Określam funkcję środków stylistycznych, przede wszystkim porównań i wykrzyknień.
4. Redaguję samodzielnie pkt 4. kryterium. Np. Wyjaśniam symbolikę gołębicy, jabłoni, lilii i cierni.

Parabola jest opowieścią (przypowieścią) zawierającą sens dosłowny i przenośny (alegoryczny). Parabolami są bajki, przypowieści z Nowego Testamentu, różne fragmenty tekstów zawierające opowieści.

P.d. Wybrane zadanie z zakresu 10-12, s. 60.

X T1 (5)

L16 (2 X 2023): Świat poezji biblijnej – psalmy.
Na ocenę:
1. Wyjaśnij, na czym polega sens dosłowny i alegoryczny Pieśni nad Pieśniami.
2. Jaki obraz Boga i człowieka wyłania się z poznanych przez Ciebie ostatnio tekstów?
3. Jaką rolę odgrywa sposób przedstawienia przyrody w Księdze Koheleta?

Cel lekcji:
Dokonasz interpretacji Psalmu 13 i Psalmu 47, zaklasyfikujesz je oraz omówisz relacje między Bogiem a człowiekiem ukazane w tekstach.

Kryteria sukcesu:
1. Omawiam psalm jako gatunek - podaję co najmniej siedem cech.
2. Znam rodzaje psalmów i znam zasady tego podziału.
3. Wskazuję w Psalmie 13 dwa paralelizmy składniowe lub znaczeniowe oraz określam ich funkcje.
4. Wskazuję w Psalmie 47 zdania rozkazujące, zdania w czasie teraźniejszym i przeszłym oraz określam ich funkcje.
5. Przedstawiam obraz Boga i człowieka ukazany w obu utworach.

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do Psalmu 13 i Psalmu 47

Wymagania do sprawdzianu z Biblii w dniu 9 X 2023 str. 81 podręcznika.

L17 (4 X 2023): Biblijna wizja końca świata. Realizacja tematu lekcji (podr. s. 76).
1. Geneza Apokalipsy św. Jana.
2. Apokalipsa jako gatunek. Etymologia nazwy gatunku.
3. Element wizyjny w utworze - definicja wizji.
4. Cel, dla którego Apokalipsa została napisana.

L18 (4 X 2023): Motywy biblijne. Podr. s. 79.

Przygotuj krótką informację o każdym z motywów biblijnych (w oparciu o s. 79).
1. Nazwij motyw.
2. Podaj tytuły ksiąg, w których występuje.
3. Wyjaśnij, kto jest bohaterem - dokonaj jego krótkiej charakterystyki.
4. Napisz, w jaki sposób ten motyw jest przedstawiony i jaką prawdę uświadamia.

P.d. S. 83, zad. 1.

L19 (5 X 2023): Wielość gatunków i form biblijnych (praca z tekstem).
Podr. s. 82.

Zadanie 1 należy przesłać na grupie na Messengerze (do soboty do 17.00). Na classroomie do sob. do 17.00.

X T2 (6)

L20 (9 X 2023): Sprawdzian z Biblii.
P.d. Mitologia Parandowskiego, Narodziny świata s. 36-49.

L21 (11 X 2023): Narodziny świata i pojawienie się człowieka w świetle mitologii greckiej.
Spr. p.d. Mitologia Parandowskiego, Narodziny świata s. 36-49.

Redagowanie pytań dotyczących mitów.
1. Prometeusz ulepił człowieka z gliny pomieszanej ze łzami, a duszę dał człowiekowi z ognia niebieskiego. Co może symbolizować to wyobrażenie?
2. W jaki sposób Prometeusz wspierał ludzi?
3. Skąd wziął się zwyczaj składania bogom w ofierze tłuszczu i kości?
4. Jak Grecy tłumaczyli pojawienie się nieszczęść?
5. Na czym polegało okrucieństwo kary wymierzonej Prometeuszowi za kradzież ognia i sprzeciwianie się bogom?

L22 (11 X 2023): Mity – opowieści o człowieku i świecie. .
Zredaguj kolejne pytania, starając się unikać powtórzenia takiego samego sposobu rozpoczynania pytania.

P.d. Znamy odpowiedzi na pytania z lekcji. Przedstawiamy również swoje trzy pytania (słuchamy odpowiedzi klasy i ustosunkowujemy się do nich). Udzielamy odpowiedzi na pytania zadane przez kolegów lub nauczyciela.

L23 (12 X 2023): Problematyka winy i kary, los dobroczyńców ludzkości i obraz ludzkiego losu w mitach.
Praca w formularzu Google (Classroom).

P.d. Obowiązuje z Mitologii mit o Syzyfie (s. 206-209). Należy ustnie umieć przedstawić los Syzyfa oraz pisemnie odpowiedzieć na pytanie:
Jaki obraz ludzkiego losu kreuje literatura? Omów zagadnienie na podstawie mitu o Syzyfie.

X T3 (7)

L24 (16 X 2023): Wnioski z analizy pracy klasowej (sprawdzian z Biblii).

Spr. p.d. (sprawdzić na następnej lekcji) Obowiązuje z Mitologii mit o Syzyfie (s. 206-209). Należy ustnie umieć przedstawić los Syzyfa oraz pisemnie odpowiedzieć na pytanie:
Jaki obraz ludzkiego losu kreuje literatura? Omów zagadnienie na podstawie mitu o Syzyfie.

P.d. Od strony str. 50 do 74: Olimp, Dzeus, Hera, Atena, Apollo.

L25 (18 X 2023): Antyczne źródła literatury.
Podr. s. 88.

1. Okresy literatury antycznej:
a) okres archaiczny (IX-VI w. p.n.e.),
b) okres klasyczny (V-IV w. p.n.e.,
c) okres hellenistyczny (III-I w. p.n.e.),
d) okres rzymski (I w. p.n.e.-V w. n.e.).
2. W jaki sposób Aystoteles rozumiał poezję?
3. Tematyka literatury greckiej.
4. Związek literatury z muzyką.

L26 (18 X 2023): Tematyka miłosna w liryce greckiej (Safona).
Podr. s. 91.
Cel lekcji:
Dokonasz interpretacji wiersza Safony Wydaje mi się samym bogom równy, zwracając uwagę na sposób mówienia o emocjach i doznaniach psychosomatycznych.

Kryteria sukcesu:
1. Analizuję sytuację liryczną (podmiot liryczny, adresat, osoba trzecia).
2. Wyjaśniam, o jakich doznaniach emocjonalnych i psychosomatycznych jest mowa w wierszu.
3. Redaguję własne kryterium sukcesu.

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do wiersza Safony Wydaje mi się samym bogom równy

P.d. Mitologia s. 74-95. Zwłaszcza Afrodyta, Eros i Mars.

L27 (19 X 2023): Tematyka patriotyczna w liryce greckiej (Tyrtajos).
Podr. s. 93.

Cel lekcji:
Interpretujesz wiersz Rzecz to piękna... Tyrtajosa w kontekście sposobów wyrażania zachęty do obrony ojczyzny, zwracając uwagę na zastosowane w utworze środki retoryczne i analizując budowę składniową zdań oraz czas i tryb czasowników.

Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam funkcję zastosowania w utworze czasu teraźniejszego, trybu przypuszczającego i rozkazującego.
2. Wyciągam wnioski na temat sposobu argumentowania Tyrtajosa i motywowania do walki o wolność ojczyzny.
3. Charakteryzuję obraz idealnego wojownika.
4. Wyjaśniam pojęcie poezja tyrtejska.

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do wiersza Tyrtajosa Rzecz to piękna...

Na lekcji następnej będą rozliczanie kryteria sukcesu z obydwu ostatnich lekcji.

P.d. S. 96-107 (bogowie światła i powietrza).

X T4 (8)

L28 (23 X 2023): Filozofia sztuką życia.

Podr. s. 95.
Cel lekcji:
Poznasz podstawowe informacje o początkach filozofii greckiej oraz poglądy Sokratesa.

