Sprawdzian ze średniowiecza (nr 1) - model odpowiedzi
1. uniwersalizm2. Lament świętokrzyski / Posłuchajcie, bracia miła ...
3. C - apokryfy
4. św. Augustyn
5. Roland, Tristan, Percewal
6. plankt – Lament świętokrzyski pieśń o czynach – Pieśń o Rolandzie hymn - Bogurodzica
7.1. Podmiotem lirycznym jest Matka Boska - "A wszakom cię, Synku miły, w swem sercu nosiła"
7.2. Matka Boska przedstawiona jest przede wszystkim jako matka cierpiąca. Podkreślone jest jej człowieczeństwo, bezradność oraz szukanie współczucia i wsparcia u innych. Ujawnia się to poprzez apostrofy, elementy języka potocznego i stylistykę podkreślającą emocje.
7.3. Matka Boża stoi pod krzyżem, na którym umiera jej Syn, i skarży się przed zebranymi ludźmi.
7.4. Plankt – nazwa pochodzi od łacińskiego słowa "planctus" – "płacz". Wyraża żal po osobie zmarłej, jest wezwaniem do wspólnego przeżywania cierpienia.
8. Pieta
9. Styl gotycki
10.1. Na przykład: Śmierć jest ukazana w postaci chudej kobiety, której ciało ulega rozkładowi. Ma ona groźne spojrzenie, w ręce trzyma kosę. Jej wizerunek budzi przerażenie.
10.2. Mistrz jest przerażony; pada z jękiem na ziemię.
10.3. Na przykład: leści się, samojedź, wiła.
11. Na przykład: wielkie zarazy i epidemie, głosy kaznodziejów mówiące o nędzy śmiertelnego ciała, przekonanie o tym, iż śmierć jest bramą do nowego życia, motyw śmierci częsty w literaturze i sztuce, słaby rozwój medycyny, krótkość życia ludzkiego.
12. A2; B3; C4; D5
13. Dzieje Tristana i Izoldy
14. ascety
15. zachodniosłowiańskie
16. Porównanie ideałów i wartości ascety i rycerza:
a) elementy wspólne:
- Bóg jako wartość nadrzędna (aczkolwiek w systemie wartości rycerza mamy je w jakiejś mierze umiejscowione na tym samym poziomie: Bóg, honor, ojczyzna)
- idea poświęcenia siebie, oddania się wyższym wartościom, wyrzeczenia,
- w obu przypadkach ujawnia się wielka odwaga i determinacja.
b) elementy różne:
asceta:
- Bóg wartością nadrzędną i docelową (1),
- ubóstwo (2),
- ćwiczenie ciała, znoszenie cierpienia (3),
- przekonanie, że im bliżej będą Boga w życiu ziemskim, tym doskonalsze będzie ich życie po śmierci (4), mieszkającego pod schodami własnego domu Aleksego wylewane były pomyje (5),
- asceta rezygnuje z życia ziemskiego, wyrzeka się rodziny i kariery (jak św. Aleksy), przyczynia się w jakiejś mierze do cierpienia najbliższych, ale rekompensuje to ich późniejszy współudział w chwale (6),
rycerz:
- równorzędna hierarchia wartości: Bóg, honor, ojczyzna (1),
- wyrzeczenia rycerza mają charakter przejściowy (2),
- rycerz dba o swoje ciało, aby był sprawny w walce (3),
- rycerz oddaje się Bogu w imię obrony ojczyzny, wiary, swojego króla (4),
- duma - przykład Rolanda, który nie zdecydował się zadąć w róg i wezwać wojska Karola Wielkiego, gdyż nie chciał być posądzony o tchórzostwo; ceną za to była śmierć rycerz i jego towarzyszy (5),
- jest lojalny wobec pana feudalnego, czyli najczęściej króla (6),