Sprawdzian z antyku - Edyp, archetypy, frazeologia (wersja C) - model
1. Historia Syzyfa - czego jest archetypem: 5 pkt
- był dobrze przyjmowany przez bogów, gościł na ich ucztach,
- jednak wynosił tajemnice, za co został ukarany śmiercią,
- uwięził Thanatosa,
- wydostał się też z Hadesu, twierdząc, że żona nie pochowała jego ciała,
- kara - wieczne wtaczanie głazu, który wciąż spada ("syzyfowa praca"),
- archetyp próby oszukania bogów i śmierci,
- archetyp ciężkiej pracy, która nie przynosi efektów, jest bezużyteczna (tak też postrzegać można ludzkie życie, jako absurdalne, bezcelowe, wypełnione trudem, który nie przynosi żadnych efektów).
2. Dwa przykłady związków frazeologicznych z wyjaśnieniem ich znaczeń: 6 pkt
a) mitologia
- "syzyfowa praca" - praca, która nie ma końca i nie przynosi żadnych efektów,
- "pięta Achillesa" - czuły punkt, słabe miejsce, jakaś słabość człowieka,
- "być w objęciach Morfeusza",
- "koń trojański";
b) historia:
- "pójść do Canossy" - ukorzyć się przed kimś, nad kim chciało się mieć dominację,
- "miecz Damoklesa" - bliskie niebezpieczeństwo;
c) obserwacja przyrody:
- "podrzucić kukułcze jajo" - pozbyć się jakiegoś zadania do wykonania, którym musi się zająć ktoś inny,
- "przepaść jak kamień w wodę" - nagle zniknąć, bez śladu i nie pojawić się ponownie,
- "rosnąć / wyrastać jak grzyby po deszczu" - pojawiać się nagle i w dużej ilości,
- "czerwony jak burak" - opis wyglądu człowieka, który się zaczerwienił z powodu wstydu.
3. Etymologia pojęcia"tragedia" 2 pkt
- gr. "tragos" - kozioł, "ode" - pieśń; "pieśń kozła"
- związek z dionizjami, uroczystościami ku czci Dionizosa, boga winnej latorośli.
4. Pojęcie "konflikt tragiczny" 1 pkt
- konflikt racji,
- wybór którejkolwiek z racji prowadzi do katastrofy.
5. Relacje między Edypem a Tyrezjaszem 6 pkt
- Edyp zarzuca Tyrezjaszowi kłamstwa, oszukiwanie władcy,
- Tyrezjasz natomiast nie chce odpowiadać władcy, który odbiera to jako odmowę współpracy,
- starzec czuje się upokorzony i to czyni go jeszcze bardziej agresywnym w słowach,
- Edyp oskarża go więc o spiskowanie i straszy karą,
- nie okazuje szacunku dla jasnowidza i kapłana, nie zwraca uwagi na jego podeszły wiek,
- zdaje sobie sprawę, że Tyrezjasz jako ślepiec nie był w stanie sam podjąć działania przeciw władcy, więc przypuszcza, że spiskuje on razem z Kreonem,
- zachowuje się bardzo arogancko wobec kapłana, jest poirytowany i kieruje nim gniew,
- fakty przedstawiane przez Tyrezjasza brzmią dla niego tak nieprawdopodobnie, że zakłada z góry, iż starzec kieruje się złymi intencjami.
20 - 18 = bdb
17 - 15 = db
14 - 12 = dst
11 - 8 = dop
7 - 0 = ndst
SPRAWDZIAN WERSJA C
Powrót na stronę TESTY ANTYK