Kryteria sukcesu:
1. Definiuję pojęcie filozofii i określam jej miejsce względem mitologii i religii.
2. Znam podstawowe informacje o Sokratesie i okoliczności jego śmierci.
3. Przedstawiam podstawowe poglądy i koncepcje Sokratesa (heureza).
4. Interpretuję fragment Obrony Sokratesa autorstwa jego ucznia - Platona, zwracając uwagę na tezę ogólną.

L29 (25 X 2023): Mit o złotym wieku.
Podr. s. 107.
Cel lekcji:
Potrafisz przedstawić wyobrażenia Greków (obecne w mitach) na temat pojawienia się człowieka oraz na temat czterech wieków ludzkości, a następnie będziesz umiał porównać wyobrażenia Greków z wersją biblijną dotyczącą stworzenia człowieka.

Kryteria sukcesu:
1. Definiuję pojęcie mitu.
2. Omawiam mitologiczne wyobrażenia na temat stworzenia człowieka.
3. Opisuję cztery wieki ludzkości według mitologii greckiej.
4. Redaguję notatkę syntetyzującą zawierającą porównanie wyobrażeń mitologicznych i biblijnych na temat powstania świata i pojawienia się człowieka.

S. 97, zad. 6, 9.

L30 (25 X 2023): Postacie mitologii greckiej (wielcy bogowie i mityczni śmiertelnicy).
Podr. s. 111.
Praca z fr. książki Mitologia Jana Parandowskiego - Narodziny świata (s. 36-49).

Cel lekcji:
Potrafisz opisać wyobrażenia Greków na temat powstania świata, wyłonienia się pierwszych bogów oraz pojawienia się człowieka oraz charakteryzujesz najważniejszych bogów w mitologii greckiej.

Kryteria sukcesu:
1. Streszczam mit przedstawiający początek świata oraz pojawienie się pierwszych bogów (od Uranosa i Gai, poprzez Kronosa i Reję, po Dzeusa).
2. Wyjaśniam motywy mitologiczne: Tartar, róg obfitości, egida, potop.
3. Kojarzę postacie bogów z przestrzeniami ich władania (Posejdon, Hades, Demeter, Hera, Zeus, Ares, Afrodyta).

P.d. Apollo i Marsjasz z Mitologii Parandowskiego (68-74).

L31 (26 X 2023): Pojedynek bez szans na zwycięstwo (Apollo i Marsjasz).
Spr. wg kryteriów i p.d.

Krótki quiz z narodzin świata (quizizz).

Podr. s. 112
Cel lekcji:
Potrafisz streścić mit o pojedynku Apollina z Marsjaszem oraz porównujesz ten mit ze sposobem ukazania motywu pojedynku w wierszu Zbigniewa Herberta Apollo i Marsjasz.

Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam sposób postrzegania przez Greków bogów i ich relacji z ludźmi (problem rywalizacji i jej skutków).
2. Przedstawiam w skrócie mit o pojedynku Ateny z Arachne.
3. Charakteryzuję sylwetkę Apollina ukazaną w wierszu Herberta i oceniam postępowanie boga.
4. Wyjaśniam, w jaki sposób opisane zostało w wierszu cierpienie Marsjasza.

Podsumowanie:
Dzisiejsza lekcja uświadomiła mi ... .
Poznanie mitu o pojedynku Apollina i Marsjasza oraz wiersza Herberta dało mi możliwość... .

P.d. Kryterium 2. zwłaszcza.

X/XI T5/1 (9)

L32 (30 X 2023): Frazeologizmy antyczne (mitologizmy).

Spr. p.d. - wg kryteriów.

Realizacja tematu lekcji - analiza frazeologizmów (s. 115)

W jaki sposób mity przedstawiają problem konkurowania między ludźmi a bogami? Omów zagadnienie na podstawie mitu o Arachne i Atenie. P.d.
1. Zbuduj zdania z frazeologizmami (s. 115). Obowiązuje znajomość znaczeń tych frazeologizmów i wyjaśnienie, skąd pochodzą.
2. Mit o Demeter i Persefonie - opowiedzieć.

L33 (2 XI 2023): Tęsknota na wieki - mit o Demeter.
Cel lekcji:
Poznasz mit o Demeter i Persefonie, dokonasz interpretacji fragmentu tekstu w tłumaczeniu Zygmunta Kubiaka i wyjaśnisz, jakie prawdy o ludzkim losie przedstawia ten fragment.

Kryteria sukcesu:
1. Opowiadam wydarzenia ukazane w micie o Demeter i Persefonie.
2. Redaguję własną definicję archetypu.
3. Wyjaśniam, jakie prawdy o człowieku wyraża mit i czego archetypem są Demeter i Persefona.
4. Interpretuję odniesienia mitu do przyrody.

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do mitu o Demeter i Persefonie

P.d.
Jedno wybrane zadanie z zakresu 7-9, s. 121.

XI T1 (10)

L34 (6 XI 2023): Miłość silniejsza niż śmierć (Orfeusz i Eurydyka).
Analiza p.d. - potraktować punkty z lekcji jako kryteria sukcesu. Obligatoryjnie zad. 7-9. s. 121.

Podr. s. 123.
Cel lekcji:
Znasz mit o Orfeuszu i Eurydyce oraz wyjaśniasz, w jaki sposób odniósł się do postaci Orfeusza Jacek Kaczmarski w utworze Przechadzka z Orfeuszem.

Kryteria sukcesu:
1. Streszczam mit o Orfeuszu i Eurydyce.
2. Określam funkcje użycia czasu i trybu czasowników w utworze Jacka Kaczmarskiego Przechadzka z Orfeuszem.
3. Odnajduję w kreacji postaci Orfeusza elementy archetypu poety.
4. Porównuję zakończenie utworu Kaczmarskiego z mitologiczną opowieścią o Orfeuszu.

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do mitu o Orfeuszu i Eurydyce oraz do utworu Jacka Kaczmarskiego

Zadania sprawdzające (informacja zwrotna):
Które zdanie jest prawdziwe: Piekło to inni (Sartre) czy W sobie masz swój Hades (Kaczmarski). Uzasadnij.

W jaki sposób artyści wykorzystują w swoich dziełach motywy mitologiczne? Omów zagadnienie w oparciu o wiersz Przechadzka z Orfeuszem Jacka Kaczmarskiego i odnieś się do innych tekstów kultury.

L35 (8 XI 2023): Symbolika grecko-rzymska (zwierzęta, rośliny, przedmioty).
Podr. s. 124.
Czego symbolem mogą być:
a) orzeł,
b) sowa,
c) paw,
d) pegaz,
e) zboże,
f) laur,
g) waga,
h) róg obfitości,
i) kaduceusz.

Praca na lekcji - krzyżówka lub pytania do quizu.

Odpowiedź na pytanie pod tematem lub krzyżówka (quiz).

L36 (8 XI 2023): Walka i wojna w Iliadzie Homera.
Podr. s. 126:
Cel lekcji:
Poznasz cechy eposu bohaterskiego i rozpoznasz je w Iliadzie Homera oraz porównasz bohaterów fragmentu: Achillesa i Hektora, zwracają uwagę na funkcje zastosowanych środków stylistycznych (epitetów i porównań homeryckich).

Kryteria sukcesu:
1. Wymieniam cechy eposu rycerskiego.
2. Przedstawiam wydarzenia ukazane w mitologii i związane z konfliktem między Grecją a Troją.
3. Charakteryzuję narratora relacjonującego pojedynek Achillesa z Hektorem (między innymi na podstawie środków stylistycznych, np. epitetów).
4. Analizuję wybrane porównanie homeryckie i wskazuję w nim człon porównywany i porównujący.
5. Rozważam kwestię heroizmu wybranego bohatera.
6. Wyjaśniam kontekst religijny prośby, jaką wyraził umierający Hektor.

L37 (9 XI 2023): Pycha i przebaczenie w Iliadzie Homera.
Spr. p.d.

Podr. s. 130.
Cel lekcji:
Poznasz fragment Iliady Homera przedstawiający wizytę Priama u Achillesa i dokonasz jego interpretacji w kontekście egzystencjalnym (bohaterowie wobec losu człowieka).

