Raskolnikow - portret psychologiczny - scenariusze lekcji


Sylwetka Raskolnikowa widziana z różnych perspektyw

Celem lekcji jest spojrzenie całościowe na Rodiona Raskolnikowa:

- w jakiej sytuacji życiowej się znajduje?
- jakie czynniki i poglądy ukształtowały jego światopogląd?
- co się dzieje z jego psychiką?

Spojrzenie całościowe na Raskolnikowa – pomysł na grafosymbolikę

„Co te oczy mogły widzieć, co uszy – usłyszeć (audiosfera), serce – odczuć, rozum – pojąć, nogi – przejść" itd..

OCZY Widzi wokół siebie zło, widzi nędzę i upodlenie. Dostrzega to całkiem blisko. Jego oczy przebiegają list od matki, który uświadamia mu, co chce zrobić jego siostra dla niego (związek z Łużynem).

USZY: Przypadkowe wysłuchanie rozmowy między studentem a oficerem. Przypadkowe usłyszenie informacji, że Lizawiety nie będzie u Alony następnego dnia między siódmą a ósmą wieczorem.

NOGI: Podświadome kierowanie swoich kroków do Soni (są w analogicznej sytuacji), ale też szukanie u niej wskazówki, ratunku, kierunku życia.
      Wędrówka Raskolnikowa ulicami Petersburga – miasta-demona, miasta-Sodomy, miasta-wieży Babel.

ROZUM: Filozofia Nietzschego (idea nadczłowieka) miała istotny wpływ na światopogląd bohatera i jego spojrzenie na samego siebie. Działał tu zapewne mechanizm samoobrony na zasadzie: jestem nędzarzem, zawiodłem rodzinę, ale to tylko pozór - tak naprawdę jestem nadczłowiekiem, tylko muszę to sobie udowodnić i rozpocząć nowy etap życia. Zabicie lichwiarki - ludzkiej wszy - to tylko próba, dzieki której można zyskać przekonanie, że nad zbrodnią można przejść łatwo do porządku, bez wyrzutów sumienia - wszak człowiek nadzwyczajny sam określa swoje zasady i nie liczy się z innymi kodeksami etycznymi.

SERCE: Intuicja podpowiada bohaterowi, żeby szukał ratunku u Soni. To przez prowadzi droga do przemiany.

      Pytania dotyczące Raskolnikowa (można je redagować w formie 2. os. l.poj., zaś uczniowie wchodzą w rolę Raskolnikowa i odpowiadają w 1. os. l. poj.).

1. Dlaczego tak ważny był dla Raskolnikowa motyw wskrzeszenia Łazarza?
      lub - po transformacji
1. Dlaczego tak ważny był dla ciebie - drogi Rodionie - motyw wskrzeszenia Łazarza?

2. Jakie czynniki wpłynęły na to, że Raskolnikow nie dopuszczał do siebie myśli o swojej winie?
3. Dlaczego właśnie w Soni Raskolnikow dostrzegł najwierniejszego powiernika?
4. Jaka była jego reakcja po przeczytaniu przez Sonię historii wskrzeszenia Łazarza?
5. Dlaczego Raskolnikow usiłuje szukać pomocy i odpowiedzi na rozterki w Biblii?
6. Skąd u Raskolnikowa przekonanie, że wartości, którymi żyje Sonia, mu pomogą?
7. Dlaczego Raskolnikow nie czuł skruchy po dokonaniu zbrodni?
     

Motyw snu w Zbrodni i karze Dostojewskiego i w innych tekstach kultury

. Możemy z tego wyodrębnić oddzielną jednostkę lekcyjną. MOTYW SNU - ZOBACZ TUTAJ!.


Powrót na stronę główną FIODOR DOSTOJEWSKI