L1 (4 IX 2024): Lekcja organizacyjna (POW, lektury, cele, wymagania, terminy,...).
LEKTURY 2025
PRZEDMIOTOWE OCENIANIE WEWNĄTRZSZKOLNE
WYMAGANIA
NOWA PODSTAWA
LISTA JAWNYCH ZADAŃ W CZĘŚCI USTNEJ
Informator maturalny od roku szkolnego 2024/2025
Matura - egzamin ustny - prezentacja PP
Matura - egzamin pisemny - prezentacja PP
L2 (4 IX 2024): Poezja wobec straty (Tren IX Jana Kochanowskiego).Podr. s. 100.
Cel lekcji:
Zinterpretujesz Tren IX, zwracając uwagę na wpływ doświadczeń osobistych Jana Kochanowskiego na postawę światopoglądową i renesansowe wyobrażenia człowieka o sensie życia.
Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam pojawiające się w wierszu pojęcie "Mądrości".
2. Określam uczucia wyrażone w zakończeniu utworu.
3. Omawiam stosunek poety do "Mądrości".
4. Określam funkcje trzech wybranych środków stylistycznych.
5. Wskazuję dwa konteksty, które są szczególnie ważne dla właściwej interpretacji wiersza.
Ad. 2)
W zakończeniu utworu wyrażone zostało uczucie wielkiego rozczarowania, zawodu. Poeta używa tutaj epitetu nieszczęśliwy. Ponadto w zamykającym tekst dwuwersie mamy mowę o zrzuceniu ze stopni, co jest metaforą upadku.
Ad. 4)
Bardzo ważną rolę odgrywa apostrofa, bezpośredni zwrot do Mądrości.
Ważną funkcję pełni wtrącenie (ujęte w nawias): (jeśli prawdziwie mienią), gdyż wyraża ono zwątpienie podmiotu lirycznego w ową Mądrość, czyli w filzofię stoicką.
Kryteria dla uzU:
1. Opisuję krótko dramat życiowy Jana Kochanowskiego.
2. Wyjaśniam, za co poeta "chwali" "Mądrość", czyli filozofię stoicką (określam funkcje obu cudzysłowów).
3. Wskazuję fragment, w którym okazuje się, że poeta czuje się zawiedziony stoicyzmem.
4. Wyjaśniam przyczyny zwątpienia poety w stoicyzm.
L3 (5 IX 2024): Stoicyzm zaprzeczony (Tren XI Jana Kochanowskiego).
Kryteria z poprzedniej lekcji.
Cel lekcji:
Potrafisz zinterpretować Tren XI jako kolejny utwór potwierdzający kryzys światopoglądowy Jana Kochanowskiego, wyjaśnisz różne znaczenia pojęcia "fraszki" oraz określisz rolę cytatu w tekście.
Podr. s. 104.
Kryteria sukcesu:
1. Znam najistotniejsze dla zrozumienia wiersza fakty związane z postacią Brutusa (kontekst historyczny).
2. Wyjaśniam pojęcie "fraszki" i określam funkcje powtórzenia tego wyrazu.
3. Interpretuję pojęcie "nieznajomego wroga" i określam jego wpływ na życie człowieka.
4. Wyjaśniam, jaki obraz losu wyłania się z wersów 1-8.
5. Komentuję sposób przedstawienia przez poetę postaw ludzi, zwłaszcza mędrców.
6. Interpretuję wymowę pytań zamieszczonych w zakończeniu wiersza.
Podsumowanie.
L4 (5 IX 2024): Funkcje środków artystycznych w Trenie XI.
P.d. S. 107, zad. 11.
IX T2
L5 (9 IX 2024): Rozterki religijne w Trenach Jana Kochanowskiego (Tren X).
Podr. s. 108.
Cel lekcji:
Potrafisz zinterpretować Tren X Jana Kochanowskiego, zwracając uwagę na jego szczególne miejsce w cyklu (apogeum kryzysu światopoglądowego), wyjaśniając funkcje różnych środków stylistycznych (pytań retorycznych, anafor) i toposu gdzie jest? - ubi est?.
Kryteria sukcesu:
1. Analizuję strukturę tekstu - wyodrębniam wstęp, rozwinięcie i konkluzję.
2. Wskazuję topos gdzie jest? - ubi est? i określam jego funkcję.
3. Wyjaśniam przyczyny poszukiwania Orszulki w różnych przestrzeniach związanych z różnymi wyobrażeniami religijnymi.
4. Wskazuję kluczowe miejsce w utworze i wyjaśniam jego wymowę.
5. Wyjaśniam puentę wiersza.
P.d. S. 109, zad. 10 - parzyści, 11 - nieparzyści.
Obowiązuje znajomość treści następujących utworów Jana Kochanowskiego:
Pieśń IX z "Ksiąg pierwszych.
L6 (11 IX 2024): Motyw snu i problematyka konsolacji w utworze Tren XIX albo Sen Jana Kochanowskiego.
Podr. s. 110.
Cel lekcji:
Dokonasz interpretacji utworu Tren XIX albo Sen Jana Kochanowskiego, zwracając uwagę na sposoby wyrażania konsolacji i na sens myśli oraz maksym pojawiających się w tekście oraz odniesiesz się do znaczenia motywu snu.
Kryteria sukcesu:
1. Wymieniam argumenty matki pocieszającej syna i odpowiednio je grupuję (dotyczą: Orszuli, zwykłych ludzi, ojca - poety)
2. Rozróżniam argumenty stanowiące konsolację religijną i konsolację filozoficzną.
3. Wyjaśniam znaczenie faktu, że w utworze ważną rolę odgrywa sen - wzmacnia czy osłabia perswazję?
4. Interpretuję wymowę maksym i refleksji zawartych w utworze.
5. Omawiam różnicę między wymową Trenu X i Trenu XIX.
S. 112, zad. 9 lub 10.
Ad. 1)
Argumenty dotyczące Orszulki:
- ona żyje, żywotem "ważniejszym", dusza nie ginie, córka jest między aniołami i "duchami wiecznymi",
- uniknęła większych cierpień i dłuższych.
L7 (11 IX 2024): Podsumowanie twórczości Jana Kochanowskiego (redagowanie wypowiedzi).