Kryteria sukcesu:
1. Streszczam (w oparciu o plan) przebieg spotkania Priama z Achillesem.
2. Wyjaśniam przyczyny zmian emocjonalnych u Achillesa - określam przyczyny oddania zwłok Hektora ojcu.
3. Interpretuję wypowiedź Achillesa o ludzkim losie.

P.d.
Zredaguj wypowiedź pisemną, rozwijając problem zawarty w temacie lekcji (co najmniej 1 str.). Jeśli nie jesteś w stanie napisać pracy, bądź przygotowany z ostatnich trzech lekcji.

XI T2 (11)

L38 (13 XI 2023): Bohaterowie Iliady o losie człowieka.
W oparciu głównie o zad. 9. i 10. (s. 133).

Sprawdzić zgodnie z p.d. z ostatniej lekcji.

Walka Achillesa i Hektora - 5'13"

P.d. S. 137, zad. 1, 2, 3.

L39 (15 XI 2023): Siła perswazji - sposoby argumentacji.
Podr. s. 134.
Cel lekcji:
Poznasz cele perswazji oraz zasady kompozycji mowy oraz dokonasz analizy fr. Iliady pod kątem sposobów argumentacji.

Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam pojęcie perswazji i manipulacji językowej.
2. Znam zasady kompozycji mowy.
3. Analizuję wystąpienie Agamemnona i wskazuję wstęp ze zwrotem do słuchaczy, argumentację oraz zakończenie z konkluzją.
4. Póbuję odnaleźć w tekście opowiadanie i jeśli znajduję, to rekonstruuję przebieg wydarzeń.
5. Przedstaw tok argumentacji Agamemnona.

L40 (15 XI 2023): Filmowe ujęcia Iliady Homera.

Walka Achillesa i Hektora - 9' z podkładem muzycznym Ameno

P.d. Odyseja, s. 142, zad 1, 2 i 3.

L41 (16 XI 2023): Wędrówka w Odysei Homera.
Praca w formularzu Google. S. 142, zad. 2, 3, 4, 8, 9, 10.

Trojańska Odyseja - 1g 30'

P.d. S. 142, zad. 5, 6, 7.

XI T3 (12)

L42 (20 XI 2023): Losy Odyseusza jako przykład toposu homo viator - czy wędrówka może stanowić wartość?

1. Przedstaw losy Odyseusza.
2. Plusy i minusy wędrówki Odyseusza.
Wnioski z analizy wpisów z formularzu Google (cytowane wypowiedzi nie były w żaden sposób poprawiane, więc mogą zawierać różne błędy):

S. 142, zad. 2.
Zofia D.
      Odyseusz i Achilles rozmawiają o powodach, dla ktorych Odyseusz zdecydował sie zejść do krainy zmarłych. drugim tematem jest los wielkiego wojownika, weglud Odyseusza nie powinien sę pogrążać w smutku.Achilles jest jedank przeciwnikiem zdanie . Ukształtowanie wypowiedzi wskazuje na ich cele zdania pytające w wypowiedzi wskazują ma to że Achilles pragnie poznać motywy postępowania Odyseusza , zaś drugi bohater za pomocą zdań oznajmujących informuje o swoich motywa , wyraza też zdanie na temat sytuacji zmarłych .


S. 142, zad. 3.
Maciej O.:
      Kirke ostrzegała Odyseusza o niebezpieczeństwach które spotka. Syreny, które kuszą ludzi pięknym śpiewem (każdy za statku musiał zatkać uszy woskiem, a sam Odyseusza miał być przywiązany do masztu). Ostrzeżenie także tyczyło się skał które od razu po dotknięciu przez statek zatapiały go na dno. Było jeszcze mówione o dwunastonogim psie-Skylli co ma 6 szyi który był śmiertelnie niebezpieczny.


S. 142, zad. 4.
Krzysztof R.:
      Penelopa usprawiedliwia swoją postawę tłumacząc, że nie zrobiła tego z obawy uwiedzenia przez oszusta. ,,Nie ma we mnie dumy ani pogardy, ani przesadnego zdumienia".

Miłosz G.:
      Penelopa początkowo zachowała dystans wobec Odyseusza, gdyż myślała, że to kolejna osób podszywająca się pod niego. Żona Odyseusza tłumaczy swoje zachowanie słowami ,,Zawsze bowiem serce mi stygnie w łonie, gdy pomyślę, że ktoś może przyjść i zwieść mnie słowami: tylu jest niegodziwych oszustów.


S. 142, zad. 8.
Dominik H.:
      Moim zdaniem za czynem Kirke może przemawiać kilka powodów czuła jakieś głębsze uczucie do Odyseusza i to mogło ją przekonać.


S. 143, zad. 12.
Michał Ł.:
      Według Homera, siła małżeńskiej miłości tkwi w zaufaniu, wierności i miłości, w pełni sie z tym zgadzam ponieważ związek małżeński jak i nawet ludzi młodych powinien sie na tym opierać, są to fundamenty szczęśliewgo związku, nawet w tych czasach ludzie przed ołtarzem ślubują sobie miłość i wierność. Penelopa zaufała Odyseuszowi, była mu wierna oraz tak go kochała że odrzucała innych mężczyzn z nadzieją że Odyseusz wróci, tak samo w drugą strone, Odyseusz nie dał sie skusić syrenom, i chciał jak najszybciej wrócić do swojej wybranki.

Miłosz G.:
      Homer ukazuje siłę miłości zależną od zaangażowania, wierności, poświęcenia i przywiązania. Możemy to dostrzec po zachowaniu Penelopy, która mimo upływającego czasu nie straciła nadziei na powrót męża i została lojalna. Odyseusza wykazał się podobnymi cechami. Wyróżnił się także olbrzymim poświęceniem, kiedy po przeżyciu trudności dalej próbował wrócić do żony. Tak zgadzam się z tym poglądem przedstawionym , gdyż bez zaangażowania obydwu stron nie ma prawdziwej miłości, gdy jedna strona jest nie wierna małżeństwo, bez przywiązania również tak jest wiem to, gdyż przekonałem się o tym na własnej skórze.

Realizacja tematu lekcji.
1. Czy wędrówka jest wartościowa? Na czym polega jej wartość? Co ona daje człowiekowi?
2. Pozytywy i negatywy wędrówki Odyseusza. Co stracił? Co zyskał? Czy czegoś się dowiedział? Coś zrozumiał?
3. Czy prawdą jest twierdzenie, że życie człowieka to nieustanna wędrówka, a istota ludzka to jest zawsze homo viator?

UWAGA! Wypożyczyć Antygonę! Obowiązuje znajomość treści.

P.d.
1. Jeszcze zad. 5. s. 142.
2. Sofokles, do s. 34.

L43 (22 XI 2023): Antygona Sofoklesa - tragedia wzorcowa.
Podr. s. 148.
Cel lekcji:
Poznasz cechy tragedii jako gatunku oraz kontekst mitologiczny dotyczący tła wydarzeń ukazanych w Antygonie.

Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam pojęcie tragedia oraz podaję jej cechy gatunkowe.
2. Omawiam kontekst mitologiczny związany z mitami tebańskimi - określam przyczynę nieszczęść rodu Labdakidów, do którego należy Antygona.
3. Opisuję sytuację wyłaniającą się z rozmowy sióstr na początku Prologu.
L44 (22 XI 2023): Postawy i charaktery Antygony oraz Ismeny
Gdzie mogą tkwić przyczyny ich odmienności i na czym polega rożnica postaw?
W oparciu o wnioski z poprzedniej lekcji.

Zad. z s. 151. Zad. 6.

XI T4 (13)

L45 (27 XI 2023): Racje Antygony wobec racji Kreona.

Spr. p.d. s. 151. zad. 6.
- zawiązanie akcji: rozmowa sióstr o losie Labdakidów,
- rozwinięcie akcji: rozkazy Kreona, czyny Antygony (rytuał pogrzebowy, posypanie ciała ziemią), rozmowa Kreona z Antygoną oraz Kreona z Hajmonem,
- punkt kulminacyjny: śmierć Antygony (powiesiła się) i Hajmona (przebił się mieczem),
- perypetie: śmierć Eurydyki (samobójstwo na wieść o śmierci syna),
- zakończenie: rozpacz Kreona, wypowiedź Chóru o respektowaniu praw boskich.

Realizacja tematu lekcji
1. Umieszczenie przez Sofoklesa w centrum zainteresowania kobiety, która przeciwstawia się męskiemu porządkowi świata (patriarchalizmowi).
2. Racje Antygony:
- prawa bogów nakazują pogrzebanie ciała, te prawa są ważniejsze niż nakazy ludzi, nawet władców,
- Podr. s. 152-154.

P.d. Przygotuj wypowiedź ustną na temat: Konflikt racji moralnych. Odnieś się do Antygony Sofoklesa i uwzględnij wybrany kontekst. Wypowiedź powinna trwać ok. 5 minut. Możesz korzystać z planu wypowiedzi i cytatów.

XII T1 (14)

L46 (4 XII 2023): Antygona Sofoklesa - powtórzenie wiadomości.
L47 (7 XII 2023): Racje Kreona przeciw racjom Antygony.
1. Kontekst historyczno-polityczny dotyczący systemu sprawowania władzy w Atenach i Tebach.
2. Potinterpretować wskazany fragment tragedii antycznej, rozwijając pojawiające się w nim problemy dotyczące racji bohaterów.
Przebieg lekcji:
1. Praca z fr. podr. s. 156 (Ateny - demokracja, Teby - porządek despotyczny, monarchia).
2. Interpretacja fr. tekstu (wypowiedzi poszczególnych bohaterów) - wyodrębnianie problemów.

3. Zad. z analiz (s. 159).

Zadania jawne CKE:
1. Motyw cierpienia po stracie bliskich.
2. Konflikt racji moralnych.
3. Jak literatura antyczna przedstawia tragizm ludzkiego losu?
P.d. S. 159, zad. 7, 8, 9.

XII T3 (15)

L48 (18 XII 2023): Hybris, wina tragiczna i ironia tragiczna - interpretacja Antygony Sofoklesa.
Cele lekcji. Uczeń:
1. Rozumie i potrafi stosować w wypowiedzi pojęcia: hybris, wina tragiczna, ironia tragiczna.

2. Przedstawia racje bohaterów, opowiada się za jednym z nich i uzasadnia swoje zdanie.

Przebieg lekcji:
1. Definicja pojęć: hybris, wina tragiczna, ironia tragiczna (s. 159).
2. Zad. 7, 8, 9.
2. Praca w parach nad zad. 12.

P.d. c.d. zad. 12.

L49 (20 XII 2023): Przestrzeń teatru greckiego i obrzędy religijne jako jego źródło.
Podr. s. 160.
Cel lekcji:
Poznasz budowę teatru greckiego, elementy stroju aktorskiego oraz religijne korzenie tragedii jako gatunku.

Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam etymologię pojęcia tragedia.
2. Wskazuję elementy przestrzeni teatru greckiego (theatron, orchestra, proskenion, skene i wyjaśniam rolę każdego z nich.
3. Określam funkcje maski teatralnej i koturnów oraz płaszcza.

Ad. 1.
      Tragos – w starożytnej Grecji była to ofiara oczyszczalna z kozła, którą składali mieszkańcy Aten w czasie uroczystej procesji, otwierającej tak zwane Dionizje Wielkie. W czasie tej uroczystości śpiewano dytyramb -pieśń ku czci Dionizosa; następnie rozpczynano przedstawienia teatralne.       Zatem tragos to kozioł, a ode to pieśń - innymi słowa tragedia oznacza pieśń kozła Teatr gecki - podsumowanie:
1. Z którym elementem teatru greckiego związany jest wyraz scena?
2. Jakie dwie funkcje pełniła maska teatralna?
3. W jakim celu stosowano koturny i długie płaszcze aktorskie?

L50 (20 XII 2023): Herodot czytany przez Kapuścińskiego.
Podr. s. 168.
Realizacja tematu:
1. Dzieje Herodota z Halikarnasu - arcydzieło prozy greckiej i źródło wiedzy historycznej oraz kulturowej (V w. p.n.e.).
2. Sylwetka Ryszarda Kapuścińskiego i jego dokonania reporterskie.
3. Relatywizm i pluralizm kulturowy zamiast etnocentryzmu i ksenofobii (pojęcia s. 171).
4. Praca z tekstem Kapuścińskiego Podróże z Herodotem.

P.d. S. 171, zad. 4, 5, 7, 9, 10.

L51 (21 XII 2023): Obraz Innego w dziełach literackich (zadanie projektowe).
Spr. p.d. s. 171, zad. 4, 5, 7, 9, 10.

Podr. s. 171, zad. 15. I T1 (16)

L52 (10 I 2024): Epikureizm i stoicyzm Horacego.
Ksenofobia czy pluralizm kulturowy? Wnioski z pracy domowej.

1. Pieśń jako gatunek (s. 184).
2. Sylwetka Horacego - rola Mecenasa.
3. Między epikureizmem a stoicyzmem.
4. Interpretacja Pieśni zimowej (s. 186). Tym razem najpierw analiza zadań i fotografii Piazza del Popolo (dawnego Pola Marsowgo) w Rzymie. Następnie redagowanie tezy i argumentów.

Któremu kierunkowi filozoficznemu bliższy jest ten wiersz i dlaczego? W argumentacji wskaż odpowiednie fragmenty i jej zinterpretuj.

P.d. Jak wyżej - notatka. Również interpretacja poszczególnych strof.

L53 (10 I 2024): Trwałe i ulotne wartości w życiu człowieka - interpretacja pieśni Horacego Do Mecenasa.
Praca z tekstem Do Mecenasa (s. 188).

P.d. Zredaguj tezę interpretacyjną i ją krótko uargumentuj.
Któremu kierunkowi filozoficznemu bliższy jest utwór? Uzasadnij.

L54 (11 I 2024): Interpretacja wiersza Do Pompejusza Grosfusa Horacego.
Podr. s. 190-191, zad. z analizy i interpretacji.

I T2 (17)

L55 (29 I 2024): Poeta natchniony: Horacy, Exegi monumentum.
1. Koncepcja poezji i rola poety według Platona:
- poeta pośrednikiem między bogami a ludźmi,
- dzięki zachwyceniu i uniesieniu (furor poeticus) możliwe jest "tłumaczenie" bogów.
2. Refleksje Horacego nawiązują do koncepcji Platona, ale poeta rzymski podkreśla rolę pracy poety nad tekstem (poeta - rzemieślnik).
3. Horacjanizm:
a) sięganie do wzorców poezji greckiej,
b) nawiązywanie do filozofii stoickiej i epikurejskiej,
c) poszukiwanie w przyrodzie inspiraci i odnajdywanie analogii do życia człowieka.

Kontekst literacki (s. 192).
Interpretacja wiersza Wzniosłem pomnik (s. 193).

P.d.
Zadania z interpretacji 5-9 i jedo wybrane z wartości i postaw.

L56 (31 I 2024): Horacy jako wychowawca (Ojczyzna - okrętem).
1. Poeta wobec swojej twórczości. Zredaguj wypowiedź ustną, odwołaj się do wiersza Horacego Wzniosłem pomnik.

2. Kontekst historyczny poezji patriotycznej Horacego (s. 195).
3. Interpretacja wiersza Ojczyzna - okrętem (s. 195).

P.d. Obowiązują zadania z interpretacji s. 196, zad. 7-10.

L57 (31 I 2024): Motywy antyczne - podsumowanie (wymagania do sprawdzianu).
Interpretacja wiersza (s. 195).

Jak przygotować prezentację? Przydział motywów do prezentacji (wg s. 199).

Praca w parach:
1. Motyw cierpienia.
2. Motyw miłości.
... .

P.d. Horacy i motywy (można przygotować mapę mentalną).

L58 (1 II 2024): Język oficjalny i nieoficjalny.
W nawiązaniu do poprzedniej lekcji: praca w parach - przygotowanie rozmowy na temat motywów antycznych (do programu radiowego).