Cel lekcji:
Potrafisz dokonać interpretacji wskazanego utworu Jana Kochanowskiego, odnosząc się do koncepcji epoki i określając funkcje środków stylistycznych oraz zredagujesz wypowiedź pisemną w formie wypowiedzi interpretacyjnej.
Kryteria sukcesu:
1. Stawiam tezę interpretacyjną składającą się z kilku rozpoznań najważniejszych elementów tekstu.
2. Redaguję argumenty.
3. Odwołuję się do kontekstów.
4. Odpowiednio komponuję pracę.
Praca nad tekstami: Tren XIX albo Sen, Tren X.
L8-9 (12 IX 2024): Tematy i motywy literatury renesansu (podsumowanie).
Podr. s. 139.
Motywy (tematy) zostały w podręczniku ułożone alfabetycznie. Uczniowie próbują uhierarchizować ze względu na znaczenie dla epoki renesansu.
Propozycja:
- wolna wola (człowiek sam może kształtować siebie; Pieśń o dobrej sławie Jana Kochanowskiego),
- patriotyzm (Pieśń o cnocie Kochanowskiego),
- przyroda.
Kierunki, koncepcje, idee: humanizm, klasycyzm, reformacja.
10 (12 IX 2024): Analiza tekstu nieliterackiego (Kobieta renesansu).
Podr. s. 150-151, zad. 1-4
P.d.
Pozostałe zad. s. 151 (5-10).
IX T3
L11 (16 IX 2024): Poezja Jana Kochanowskiego - praca klasowa.
Na następnej lekcji barok (s. 162). Znajdźcie jedną zasadniczą cechę nowej epoki.
L12 (18 IX 2024): Barok - epoka przeciwieństw.
Podr. s. 162.
Cel lekcji:
Potrafisz scharakteryzować barok, zwracając uwagę na fakt, że jest to epoka przeciwieństw i paradoksów.
Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam, na czym polegają przeciwieństwa (antynomie) w epoce baroku (s. 171).
- rozwój różnych dziedzin sztuki i odkrycia - z drugiej strony zacofanie, wojny, oziębienie klimatu,
- zagadnienia antynomiczne: życie - śmierć, niebo - ziemia, wojna - pokój, miłość - nienawiść, świętość - grzech, pragnienie spokoju - lęk i niepokój, piękno - brzydota,
2. Omawiam wpływ odkryć naukowych w czasach baroku na sposób postrzegania przez człowieka świata i siebie samego.
teleskop Galileusza (plamy na Słońcu, księżyce Jowisza),
- mikroskop Holendrów (bakterie, ciałka krwi).
3. Przedstawiam najważniejsze wydarzenia historyczne XVII wieku i wyciągam jeden najistotniejszy wniosek z tych wydarzeń.
4. Wyjaśniam przyczyny i skutki kontrreformacji.
Symbole kultury baroku (s. 163).
L13 (18 IX 2024): Antynomie myśli barokowej.
Symbole kultury baroku:
- zegary (symbol vanitas),
- labirynt (symbol zagubienia na drodze do zbawienia),
- lustro (symbol ułudy, pozornego istnienia),
- kwiaty (piękno i zarazem kruchość),
- paw (piękno zmysłowego świata, które jednak może prowadzić ku upadkowi).
1. Kontekst filozoficzny (s. 167). Co nam uświadamia schemat na str. 167?
Antynomie myśli barokowej wynikały z faktu, że stosowano metody racjonalizmu (logiczne myślenie i wnioskowanie) do rozważań nad problemami metafizycznymi (Bóg, szatan, zbawienie, wieczność).
2. Interpretacja fr. Myśli Pascala - metafora trzciny myślącej.
P.d.
1. Nieparzyści - jaki obraz człowieka wyłania się z Sonetu IV? 2. Parzyści: - jaki obraz relacji Bóg - człowiek wyłania się z utworu?
L14 (19 IX 2024): Człowiek - Bóg - świat w poezji metafizycznej.
1. Sylwetka Mikołaja Sępa Szarzyńskiego (s. 171).
2. Sonet IV. O wojnie... (s. 172).
3. Jaki obraz człowieka wyłania się z utworu i za pomocą jakich środków stylistycznch jest przedstawiony?
- człowiek zmaga się z przeciwnościami,
- to zmaganie zostało określone za pomocą wyrazu wojna, a także bój i bojowanie - jest to hiperbola, czyli przesadnia poetycka, wyolbrzymiająca określone zjawisko, w tym wypadku - życie człowieka,
- wspomniana wojna toczy się wobec trzech przeciwników, wskazanych już w drugiej części tytułu: wrogowie to szatan, świat i ciało (czyli już w tytule pojawia się wyliczenie, które obrazuje sytuację człowieka zmagającego się z tak groźnymi przeciwnikami),
4. jaki obraz relacji Bóg - człowiek wyłania się z utworu i za pomocą jakich środków stylistycznch jest przedstawiony? Wypożyczyć Makbeta Szekspira.
L15 (19 IX 2024): Sprzeczności ludzkiego życia w poezji Mikołaja Sępa Szarzyńskiego.
Realizacja tematu lekcji.
Interpretacja Sonetu V. O nietrwałej miłości rzeczy świata tego (s. 173).
Czego spodziewasz w utworze, analizując jego tytuł?
Interpretacja wiersza - wskazywanie środków artystycznych i określanie ich funkcji.
Notatka z obu wierszy i rozmowa po prezentacji pracy pisemnej.
IX T4
L16 (23 IX 2024): Wybór czy przeznaczenie? (Makbet Szekspira).
1. Cechy tragedii nowożytnej:
a) podobieństwa między tragedią nowożytną a antyczną: - doniosła problematyka moralna dotycząca obecności w życiu człowieka dobra i zła oraz zawierająca zagadnienia dotyczące sensu życia,
- mroczna atmosfera, powaga (?),
- nieszczęśliwe zakończenie losów głównych bohaterów.
b) różnice:
- brak Fatum w tragedii nowożytnej,
- pokazanie wpływu na bohaterów cech osobowości (ambicji, pragnień często sprzecznych z moralnością),
- obecność scen humorystycznych, komizmu i szyderstwa,
- sceny zbiorowe,
- nierespektowanie trzech jedności: miejsca, czasu i akcji.
- odmienność budowy (akty i sceny).
P.d. S. 178. Zadania należy przeanalizować, aby znaleźć w nich pomoc w interpretacji fragmentu.
L17 (25 IX 2024): Ludzie - wolni czy zdeterminowani w swoich działaniach? (Makbet Szekspira i inne utwory literackie).
L18 (25 IX 2024): Zbrodnia i jej motywacja (Makbet Szekspira).
Cel lekcji:
Potrafisz omówić tok argumentowania Makbeta, wstępującego - po pewnych wahaniach - na drogę zbrodni, a także wskażesz czynniki, które w jakiejś mierze pchnęły go do morderstwa. Ponadto przypomnisz inne utwory literackie, zawierające motyw zbrodni.
Kryteria sukcesu:
1. Sporządzam tabelę z następującymi kolumnami:
a) bohater i tytuł utworu,
b) przyczyny zbrodni,
c) przebieg morderstwa,
d) skutki zbrodni.
2. Omawiam szczegółowo przyczyny, które doprowadziły Makbeta do zbrodni i układam je na zasadzie hierarchii, zaczynając od przyczyny dominującej.
3. Wyjaśniam, co Makbet zyskał, a co stracił z powodu zabicia Dunkana.
Makbet - cel i kryteria sukcesu do wydruku
Ad. 3)
Makbet zostaje królem i może korzystać z plusów bycia władcą: decydowanie o sprawach najważniejszych dla państwa, luksus, jaki gwarantuje ta pozycja.
Podr. s. 179.
Zadanie podsumowujące:
W jaki sposób Makbet patrzy na planowany czyn przed rozmową z żoną? Zinterpretuj wersy 1-24 (s. 180).
L19 (26 IX 2024): Wnioski z analizy pracy klasowej (poezja Jana Kochanowskiego).
Na ocenę: p.d. S. 182-183: zad. 6, 8, wybrane 9 lub 10.
L20 (26 IX 2024): Interpretacja plakatów teatralnych inspirowanych Makbetem Szekspira.
Plakaty teatralne s. 177, 181, 182, 185, 188 (przydział plakatów uczniom - propozycje interpretacji).
1. Ad. s. 177 (Fuessli, Trzy wiedźmy z Makbeta:
Obrazy zła w tekstach kultury. Omów zagadnienie na podstawie zamieszczonego poniżej materiału oraz wybranego utworu literackiego.
2. Ad. s. 181 (Ionesco, Macbett):
Motyw zbrodni w tekstach kultury. Omów zagadnienie na podstawie zamieszczonego poniżej materiału oraz wybranego utworu literackiego.
3. Ad. 182 (Olbiński, Makbet):
Motyw władzy w tekstach kultury. Omów zagadnienie na podstawie zamieszczonego poniżej materiału oraz wybranego utworu literackiego.
P.d. Obowiązują wszystkie wskazane plakaty. Na ocenę będą trzy: wskazany przez nauczyciela, wybrany przez ucznia, wybrany inny z zasobów internetowych.
X T1 (5)
L21 (30 IX 2024): Postaci zła w Makbecie Szekspira.
Interpretacja wybranego plakatu.
Co to jest zło i skąd się bierze?
Podr. s. 184 - interpretacja tekstu: "sprawy śmiertelne".
P.d.
1. Zad. 1-4 s. 187 (jak na lekcji)
2. Akt IV scena 1 (Makbet w jaskini czarownic).
L22 (2 X 2024): Wina i kara - postać Lady Makbet.
Na ocenę - plakaty (zob. wyżej).
Podr. s. 189.
1. Postrzeganie choroby psychicznej w XVII wieku.
2. Zadania z analizy (1-4).
3. Zadania z interpretacji (5-7).
Zad. z zakresu 1-10, s. 190 oraz jedno wybrane z zakresu 11-13.
L23 (2 X 2024): Jakie problemy rozważa Szekspir w Makbecie?
Praca w grupach:
I, IV
W jaki sposób artyści przedstawiają psychikę człowieka? Omów zagadnienie w oparciu o Makbeta i inny utwór literacki.
II, V
Sporządź wykaz problemów wynikających z utworu. Omów sposób przedstawienia tych problemów. Które z nich mają charakter uniwersalny? Uzasadnij.
Szekspir przedstawia problem, jak daleko może posunąć się człowiek, żeby osiągnąć zamierzony cel.
III, VI
Interpretacja sceny 3. aktu IV.
Malkolm sprawdza szczerość intencji Makdufa. Problem dotyczy kwestii zaufania władcy do swoich najbliższych współpracowników. Malkom - wskutek doświadczeń z przeszłości - chce upewnić się co intencji Makdufa. Młody władca wszak widział, co uczynił Makbet królowi Dunkanowi, a przecież wydawało się, że król właśnie Makbetowi może w pełni zaufać.
Wnioski dotycząc problemów poruszonych w dramacie:
1. Przyczyny i skutki zbrodni.
2. Psychika człowieka i procesy prowadzące do zaburzeń.
3. Władca dobry a władca zły - jaki ma to wpływ na państwo?
4. Co może zniszczyć relacje międzyludzkie (małżeństwo, przyjaźń, relacje z podwładnymi)?
Na ocenę na następnej lekcji: jedno zadanie wybrane, jedno wskazane przez nauczyciela i plakat.
Zadania jawne CKE:
1. Moralna odpowiedzialność za czyny. Omów zagadnienie na podstawie Makbeta Williama Szekspira. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
2. Czy człowiek decyduje o własnym losie?
3. Jaki wpływ na człowieka ma sprawowanie przez niego władzy?
P.d.
1. Interpretacja sceny 3 aktu IV (s. 79).
2. Wybrane zadanie jawne CKE.
L24 (3 X 2024): Makbet Szekspira - podsumowanie.
Obowiązują na następnych lekcjach:
1. Interpretacja plakatów wskazanych przez nauczyciela oraz plakatów nowych.
2. Interpretacja fragmentu tekstu.
3. Zadania jawne CKE.
L25 (3 X 2024): Fenomen piękna i czasu w poezji barokowej (Na oczy królewny angielskiej [...] Daniela Naborowskiego).
Podr. s. 192.
1. Sylwetka Daniela Naborowskiego (wykształcenie, podróże po Europie, różnorodne funkcje i twórczość).
Praca w parach: przygotowanie rozmowy do programu radiowego poświęconego sylwetce i twórczości poety. W rozmowie musi się pojawić pytanie o wiersz, który poecie szczególnie się podoba. Trzeba wypytać rozmwówcę o szczegóły.