1. Odmiany języka (s. 200).
2. Formy użytkowe.
3. Zasady konstruowania form użytkowych.
4. Praca nad wybraną formą użytkową (ćw. s. 202).

P.d. Należy wybrać jedno zadanie ze s. 202.

II T1 (18)

L59 (5 II 2024): Wpływ kultury starożytnej na frazeologię współczesnej polszczyzny.
Prezentacja pisma użytkowego (wybrane zadanie s. 202).

Tworzenie własnego tekstu - wypowiedź ustna (s. 208) zgodnie ze standardami maturalnymi.
Prezentacja przez wylosowanego ucznia.
Analiza modelu wypowiedzi zamieszczonego w podręczniku (s. 208).

L60/61 (7 II 2024): Praca klasowa - literatura Greków i Rzymian.
Zad. dotyczące redagowania wypracowania
Jakie problemy porusza Horacy w swojej twórczości? Omów je, odnosząc się do wybranych wierszy poety.

ŚREDNIOWIECZE
L62 (8 II 2024): Tysiąc lat kultury średniowiecza.
Praca z podręcznikiem (s. 212):
1. Średniowiecze w Europie i w Polsce - rzut oka na mapę Europy (s. 212).
Dlaczego prym wiodły takie państwa jak Włochy i Francja?
- leżały na terytorium dawnego imperium rzymskiego (infrastruktura: drogi, spichlerze, ...),
- gęsto zaludnione,
- handlowe (liczne porty).
2. Kontekst historyczny - podstawowe fakty i chronologia (wyjątkowość okresu "jesieni średniowiecza").
3. Nazwa epoki.
4. Co dało Polsce przyjęcie chrześcijaństwa? Jaka była cena decyzji Mieszka I?
5. Uniwersalizm kultury średniowiecza: zjawisko pozytywne czy negatywne?
6. Symbolika liczby cztery oraz inne liczby symboliczne wpisane w plan idealnego kościoła wg Honnecourta (s. 213).
7. Funkcje łaciny a funkcje języków narodowych (na czym polega paradoks).
8. Średniowieczna symbolika zwierząt (bestiarium) (s. 214).

Obowiązują wszystkie punkty.

II T2 (19)

L63 (12 II 2024): Symbol w kulturze średniowiecza (praca z tekstem).
Podr. s. 215.

Dokończyć lekcję o początkach średniowiecza.

Praca z tekstem J. Le Goffa Kultura średniowiecznej Europy (s. 215):
Zadania z zakresu analizy (s. 215-216).

Symboliczne postrzeganie świata w epoce średniowiecza.
1. Sprawdzenie zadań z zakresu analizy.
a) przedmioty materialne jako symbole prowadzące do świata ukrytego, idealnego i duchowego,
b) minerały, rośliny (głównie kwiaty), zwierzęta - źródła symboli.
2. Zadania z zakresu interpretacji (s. 216).
3. Wnioski dotyczące tematu lekcji.

L64 (14 II 2024): Język jako system znaków.
1. Definicja systemu - język jako system.
W definicji podręcznikowej należy podkreślić po jednym słowie-kluczu do zrozumienia pojęcia system (skończony, związki, funkcje).
2. Znaki złożone, znaki proste, jednostki nieznaczące (zdania, wyrazy, brzmienia lub litery) - tak wygląda system językowy.
3. Czym jest fonem? Element brzmieniowy różnicujący znaczenie wyrazu (np. fonem twardości - miękkości, dźwięczności - bezdźwięczności).
4. Podsystemy języka:
a) fonologiczny,
b) leksykalny,
c) gramatyczny:
- morfologia (słowotwórstwo i fleksja),
- składnia.

P.d. S. 223, dwa wybrane zadania (parzyści z parzystych, nieparzyści z nieparzystych).

L65 (14 II 2024): Bogurodzica - poetycki traktat teologiczny.
Zadania kontrolne:
1. Wyjaśnij pojęcia: fleksja, deklinacja, koniugacja.
2. Po co jest potrzebna w języku fleksja?
3. Czym się różni słowotwórstwo od fleksji?
4. Wyodrębnij elementy fleksyjne i słowotwórcze w wyrazach: pod-skocz-ysz i księg-arni-a.

1. Okoliczności powstania Bogurodzicy (s. 224).
2. Idea pośrednictwa i motyw deesis.
3. Zad. 1. s. 227.

P.d. S. 227, zad. 5-9, jedno można pominąć.

ZASTĘPSTWO
L (14 II 2024): Bogurodzica – wyrazem idei hierarchizmu i teocentryzmu.
W oparciu o zad. 7, s. 227.

L66 (15 II 2024): Bogurodzica – pierwszy polski hymn.
1. Hymn jako gatunek.
2. Kontekst religijny.
3. Kontekst historyczny.
4. Kontekst polityczny.
5. Kontekst literacki.

S. 229, zad. 1-6 (jedno zad. można pominąć).

II T3 (20)

L67 (19 II 2024): Wnioski z analizy pracy klasowej (Literatura Greków i Rzymian).

Zad. 4-6, s. 229.

1. Znajomość losów Odyseusza.
2. Podstawowe informacje o postaciach mitologicznych: Apollo, Afrodyta, Persefona, Demeter, Atena, Orfeusz, Hades, (w przypadku bogów - znajomość dziedziny, której patronowali).
3. Krótka charakterystyka bohaterów Iliady Homera: Agamemnon, Achilles, Hektor, Priam.
4. Cechy eposu i tragedii jako gatunków.
5. Sylwetki Antygony, Ismeny i Kreona oraz najważniejsze wydarzenia ukazane w "Antygonie" Sofoklesa.
6. Znajomość pojęć: tragizm, hybris, mit, katharsis.

L68 (21 II 2024): Średniowieczna mowa uczuć w Lamencie świętokrzyskim.
1. Jaką rolę może odgrywać tytuł i w jaki sposób utwory mogły otrzymywać różne tytuły? (s. 234).
2. Przynależność gatunkowa utworu (plankt, lament).
3. Lament świętokrzyski jako apokryf.
4. Pieta jako sposób przedstawienia Matki Boskiej i Chrystusa.
5. Określ nadawcę i adresatów wypowiedzi (zad. 1., s. 236).
6. Funkcje epitetów w tworzeniu ekspresji utworu.
7. Wskaż i określ funkcję oksymoronu.
8. Opisz kompozycję utworu i określ funkcję strofy I w tej kompozycji.
9. Wskaż fragment, w którym zobiektywizowaną informację zastępuje emocjonalizm.
10. Wyjaśnij, na czym polega kontrast czasowy i przestrzenny między strofą II i III? Czemu służą te opozycje?
11. Wskaż w strofie VI paralelizmy składniowe i wyjaśnij ich funkcje.

S. 236, zad. 1, 2.

S. 236-237, zad. 3-12: nieparzyści - nieparzyste, parzyści - parzyste.

L69 (21 II 2024): Wizerunek Matki Boskiej w Bogurodzicy i w Lamencie świętokrzyskim.
Praca w parach lub trójkach. Uczniowie wybierają kryteria porównania s. 237 zad. 16 lub kryteria porównania z koła interpretacji.

ZASTĘPSTWO
L (21 II 2024): Bogurodzica i Lament świętokrzyski – podsumowanie.
Pozostałe zadania s. 237.

L70 (22 II 2024): Bogurodzica i Lament świętokrzyski – praca metodą koła interpretacji.

Koło interpretacji


P.d. Osoby, które napiszą wypracowanie (interpretacja porównawcza), będą zwolnione z odpowiedzi ustnej.

II T4 (21)

L71 (26 II 2024): Średniowieczny wzór rycerza (Pieśń o Rolandzie).
Sprawdzenie p.d. Osoby, które mają wypracowanie (interpretacja porównawcza), są zwolnione z odpowiedzi ustnej.

1. Przetłumacz Bogurodzicę na współczesną polszczyznę.
2. Jaki obraz Matki Boskiej wyłania się z Bogurodzicy i Lamentu świętokrzyskiego Tok pracy nad tematem lekcji:
1. Antyczne pierwowzory etosu rycerskiego (s. 238).
2. Kontekst historyczny.
3. Pieśń o Rolandzie jako przykład literatury parenetycznej i propagandowej.
4. Gatunek: chanson de geste ('pieśń o czynach').
5. Etos rycerski.