2. Panegiryk jako specyficzna cecha gatunkowa (utwór pochwalny).
3. Kontekst historyczny - sylwetka Elżbiety Stuart.
4. Ważne pojęcia niezbędne do interpretacji wiersza:
a) gradacja,
b) figura sumacji.
5. Jak w tekstach artyści ukazują miłość, zauroczenie lub zakochanie? Odnieś do omawianego wiersza i wybranego tekstu kultury.
Obowiązują:
1. Interpretacja plakatów wskazanych przez nauczyciela oraz plakatów nowych.
2. Interpretacja fragmentu tekstu.
3. Zadania jawne CKE.
4. Miłość i zauroczenie w tekstach kultury.
To wszystko można zastąpić wywiadem radiowym.
X T2 (6)
L26 (9 X 2024): Motyw czasu w poezji barokowej (Daniel Naborowski, Krótkość żywota).
Sprawdzenie zgodnie z instrukcją na koniec L25.
Praca nad wierszem Krótkość żywota.
W jaki sposób twórcy przedstawiają życie człowieka w kontekście przemijania? Omów zagadnienie w oparciu o:
a) fragment Makbeta Szekspira (s. 100),
b) wiersz Krótkość żywota Daniela Naborowskiego (s. 194).
Uwzględnij wybrany kontekst.
L27 (9 X 2024): Słowa wieloznaczne (treść i zakres znaczeniowy wyrazów, relacje znaczeniowe).
Podr. s. 204.
1. Relacje między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów.
Wyjaśnij punkt 1. w oparciu o przykład: kwiat, roślina, róża.
2. Znaczenia nieostre (w oparciu o przykłady).
3. Różne relacje znaczeniowe między wyrazami:
a) polisemia (wieloznaczność), np. miłość,
b) antonimia (wyrazy przeciwstawne),
c) homonimia (wyrazy o takim samym brzmieniu, które nie są powiązane znaczeniami),
d) synonimia (wyrazy bliskoznaczne), P.d. S. 205 - fr. o wieloznaczności opartej na metaforze.
L28 (10 X 2024): Słowa neutralne i wartościujące.
Podr. s. 207.
1. Sposoby wyrażania emocji i ocen (wartościowania).
2. Elementy oceny w opisie obrazu Salvadora Dali Siedząca kobieta widziana od tyłu.
3. Ćwiczenia pod tekstem Niestatek: 1-3.
L29 (10 X 2024): Sarmacki system wartości.
1. Definicja sarmatyzmu (s. 226).
2. System wartości szlachty sarmackiej.
3. Koncepcja mesjanizmu sarmackiego.
4. Pamiętnik jako gatunek.
5. Sylwetka Jana Chryzostoma Paska.
6. Gawęda i jej cechy.
8. Cechy stylu makaronicznego.
6. Praca z tekstem literackim: Pamiętniki J. Ch. Paska (s. 230 zad. 1, 2, 3, 9, 10).
X T3 (7)
L30 (16 X 2024): Sarmacki portret polskiego szlachcica.
Cel lekcji:
Potrafisz opisać sarmacki styl życia i scharakteryzować typowego szlachcica żyjącego w XVII wielu.
Kryteria sukcesu:
1. Opisuję strój sarmacki, podając przynajmniej po jednym przykładzie elementu tego stroju zaczerpniętego z wzorców wschodnich (tureckich, tatarskich) i zachodnich (wyjaśniam nazwy: żupan, kontusz).
2. Omawiam styl życia szlachcica XVII wieku:
a) jak spędza czas,
b) jak chce być postrzegany,
c) jak organizuje uroczystości.
3. Przedstawiam system wartości sarmackich, zwracając uwagę na określenie mesjanizm sarmacki.
4. Wskazuję pozytywy i negatywy sarmackiego stylu życia.
Cel lekcji dla ucznia z Ukrainy:
Potrafisz opisać sarmacki styl życia i scharakteryzować typowego szlachcica żyjącego w XVII wielu.
Kryteria sukcesu:
1. Opisuję strój sarmacki, wyjaśniając, co oznacza nazwa żupan i kontusz
2. Omawiam styl życia szlachcica XVII wieku:
a) jak spędza czas (co lubi robić):
- zajmuje się myślistwem,
- jeździ dobrze konno,
- biesiaduje,
b) jakie uroczystości chętnie organizuje.
3. Wskazuję pozytywy i negatywy sarmackiego stylu życia (po jednym przykładzie).
p o z y t y w y:
Praca z wykorzystaniem podręcznika s. 226 i dalej oraz zasobów internetowych.
Uwaga! Wypożyczyć Skąpca Moliera.
L31 (16 X 2024): Klucze do kultury baroku (podsumowanie).
Praca nad obrazami s. 234-235. Uczniowie mają za zadanie charakteryzować barok w oparciu o wnioski z interpretacji obrazów. Przygotowują wypowiedź ustną. W czasie jej prezentacji mogą patrzeć tylko na obrazy, na tekst - nie (książka ma być odsunięta na taką odległość, by tekstu nie widzieć).
Barok i sarmatyzm - jak powinna wyglądać prezentacja.
Prezentacja o baroku i sarmatyzmie (o sarmatyzmie od 24' do 34').
1. Barokowy kontrast.
2. Motyw "vanitas".
3. Ozdobność i dynamizm.
4. Łączenie problematyki religijnej z realizmem i sensusalizmem.
5. Zjawisko sarmatyzmu.
Obowiązuje znajomość treści Skąpca Moliera na przyszły tydzień. Na następną lekcję - akt I.
Zadania jawne CKE:
1. Czy dobra materialne czynią człowieka szczęśliwym? Omów zagadnienie na podstawie Skąpca Moliera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
2. Przyczyny nieporozumień między rodzicami a dziećmi. Omów zagadnienie na podstawie Skąpca Moliera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
W ramach p.d. przygotujcie swoje refleksje wstępne i zastanówcie się, w których utworach literackich podane wyżej problemy się już pojawiały.
L32 (17 X 2024): Skąpiec Moliera jako komedia charakterów.
Zadania:
1. Pozytywy i negatywy zjawiska określanego jako sarmatyzm: co i dla kogo?
2. Omów system wartości sarmackich.
3. Czym, jakimi zjawiskami wyróżnia się barok?
4. Omów jedno z wybranych zagadnień:
a) czy dobra materialne czynią człowieka szczęśliwym?
b) przyczyny nieporozumień między rodzicami a dziećmi.
Odnieś się do wybrangeo tekstu kultury.
1. Kontekst historyczny i kulturowy (Co się działo w czasach Ludwika XIV i która warstwa społeczna zaczęła odgrywać szczególnie ważną rolę?) (s. 236).
2. Komedia jako gatunek.
3. Odmiany gatunkowe komedii:
a) komedia charakterów,
b) komedia intrygi.
4. Rodzaje komizmu:
a) słowny,
b) postaci,
c) sytuacyjny.
5. Sylwetka Moliera (s. 237).
6. O mieszczaństwie XVII wieku w kontekście obrazu Vermeera Kobieta ważąca perły (s. 237).
7. Praca z fr. sceny 1. aktu I (s. 239-240, zad. 1).
Analiza wypowiedzi Walerego na temat roli pochlebstw w pozyskiwaniu przychylności ludzi.
L33 (17 X 2024): Komizm postaci tytułowej Skąpca Moliera.
Praca z grupach:
1. Jaką rolę odgrywa komizm w tekstach kultury? Omów zagadnienie w oparciu o Skąpca i przydzielony fragment (nr 1 - akt I, nr 2 - akt II, nr 6 - akt I itp.).
2. W jaki sposób komizm jest osiągany?
Wnioski dotyczące roli komizmu.
1. Akt I, sc. 3 (Harpagon o oczach, które śledzą wszystko, co robię, pożerają wszystko, co posiadam i myszkują na wsze strony, czyby się nie udało czegoś złasować) - komizm słowny (metafora oczu pożerających wszystko, w połączeniu z komizmem charakteru; te dwa czynniki łączy karykaturalizacja, która obnaża osobowość Harpagona, jego obsesje i nieustanne lęki).
P.d. Obowiązuje znajomość treści całego utworu.
Przykładowe pytania z treści:
- W jaki sposób Frozyna próbowała pozyskać Harpagona, czy jej się to udało i jak skończyła się cała sytuacja?
- W jaki sposób i od kogo Kleant próbował pożyczyć pieniądze, do jakiej sytuacji doszło i jak ta historia się zakończyła?
X T4 (8)
L34 (23 X 2024): Dramat pewnej wady (Skąpiec Moliera).
Podr. s. 241.
1. Czym się różni skąpstwo od chciwości i gdzie jest granica między skąpstwem a oszczędnością?
2. Jaki wpływ ma chciwość na psychikę człowieka i jego relacje społeczne?
Zad. s. 244: 1, 2, 3, 4.
Przerywnik lekcyjny
1. Fr. filmu 10' 58'' - 14' - czy jest w tekście?
L35 (23 X 2024): Skąpstwo i chciwość w utworach literackich różnych epok.
Analiza kontekstu literackiego s. 241 (postać króla Midasa w mitologii, ...).
1. Postać króla Midasa - konsekwencje chciwości.
2. Judasz i motywy jego zdrady (30 srebrników) oraz jej skutki.
3. Sylwetki Rejenta Milczka i Cześnika Raptusiewicza - relacja: ojcowie (opiekunowie) - dzieci.
4. Ebenezer Scrooge z Opowieści wigilijnej Dickensa - przemiana bohatera.
Wypowiedź ustna (praca w parach - jeden uczeń prezentuje koledze swoje refleksje, potem zmiana ról):
Jaki obraz skąpstwa i chciwości wyłania się z różnych tekstów kultury? Omów zagadnienie w oparciu o Skąpca Moliera i odnieś się do innych tekstów kultury.
Fr. filmu: Film Skąpiec - w roli głównej Louis de Funès
L36 (24 X 2024): Czy dobra materialne czynią człowieka szczęśliwym (wypowiedź na podstawie Skąpca i innych utworów).
Cel lekcji:
Potrafisz zredagować wypowiedź argumentacyjną zgodnie z wymaganiami maturalnymi dotyczącymi części ustnej egzaminu.
Kryteria sukcesu:
1. Redaguję w formie pisemnej plan wypowiedzi w punktach.
2. Prezentuję wstęp, który związany jest z tematem wypowiedzi, ale nie dotyczy jeszcze Skąpca Moliera.
3. Formułuję tezę swojej wypowiedzi.
4. Przedstawiam kolejno argumenty wspierające moją tezę.
5. Odwołuję się do wybranego kontekstu w dowolnym, ale nieprzypadkowym miejscu swojej wypowiedzi.
6. Podsumowuję i kończę swoją wypowiedź.
L37 (24 X 2024): Przyczyny nieporozumień między rodzicami a dziećmi (na podstawie Skąpca Moliera i innych utworów).
Cel lekcji i kryteria sukcesu - jak na poprzedniej lekcji.
Uwaga! 30 X 2024 praca klasowa ze Skąpca.
Wymagania:
Celem pracy klasowej jest sprawdzenie umiejętności redagowania wypracowania na temat związany ze Skąpcem Moliera.
Kryteria sukcesu:
1. Znam dobrze treść utworu i redagując wypowiedź argumentacyjną, odwołuję się do tekstu.
2. Redaguję wstęp, który dotyczy tematu, ale nie zajmuję się w nim jeszcze Skąpcem.
3. Formułuję tezę wynikającą z tematu.
4. Redaguję kolejno argumenty wspierające tezę, pamiętając o segmentacji w akapitach.
5. W wybranych miejscach odwołuję się do lektury z podanej listy lektur oraz do kontekstu.
6. Podsumowuję całość i kończę wypracowanie.
X T5 (9)
L38 (28 X 2024): Rodzaje zapożyczeń i ich funkcje (redagowanie wypowiedzi ustnej).
1. Faza wstępna pracy - bez podręcznika. Zapożyczenia - wzbogacają czy zaśmiecają język? Rozważ problem w kontekście ......... ................................ wybranego utworu literackiego. Przygotowanie krótkiego wystąpienia. Ważne, aby zacytować jakieś przykłady.
2. Praca z tekstem ksero - temat jak w punkcie 1. Pełne brzmienie polecenia:
Zapożyczenia - wzbogacają czy zaśmiecają język? Rozważ problem w kontekście podanego fragmentu pracy polskiego historyka oraz wybranego utworu literackiego.