P.d. S. 240, nieparz. zad. 1, 3, 5, 7; parzyści 2, 4, 6 i 7.

L72 (28 II 2024): Porównanie postaw heroicznych bohaterów literatury antycznej i średniowiecznej.
Przekazać wydruki zadań jawnych CKE (s. 4-5).

1. Analiza pracy domowej.
2. Kontekst historyczny: kultura arabska i czasy rekonkwisty - grafika s. 241 (Dziedziniec Lwów, zaspół pałacowy Alhambra, Granada).
3. Zad. 12, s. 241 - porównanie
a) Rzecz to piękna Tyrtajosa (s. 93)
b) Iliada Homera (s. 127)
c) Pieśń o Rolandzie

Co można powiedzieć o sytuacjach ukazanych w utworach? Na czym polegają ich podobieństwa i różnice?
L73 (28 II 2024): Średniowieczny wzór władcy (Kronika polska Galla Anonima).
Praca z podr. s. 242.
1. W jakim języku została napisana Kronika polska Galla Anonima?
2. Kto jest głównym bohaterem tego dzieła?

Zagadnienia problemowe:
1. Co wiemy o autorze Kroniki polskiej? (mnich benedyktyński z Francji lub z Lido koło Wenecji; pisze kronikę na dworze księcia Bolesława Krzywoustego na początku XII w., "by za darmo nie jeść polskiego chleba").
2. Rola łaciny i sposób jej wykorzystania przez Galla Anonima (sytuacja języka polskiego w tamtym czasie - pierwsze słowa polskie w różnych dokumentach: Bulla gnieźnieńska z 1136 r. - ponad 400 nazw własnych, nazw miejscowości i nazwisk; pierwsze zdanie w języku polskim w Księdze henrykowskiej z końca XIII w.: "Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj").
3. Kronika jako gatunek (łac. chronos - 'czas').
P.d. Zad. s. 245, 1-10 wg numerów, zad. 11 wszyscy.

L74 (29 II 2024): Bolesław Chrobry jako średniowieczny ideał władcy.
S. 245, zad. 11 - punkt wyjścia tematu lekcji.

Przebieg spotkania cesarza Ottona III z Bolesławem Chrobrym, wymieniane dary i ich znaczenie religijne oraz polityczne, cel Chrobrego i jego wizerunek jako władcy idealnego (cnoty).

Problem:
Bolesław Chrobry jest przez Galla Anonima określany jako sprawiedliwy, bezstronny i pobożny. Ale autor Kroniki polskiej wskazuje jeszcze na jedną cechę króla, która jest ważniejsza od wszystkich pozostałych. Wyjaśnij, o jaką cechę postawy władcy chodzi.

III T1 (22)

L75 (4 III 2024): Czym jest asceza? (Legenda o świętym Aleksym).
I Realistyczny czy wyidealizowany wizerunek Bolesława Chrobrego w Kronice polskiej Galla Anonima. Wypowiedź należy zredagować tak, by znalazły się w niej odpowiedzi na pytania s. 245. Dodatkowo do wyboru zad. 12. lub 13.
II Realizacja tematu:
1. Okoliczności powstania Legendy o świętym Aleksym (s. 250).
2. Gatunek - żywot świętego: co znajdziemy w każdym żywocie świętego?
a) cudowne narodziny,
b) młodość (czasami grzeszna),
c) cuda (za życia i po śmierci).
3. Asceza - różne formy wyrzeczenia (rezygnacja z ziemskich przyjemności i fuga mundi, czyli ucieczka od świata: może to być miejsce odludne albo na przykład słup).
4. Praca z tekstem - zad. 1-5, s. 254 (analiza).

L76 (6 III 2024): Człowiek średniowieczny wobec spraw ostatecznych (Legenda o świętym Aleksym).
Temat lekcji (motyw z jawnych CKE).
Zad. s. 254-255 (zad. 1-9).

Zagadnienia z zadań jawnych CKE:
1. Motyw pięknego umierania i jego rola w średniowiecznej literaturze (nieparzyści). 2. Asceza jako wartość (parzyści).

L77 (6 III 2024): Święty Franciszek - odmienny wzorzec świętego na tle postaw ascetów epoki średniowiecza.
Podr. s. 257.

1. Okoliczności powstania Kwiatków świętego Franciszka (XIII/XIV w., język włoski, anonimowy franciszkanin, język niemal naiwny).
2. Kim był święty Franciszek z Asyżu? (kontekst biograficzny, s. 257).

3. Pojęcie franciszkanizmu.
P.d. 3. Zad. z analizy, s. 259.

L78 (7 III 2024): Które z idei wyznawanych przez świętego Franciszka pozostały ważne do dziś?
Na ocenę:
Porównaj model świętości realizowany przez św. Aleksego (vita contemplativa) i św. Franciszka (vita activa).

1. Jaki jest stosunek św. Franciszka do przyrody?
2. Odnieś się do pytania z tematu lekcji i uzasadnij swoją odpowiedź (zob. zad. 17, s. 259).

P.d. Wróci jeszcze raz porównanie św. Aleksego i św. Franciszka.

III T2 (23)

L79 (11 III 2024): Danse macabre – taniec ze śmiercią (Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią).
Na ocenę: porównanie św. Aleksego i św. Franciszka.

1. W kontekście historycznym i epidemiologicznym - wielka dżuma w połowie XIV w. (s. 267).
2. Funkcje motywu danse macabre.
S. 271, zad. 1. Omówiono elementy trudniejsze w poleceniach.

P.d. S. 271, obowiązują zad. 1-5 oraz jedno wybrane z dalszych.

L80 (14 III 2024): Ars moriendi (sztuka umierania) w literaturze i kulturze średniowiecza.
Punktem wyjścia zad. 15, s. 271 - redagowanie notatki syntetyzującej.

1. W jaki sposób przedstawiona została śmierć w utworze Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią?
2. Na czym polega motyw tańca śmierci?
3. Co to znaczy, że Śmierć została przedstawiona w konwencji naturalistycznej?
4. Przepisz wybrane zadanie z wartości i postaw i je wykonaj.
P.d. Można przesłać jeszcze raz formularz.

III T3 (24)

L81 (18 III 2024): W krzywym zwierciadle satyry średniowiecznej (Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią).
Omówić wnioski z formularzy.

Analiza fr. od s. 274, zad. 1 (kilka przykładów).

1. Jakie dwie funkcje pełnił w średniowieczu humor? Czy można wskazać również trzecią funkcję?
2. Jaki wpływ miała epidemia dżumy na sztukę?
3. Obraz społeczeństwa wyłaniający się z utworu - s. 276, zad. 1, 5 (tabela).
Zadania jawne CKE:
1. Groza i komizm w obrazie śmierci.
2. Średniowieczne kreacje obrazu społeczeństwa.
3. Satyryczny wizerunek grzesznej ludzkiej natury.

P.d. Zad. z analizy i interpretacji s. 276. zad. 2, 3, 4.

III T4 (25)

L82 (25 III 2024): Obrazy śmierci w utworze Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią oraz w wierszu Wywiad Mirona Białoszewskiego.
Zad. s. 276-277 oraz ustalenie kryteriów porównania utworów i na tej podstawie dokonanie porównania (np. kryterium: budowa utworu, wygląd śmierci, styl wypowiedzi (zarówno Śmierci, jak i Mistrzów), okoliczności pojawienia się śmierci, sposób wykonywania przez Śmierć jej zadania, reakcje bohaterów w momencie pojawienia się Śmierci...).

P.d.
1. Ustal kryteria porównania obu tekstów i dokonaj tego porównania.

L83 (27 III 2024): Opowieść o miłości nieszczęśliwej w Dziejach Tristana i Izoldy.
Porównaj Rozmowę Mistrza Polikarpa ze Śmiercią oraz wiersz Wywiad Mirona Białoszewskiego.