3. Teraz można korzysta c z podręcznika - zob. s. 257: jak brzmi teza, argumenty, tok wypowiedzi.
4. Rodzaje zapożyczeń - praca z zasobami internetowymi. Pojęcia razem z przykładami (s. 256):
a) zapożyczenia właściwe,
b) zapożyczenia sztuczne,
c) kalki,
d) hybrydy.
3. Praca z tekstem - podr. s. 255.
L39-40 (30 X 2024): Praca klasowa - wypowiedź argumentacyjna wg wymagań maturalnych (Skąpiec Moliera).
L41 (31 X 2024): Epoka baroku - podsumowanie.
Podr. s. 245.
1. Z czym kojarzy Ci się barok?
2. Które idee, koncepcje i pomysły z epoki baroku uważasz za:
a) ważne, jeśli chodzi o XVII wiek i sytuację polityczną oraz społeczną,
b) aktualne w dzisiejszych czasach.
3. Co według Ciebie było najczęstszym tematem rozważań artystów baroku? Omów ten temat.
Nieparzyści - pkt 1 oraz 2a;
Parzyści - 2b oraz pkt 3.
L42 (31 X 2024): Epoka rozumu - wprowadzenie do oświecenia.
Podr. s. 260.
1. Co się kryje pod nazwą "oświecenie"?
2. Oświecenie w Europie a oświecenie w Polsce (czas).
3. Ważne wnioski dotyczące kontekstu kulturowego. Przyczyny przemian:
- wyniszczenie Europy wojnami religijnymi,
- odkrycia naukowe burzące religijne wyobrażenia o świecie,
- rola mieszczaństwa i narastające poczucie niesprawiedliwości wśród chłopstwa (ucisk pańszczyźniany),
- rozwój gospodarki kapitalistycznej.
4. Co oświecenie pochwalało? Praca w parach - podpowiadanie hasła za pomocą sugestywnych znaków.
5. Co oświecenie potępiało? Praca w parach: U1 podaje idee pochwalane - U2 ich negatywne odpowiedniki.
6. Trzy nurty w sztuce oświecenia:
a) klasycyzm,
b) sentymentalizm,
c) rokoko.
P.d.
Oświecenie w Polsce (s. 261).
XI T1 (10)
L43 (4 XI 2024): Obyczaj sarmacki w krzywym zwierciadle satyry (Ignacy Krasicki, Pijaństwo).
Podr. s. 277.
1. Sylwetka Ignacego Krasickiego - co w tej biografii zadziwia Cię szczególnie i dlaczego? (podr. s. 277).
2. Satyra jako gatunek.
3. Stosunek Krasickiego do sarmatyzmu i do młodego pokolenia.
Praca z tekstem (s. 278). Przedstaw wydarzenia ukazane w satyrze Ignacego Krasickiego Pijaństwo.
P.d.
Obowiązują zadania z analizy (jak na lekcji) i zadania z interpretacji (s. 281).
L44 (6 XI 2024): Zaakceptować władzę? Satyra Do króla Ignacego Krasickiego.
Wady ludzkie w krzywym zwierciadle satyry. Omów zagadnienie na podstawie znanej Ci satyry Ignacego Krasickiego. W swojej wypowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
1. Sylwetka króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (w oparciu o podręcznik i zasoby internetowe).
Podr. s. 284.
2. Praca z tekstem. Zdecyduj, czy Ignacy Krasicki chwali króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, czy też go krytykuje.
3. S. 287, zad. 1-6.
L45 (6 XI 2024): Hymn młodych patriotów (Hymn do miłości ojczyzny Ignacego Krasickiego).
Podr. s. 288. Zad, 1-5 z analizy s. 289.
1. Etymologia wyrazu ojczyzna:
- ziemia rodzinna, majątek po ojcu, ojcowizna,
- dopiero pod koniec XVIII wieku wyraz ojczyzna nabiera znaczenia takiego jak dzisiaj.
2. Hymn do miłości ojczyzny - fragment zamieszczony w poemacie heroikomicznym Myszeida.
Zadania z analizy s. 289, z interpretacji - wybrane.
P.d. S. 290, zad. 14.
XI T2 (11)
L46 (13 XI 2024): Wnioski z analizy pracy klasowej - wypowiedź argumentacyjna w oparciu o Skąpca Moliera.
Wady ludzkie w krzywym zwierciadle satyry. Omów zagadnienie na podstawie znanej Ci satyry Ignacego Krasickiego. W swojej wypowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
1. W pracy należy stosować akapity.
2. Stosowanie znaków interpunkcyjnych oraz ich pomijanie.
3. Zwracanie uwagi na poprawność ortograficzną:
a) pisownia wyrazów małą lub dużą literą (nie ma powodu, aby wyraz "bohater" pisać dużą literą),
b) celownik liczby mnogiej: "zbiórka" - "zbiórkom" L47 (13 XI 2024): Stylizacja językowa - rodzaje stylizacji.
1. Styl językowy. Podr. s. 291.
a) styl artystyczny,
b) style użytkowe (naukowy, dziennikarsko-publicystyczny, popularnonaukowy, urzędowy).
2. Podstawowe rodzaje stylizacji:
a) archaizacja,
b) dialektyzacja,
c) kolokwializacja,
d) stylizacja biblijna,
e) stylizacja środowiskowa.
L48 (14 XI 2024): Romantyzm, czyli inna nowoczesność.
1. Czego się spodziewasz po romantyzmie, patrząc na Domek Murgrabiego w parku Arkadia w Nieborowie? (s. 9)
2. Co się kryje pod nazwą epoki? Co oznacza przymiotnik romantyczny?
- nastrojowy pejzaż i określony typ uczuciowości oraz wrażliwości, nowatorska literatura, bez ograniczeń, otwarta na emocje bohaterów, konflikty wewnętrzne i zewnętrzne.
3. Romantyzm na ziemiach polskich a romantyzm w Europie.
4. Główne idee i tendencje oraz wartości romantyzmu: (s. 11).
a) uczucie,
b) naród,
c) indywidualizm,
d) irracjonalizm (metafizyka),
e) ludowość,
f) natura,
g) historyzm,
h) orientalizm.