Realizacja tematu lekcji: 1. Miłość i małżeństwo w epoce średniowiecza - notatka syntetyzująca (60-80 wyrazów). 2. Praca z fr. tekstu s. 280, zad. z analizy (1-4).
3. Źródła tekstu (s. 279).
4. Romans rycerski jako gatunek (poprzedzający powieść).
5. Kontekst literacki i kulturowy.
6. Symbolika nagiego dzielącego kochanków.

P.d. S. Tekst s. 284-285.

L84 (27 III 2024): Symbolika miłości w romansie rycerskim Dzieje Tristana i Izoldy.
Podr. s. 283.
Realizacja tematu lekcji:
1. Kontekst muzyczny (w tle): Richard Wagner, opera Tristan i Izolda (1859)
2. Praca z tekstem, s. 284.
3. Istotne kwestie:
- symbolika kamieni:
beryl: symbolem wierności i miłości,
chalcedon: łagodzi gniew i pomaga znaleźć drogę do wewnętrznej inspiracji.

W jaki sposób artyści przedstawiają przyrodę i jakie może ona pełnić funkcje? Należy skupić się na motywie głogu.
- przyroda reaguje, odzwierciedla uczucia człowieka, jak gdyby zastępuje człowieka, kiedy ten umiera i realizuje za niego jakieś ważne, symboliczne działania.

Zagadnie do rozważenia:
Miłość: niszczy czy wzmacnia, a może wywiera inny wpływ na ludzi? Omów zagadnienie odnosząc się do Dziejów Tristana i Izoldy oraz innych tekstów kultury. Szkic krytyczny

IV T1 (26)

L85 (3 IV 2024): Poetycka summa średniowiecza (Boska komedia Dantego).
Podr. s. 287.
1. U źródeł tekstu, forma gatunkowa i kontekst kulturowy.
2. Praca z początkiem poematu (s. 289, zad. 1-8). Rozliczenie w formie interpretacji tekstu.
3. Z kim związana jest postać Beatrycze z utworu Dantego?
4. Trzy wybrane zadania z interpretacji, w tym jedno pisemnie.
5. S. 289, zad. 9.

Podsumowanie lekcji:
1. Kim są przewodnicy narratora-bohatera i dlaczego akurat oni oprowadzają go tych rejonach?
2. Jaką funkcję pełni obraz kobiety w Boskiej komedii?
3. Zad. 9. lub 10. s. 289.

L86 (3 IV 2024): Średniowieczna wizja zaświatów w Boskiej komedii Dantego.
Podr. s. 290.
Realizacja tematu:
1. Kontekst literacki (s. 290).
2. Interpretacja fr. tekstu - zad. 1-5 (s. 291).
3. Zad. 6 - czy strach przed karą jest dobrą motywacją?

Wykonane zadania: s. 291, zad. 1, 2, 3, 4, 5, 6

Pojmowanie śmierci w średniowieczu i obecnie. Wokół zad. 6., s. 292. Przygotowanie do dyskusji.

L87 (4 IV 2024): Czy strach przed karą jest dobrą motywacją? Dyskusja.
Uczniowie - nie korzystając z żadnych pomocy - przygotowują temat z zadań jawnych CKE: Średniowieczna wizja zaświatów.
W przypadku trudności - zadania z podręcznika s. 289, 291, 293 - uczniowie sami wybierają zadania które wiążą się z podanym zadaniem jawnym CKE.
Realizacja tematu lekcji - podr. s. 291, zad. 6.

P.d. S. 296-297, przygotować zagadnienia (dwa na dop, trzy na dst, itd.).

IV T2 (27)

L88 (8 IV 2024): Motywy i idee średniowieczne - podsumowanie.
Podr. s. 296-297.

IV T3 (28)

L89 (15 IV 2024): Katedra fantastyczna (Jacek Dukaj, Katedra).
Przedstawienie zagadnień do sprawdzianu ze średniowiecza.

Podr. s. 317.

Ad. 7) Podobieństwa między Katedrą z opowiadania Dukaja a realnie istniejącymi katedrami:
- jest w obu miejsce święte (w przypadku Katedry jest to grób Izmira i ołtarz wraz z tabernakulum),
- w obu doświadcza się przeżyć religijnych (w przypadku Katedry mowa jest jednak o ich większej intensywności, o mistyczności).

Różnice:
- "funkcjonalność Katedry nie ma znaczenia wobec jej symboliki", czyli nie ma tam miejsca - tak jak w przypadku zwykłej katedry - dla człowieka, aby usiadł, nie ma takich elementów katedry jak nawy, prezbiterium.

Uwaga!
Najbliższą lekturą jest Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego.

L90/91 (17 IV 2024): Praca klasowa - średniowiecze.

Praca nad zad. 1. i 2. s. 325.

Uwaga! W przyszłym tygodniu podręcznik 1.2.

IV T4 (29)

L92 (29 IV 2024): Wnioski z analizy pracy klasowej (średniowiecze).

V T1 (29)

L93 (13 V 2024): Renesans - odrodzenie kultury antycznej. Nowa wizja świata i człowieka.
Uwagi o poprawie pracy klasowej:
1. Potrafię omówić treść: Bogurodzicy, Lamentu świętokrzyskiego, Legendy o świętym AleksymRozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią.
2. Wyjaśniam pojęcia: teocentryzm, deesis, hierachizm, pośrednictwo, franciszkanizm, pieta.
3. Opisuję, jak ludzie średniowiecza wyobrażali sobie zaświaty (na podstawie Boskiej komedii Dantego).

Makar:
1. Znam tytuły utworów omawianych na lekcji i potrafię je poprawnie zapisać.
2. Wybieram jeden utwór i omawiam jego treść.
3. Wyjaśniam pojęcia: teocentryzm, deesis, franciszkanizm.

Realizacja tematu lekcji.
1. Nazwa epoki i czas trwania (Italia a inne kraje, w tym Polska) (s. 10).
2. Kontekst historyczny oraz cywilizacyjno-technologiczny (czcionka ruchoma, upadek cesarstwa wschodniorzymskiego, odkrycia geograficzne).
3. Kontekst religijny - reformacja.
4. Kontekst kulturowy - antropocentryzm.

Jak powinna wyglądać - a jak nie powinna - prezentacja multimedialna lub typowo filmowa?

Film: Renesans - narodziny nowej epoki Gwardecki (5')

Film: Kultura epoki renesansu Gwardecki (3')

Film: Renesans - całościowo (17')

P.d. Przygotowanie maksymalnie dwóch stron notatek dotyczących renesansu (np. w formie mapy mentalnej).

L94 (15 V 2024): Średniowiecze - poprawa pracy klasowej.

L95 (15 V 2024): Renesansowe usytuowanie człowieka w centrum świata (idee i hasła renesansu).
Praca z tekstem (s. 13).

Cel lekcji:
Potrafisz scharakteryzować system wartości i idee epoki renesansu.

Kryteria sukcesu:
1. Potrafię wymienić i scharakteryzować pięć idei lub haseł renesansu.
2. Wybieram najważniejszą ideę renesansu i motywuję swój wybór.
3. Cytuję łacińskie hasło obrazujące najważniejszą ideę renesansu, tłumaczę na język polski i wyjaśniam sens.

P.d.
S. 13, zad. 1-6 (dwa można pominąć).
Kryteria sukcesu z lekcji.

L96 (16 V 2024): Wielcy ludzie i wielkie dzieła renesansu.
Jeśli byłaby możliwość podróży w czasie do epoki renesansu, to:
- dokąd chciałbyś/chciałabyś się udać i co zobaczyć?
- kogo spotkać i czego się od niego dowiedzieć?
- co przeżyć, by móc opowiadać o tym współczesnym po powrocie z podróży w czasie?

V T3 (30)

L97 (27 V 2024): Człowiek w centrum – filozofia renesansu. Podr. s. 18.

1. Humanizm - nurt myśli renesansowej koncentrujący się na człowieku, jego rozwoju i roli w świecie.
2. Porównanie humanizmu ze średniowieczną scholastyką (s. 18).
3. Praca z tekstem: Giovanni Pico della Mirandola, O godności człowieka (s. 19).
Kilka uwag o różnych obrazach Boga w literaturze. Zwrócenie uwagi na kontrasty, np. Bóg ukazany w III części Dziadów Adama Mickiewicza jest postrzegany przez głównego bohatera (Konrada) jako despota pozbawiony miłości do człowieka.

L98 (29 V 2024): Renesansowe małżeństwo doskonałe (Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego).
1. Sylwetka Mikołaja Reja z Nagłowic. Które trzy fakty z jego biografii uważasz za szczególnie ważne i dlaczego? (s. 47).
2. Wzór osobowy szlachcica ziemianina ("człowieka poczciwego").
3. Żywot jako gatunek literatury parenetycznej (s. 46).
Praca z tekstem. S. 49.

4. Mikołaj Rej zaprezentował w swoim utworze wzór renesansowego gospodarza (szlachcica ziemianina). Opisz ten wzór, wyjaśnij, która grupa społeczna może go naśladować i przedstaw szczegółowo, jakimi cechami powinni się odznaczać ludzie naśladujący ów wzór.

L99 (29 V 2024): Optymizm humanisty - Jan Kochanowski, [Serce roście patrząc na te czasy...].
1. Fascynacja Kochanowskiego poezją i folozofią Horacego (s. 55).
2. Pieśń jako gatunek.
3. Humanizm renesansowy w odniesieniu do Jana Kochanowskiego.
Pieśni II z Ksiąg pierwszych i argumenty do tezy.

VI T1 (31)

L100 (3 VI 2024): Stoicyzm i epikureizm w pieśni [Chcemy sobie być radzi...] Jana Kochanowskiego.
Podr. s. 58.

Wskazywanie fr. związanych z epikreizmem i stoicyzmem - ich interpretacja.

S. 60, zad. 1, 2, 3, 5.

P.d. Pozostałe zad. s. 60.

L101 (5 VI 2024): Humanista i obywatel w Pieśniach - Pieśń o dobrej sławie Jana Kochanowskiego.
Podr. s. 66.

Cel lekcji:
Udoskonalisz umiejętność interpretacji tekstu lirycznego i wprowadzisz do toku interpretacji odpowiedni kontekst.
Kryteria sukcesu:
1. Opisuję sytuację polityczną i gospodarczą Polski w XVI wieku.
2. Określam sytuację liryczną naszkicowaną w wierszu - identyfikuję nadawcę i odbiorcę.
3. Wyjaśniam, jakie role i zadania przypisuje poeta różnym grupom obywateli.
4. Redaguję w formie notatki syntetyzującej wymowę utworu - jego zasadnicze przesłanie.

P.d. S. 68, zad. 7 i 10.

L102 (5 VI 2024): Interpretacja Pieśni o cnocie Jana Kochanowskiego.
Podr. s. 69.

Cel lekcji:
Poznasz pieśń określającą ideał dobrego obywatela oraz ciekawe ujęcie relacji między człowiekiem cnotliwym a zazdrośnikami.

Kryteria sukcesu:
1. Definiuję pojęcie cnoty i odwołuję się do poznanych przykładów utworów, w których to pojęcie się już pojawiło.
2. Wyjaśniam alegoryczny sens cnoty i zazdrości oraz relacji między ludźmi cnotliwymi i zazdrosnymi.
3. Interpretuję strofę kończącą utwór, a zwłaszcza zdanie: A jeśli komu droga otwarta do nieba, / Tym, co służą ojczyźnie.

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do Pieśni o spustoszeniu Podola

Ad. 1. Cnota - ważne pojęcie u Sokratesa, również u Rzymian; w renesansie - rozumiana jako virtus - umiejętność sprawowania władzy, ale też mądrość, męstwo i postawa obywatelska (sumienne wykonywanie obowiązków względem państwa i społeczeństwa).

Uwaga We czwartek zaczynamy omawiać Odprawę posłów greckich - obowiązuje znajomość treści!

P.d. Zad. 12. s. 70 i do wyboru jedno zadanie z zakresu 8-11.

L103 (6 VI 2024): Pieśń o spustoszeniu Podola Jana Kochanowskiego – liryka apelu.
Podr. s. 71.

Cel lekcji:
Dokonasz interpretacji Pieśni o spustoszeniu Podola, zwracając uwagę na budowę utworu (podzielisz całość na logicznie powiązane segmenty), a także poznasz środki retoryczne służące do tworzenia liryki apelu.

Kryteria sukcesu:
1. Dzielę utwór na części, rekonstruując tok perswazyjny autora.
2. Odwołuję się do kontekstu historycznego dotyczącego relacji Polski z Turcją i Tatarami.
3. Określam funkcję epitetów i metafor obrazujących zniszczenia wojenne u wschodnich rubieży Rzeczypospolitej.
4. Uzasadniam twierdzenie, że Pieśń o spustoszeniu Podola realizuje założenia liryki apelu.

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do Pieśni o spustoszeniu Podola

Do wyboru: trzy zadania z wartości i postaw (s. 74) lub zad. 13.

VI T2 (32)

L104 (10 VI 2024): Pieśni Jana Kochanowskiego - podsumowanie.
Podr. s. 71 i strony poprzednie.

L105 (12 VI 2024): Nowożytna tragedia Jana Kochanowskiego - Odprawa posłów greckich.
Podr. s. 79.

Cel lekcji:
Poznasz okoliczności powstania Odprawy posłów greckich, cechy gatunkowe tragedii oraz główny problem związany ze sporem Trojan.

Kryteria sukcesu:
1. Przedstawiam fakty związane z genezą Odprawy posłów greckich.
2. Omawiam kontekst mitologiczny oraz rozróżniam bohaterów z mitologii i spoza niej.
3. Wyjaśniam, czego dotyczy spór prowadzony przez Trojan - omawiam tok argumentacji stron.
4. Streszczam przepowiednię Kassandry.

P.d. Do wyboru jedno zadanie z wartości i postaw s. 83.

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do Odprawy posłów greckich: geneza, spór, przepowiednia Kassandry

L106 (12 VI 2024): Zbiorowość jako bohater tragiczny Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego. 1. Interpretacja dialogu między Antenorem a Aleksandrem (s. 80-81).
2. Wyjaśnij zdanie Antenora: Grek u mnie każdy, kto ma sprawiedliwą. Dlaczego takie stwierdzenie jest niebezpieczne dla Antenora? Kto i w jaki sposób może je wykorzystać?

Zad. 7. s. 83 - podstawa tematu lekcji:
1. Jakie okoliczności mogą sprawić, że zbiorowość staje się bohaterem tragicznym?
2. Co oznacza właściwie to stwierdzenie?

      Tragizm, tragedia - przedwczesna zagłada wielkiej wartości (np. utrata wolności, niezależności, rozbiory, wojna, zniszczenia). Ale też sytuacja wyboru, z którego nie ma wyjścia i który prowadzi do katastrofy.

L107 (13 VI 2024): Stać przy przyjacielu czy przy prawdzie? Refleksje zainspirowane Odprawą posłów greckich. Spr. p.d. (zob. kryteria L20/21).
Podr. s. 83.

VI T3 (33)

107 (17 VI 2024): Refleksja o państwie w Odprawie posłów greckich Jana Kochanowskiego.

Cel lekcji:
Dokonasz interpretacji fragmentu Odprawy posłów greckich - Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie ..., odnosząc jej sens do sytuacji politycznej Polski pod koniec XVI wieku i wyjaśniając cel, jaki stawiał sobie autor.

Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam kontekst polityczny i wskazuję na analogie między Troją a Polską.
2. Określam powinności władzy przedstawione przez podmiot mówiący.
3. Wyjaśniam, na czym polegają zobowiązania władców wobec obywateli.
4. Określam różnice między skutkami grzechu (występku) pojedynczego, przeciętnego człowieka - a skutkami grzechu władcy?

Wydruk celu lekcji i kryteriów sukcesu do fr. Odprawy posłów greckich - Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie ...

108 (19 VI 2024): Retoryka dyskusji.

109 (19 VI 2024): Podsumowanie pracy rocznej.





POWRÓT - PANEL LEKCYJNY 2023/2024