5. Porównanie romantyzmu z oświeceniem (tabela, ale należy podać tylko dane z oświecenia - s.12). Uczniowie proponują samodzielnie informacje o romantyzmie.
Nie uzupełniamy tabeli, ale należy umieć omówić jej prawą stronę. Można się wesprzeć grafiką lub trzema wyrazami z języków obcych.
L49 (14 XI 2024): Wielkie stulecie Polaków (praca z tekstem Aliny Witkowskiej).
Zad. s. 14 do pracy z tekstem.
Zdobycze romantyzmu - s. 14.
Zadania z analizy.
P.d. Parzyści zad. 8, nieparzyści 7, s. 14.
XI T3 (12)
L50 (20 XI 2024): "Stare" i "nowe" w Odzie do młodości Adama Mickiewicza.
Spr. p.d. Parzyści zad. 8, nieparzyści 7, s. 14.
Podr. s. 66.
Cel lekcji:
Potrafisz zinterpretować Odę do młodości Adama Mickiewicza, zwracając uwagę na kontekst biograficzny i gatunek (oda) oraz na sposób ukształtowania i symbolikę przestrzeni.
Kryteria sukcesu (na dwie lekcje):
1. Znam podstawowe informacje z biografii Mickiewicza, dotyczące okoliczności powstania pierwszych utworów poety (s. 66).
2. Podaję pięć cech ody jako gatunku i wskazuję fragmenty tekstu realizujące te cechy.
3. Wyjaśniam, jaką rolę odgrywa sposób przedstawienia przestrzeni (przestrzeń kosmiczna).
4. Określam cechy młodości i rolę, jaką może odegrać w świecie.
5. Porównuję sposób przedstawienia młodości i starości.
6. Interpretuję cztery ostatnie wersy utworu.
Cel lekcji i kryteria sukcesu - do wydruku
Ad. 2) Cechy ody - przykłady:
wysoki styl (patos) - wykrzyknienia (Młodości! dodaj mi skrzydła!), górnolotne wezwania (Niech nad martwym wzlecę światem / W rajską dziedzinę ułudy, nawiązania do mitologii, hiperbole.
L51 (20 XI 2024): Co może młodość? Oda do młodości Adama Mickiewicza. Jakie wartości muszą jeszcze towarzyszyć młodości, aby osiągnąć cel. Określ ten cel.
Prezentacja zagadnień wynikających z kryteriów sukcesu.
Problem do podsumowania:
Które cechy ody - jako gatunku charakterystycznego dla klasycyzmu - mogły zainteresować poetów romantycznych?
P.d.
Wskaż w tekście elementy oświeceniowe i romantyczne oraz wspólne
L52 (21 XI 2024): Oda do młodości - między klasycyzmem oświeceniowym a romantyzmem.
Jakie rolę przypisywane są młodości? Omów zagadnienie w oparciu o Odę do młodości Adama Mickiewicza, odnieś się do innego utworu literackiego i uwzględnij wybrany kontekst.
Elementy oświeceniowe i romantyczne oraz wspólne:
o ś w i e c e n i e
- oda jako gatunek bliższa jest oświeceniu,
- utylitaryzm (W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele).
r o m a n t y z m
- dynamika,
- emocjonalność,
- rewolucyjność.
e l e m e n t y w s p ó l n e
- wspólne działanie (z tą różnicą, że oświecenie mówiło o wspólnym działaniu reformującym, a romantyzm koncentrował się na wspólnym działaniu rewolucyjnym).
Podr. s. 71.
L53 (21 XI 2024): Bohaterowie romantyczni i ich system wartości oraz sposoby kreacji.
Wnioski z porównania romantyzmu z oświeceniem.
Podr. s. 74.
1. Mój ranking wg stopnia zainteresowania danym bohaterem.
2. Który z bohaterów mógłby być dziś popularny, gdzie, w jakiej przestrzeni kulturowej i dla kogo.
XI T4 (13)
L ( XI 2024): Manifest polskiego romantyzmu - ballada Romantyczność Adama Mickiewicza.
Podr. s. 76.
Praca z parach lub grupach trzyosobowych:
Gr. 1. Zadania z podręcznika.
Gr. 2. Koło interpretacji.
Gr. 3. Sama opracowuje cel lekcji i kryteria sukcesu.
Gr. 4. Opracowuje otrzymane od grupy 3. cel lekcji i kryteria sukcesu.
Gr. 5. Sama wybiera metodę pracy.
Uwaga! Szczególnie ważne są wnioski z tej pracy. Do czego doszliście? Jakie problemy zauważyliście w utworze? Jak jest on zbudowany, jakie środki dominują i jakie pełnią funkcje?
L ( XI 2024): Prezentacja prac grup (ballada Romantyczność Adama Mickiewicza).
Podr. s. 76.
Po prezentacji grup propozycje pomysłów do zadania jawnego CKE:
Świat ducha a świat rozumu.
Wypowiedź podana wyżej w formie ustnej.
L ( XI 2024): Natura i historia w balladzie Świteź Adama Mickiewicza.
Podr. s. 85.
Cel lekcji:
Dokonasz interpretacji ballady Świteź Adama Mickiewicza, zwracając uwagę na sposób przedstawienia wydarzeń historycznych i legendarnych oraz na kreację obrazów przyrody.
Kryteria sukcesu:
1. Streszczam wydarzenia przedstawione w balladzie Świteź.
2. Rozróżniam fakty o charakterze historycznym oraz wydarzenia typowe dla legendy.
3. Wyjaśniam, jaką rolę odgrywa sposób ukazania w utworze przyrody, a zwłaszcza interpretuję przemianę kobiet w zioła i kwiaty.
P.d. Zebrać pomysły do zadania jawnego CKE:
Jakie znaczenie dla człowieka ma przyroda? Omów zagadnienie na podstawie wybranych ballad Mickiewicza oraz uwzględnij dowolny kontekst.
L ( XI 2024): Rola przyrody i jej sposób przedstawienia w balladach Mickiewicza.
Wypowiedź ustna.
1. Przedstaw wydarzenia ukazane w balladzie Świteź i wyjaśnij, z którymi kontekstami można je wiązać.
2. Wykaż związek ballady z legendą i historią.
3. Jaką rolę odgrywa w utworze przyroda i w jaki sposób jest przedstawiana?
XII T1 (14)
L ( XII 2024): Ludowy kodeks moralny i odniesienia historyczne w balladzie Lilije Adama Mickiewicza.
Realizacja tematu lekcji:
1. Ludowy kodeks moralny (s. 91).
2. Kontekst hitoryczny - wyprawa Bolesława Śmiałego na Kijów i powrót (zemsta na żonach rycerzy).
3. Kontekst jezykowy - stylizacja środowiskowa, nobilitacja potocyzmów.
4. Praca z tekstem - zad. s. 97.
P.d. S. 97, zad. jedno wybrane i 12 (rola fantastyki w balladach romantycznych). Spróbuj wykorzystać wybrane zadanie do zadania nr 12.
L ( XII 2024): Motyw kary i rola fantastyki w balladach Adama Mickiewicza.
1. Świat ducha a świat rozumu. Omów zagadnienie na podstawie Romantyczności Adama Mickiewicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
2. Jak jest przedstawiana w literaturze relacja rozum – uczucia w odniesieniu do przemian ideowych przełomu epok?
3. Ludowość jako źródło inspiracji.
4. Funkcja motywów fantastycznych i elementów grozy w literaturze.
5. Motyw winy i kary w literaturze.
6. Jakie znaczenie dla człowieka ma przyroda?
Losowanie zadań, następnie losowanie par: 1 i 2, 3 i 4, 5 i 6. Osoby w parach prezentują wypowiedź. Przygotowują wnioski wspólnie, uzupełniają pomysły na wypowiedź.
L ( XII 2024): Wypowiedź argumentacyjna w oparciu o lirykę Adama Mickiewicza.
Prezentacja zagadnień z poprzedniej lekcji.
Przedstawienie przez pary wniosków.
Ad. 1. Świat ducha a świat rozumu.
Ad. 2. Jak jest przedstawiana w literaturze relacja rozum – uczucia w odniesieniu do przemian ideowych przełomu epok?
Ad. 3. Ludowość jako źródło inspiracji.
Ad. 4. Funkcja motywów fantastycznych i elementów grozy w literaturze.
Ad. 5. Motyw winy i kary w literaturze.
Ad. 6. Jakie znaczenie dla człowieka ma przyroda?
L ( XII 2024): Antynomie miłości romantycznej (Dziady, część IV Adama Mickiewicza).
Podr. s. 118.
Cel lekcji:
Poznasz genezę IV (oraz częściowo II) części Dziadów i interpretujesz wskazane fragmenty w odniesieniu do problemu miłości romantycznej.
Kryteria sukcesu:
1. Określam czas powstania i okoliczności towarzyszące pracy nad IV i II częścią Dziadów.
- śmierć matki Barbary z Majewskich w 1820,
- nieszczęśliwa miłość do Maryli Wereszczakówny.
2. Omawiam kontekst kulturowy - obrzęd dziadów.
- obrzęd prasłowiański, kultywowany przez białoruskich chłopów jak źródło inspiracji do napisania II części Dziadów.
3. Przedstawiam funkcje co najmniej dwóch środków stylistyczno-językowych.
4. Redaguję notatkę syntetyzującą na temat obrazu miłości romantycznej ukazanej w IV części Dziadów
L68 ( XII 2024): Adam Mickiewicz, Dziady część II - zadania jawne CKE.
1. Sprawiedliwość i moralność w kulturze ludowej. Omów zagadnienie na podstawie Dziadów część II Adama Mickiewicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
2. Relacje między światem realnym i fantastycznym. Omów zagadnienie na podstawie Dziadów część II Adama Mickiewicza.
3. Kara za popełnione winy jako podstawa sprawiedliwości ludowej. Omów zagadnienie na podstawie Dziadów część II Adama Mickiewicza.
- wypowiedź Widma (s. 19):
Bo kto nie był ni razu człowiekiem,
Temu człowiek nic nie pomoże.
- wypowiedź Sowy wyjaśnia, na czym polegała wina tego człowieka - złego pana - za życia: Temu człowiek nic nie pomoże.
Nie lubisz umierać z głodu!
Pomnisz, jak w kucyją samą,
Pośród najtęższego chłodu,
Stałam z dziecięciem pod bramą.
Panie! wołałam ze łzami,
Zlituj się nad sierotami!
Mąż mój już na tamtym świecie,
Córkę zabrałeś do dwora,
Matka w chacie leży chora,
Przy piersiach maleńkie dziecię.
Panie, daj nam zapomogę,
Bo dalej wyżyć nie mogę!
Ale ty, panie, bez duszy!
Hulając w pjanej ochocie,
Przewalając się po złocie,
Hajdukowi rzekłeś z cicha:
"Kto tam gościom trąbi w uszy?
Wypędź żebraczkę, do licha".
Posłuchał hajduk niecnota,
Za włosy wywlekł za wrota!
Wepchnął mię z dzieckiem do śniegu!
Zbita i przeziębła srodze,
Nie mogłam znaleźć noclegu;
Zmarzłam z dziecięciem na drodze.
Nie znałeś litości, panie!
W kulturze ludowej istniało przekonanie, że za brak moralności człowiek musi zapłacić, jeśli nie na tym,
to na tamtym świecie. Kara po śmierci stnaowi nawiązanie do złego czynu popełnionego przez człowieka. Zły pan nie przyjął i nie
nakarmił żebraczki z dziećmi, więc po śmierci doskwiera mu głód. Chór ptaków rozszarpuje jadło, a następnie rozszarpuje
ciało Widma. Pomnisz, jak w kucyją samą,
Pośród najtęższego chłodu,
Stałam z dziecięciem pod bramą.
Panie! wołałam ze łzami,
Zlituj się nad sierotami!
Mąż mój już na tamtym świecie,
Córkę zabrałeś do dwora,
Matka w chacie leży chora,
Przy piersiach maleńkie dziecię.
Panie, daj nam zapomogę,
Bo dalej wyżyć nie mogę!
Ale ty, panie, bez duszy!
Hulając w pjanej ochocie,
Przewalając się po złocie,
Hajdukowi rzekłeś z cicha:
"Kto tam gościom trąbi w uszy?
Wypędź żebraczkę, do licha".
Posłuchał hajduk niecnota,
Za włosy wywlekł za wrota!
Wepchnął mię z dzieckiem do śniegu!
Zbita i przeziębła srodze,
Nie mogłam znaleźć noclegu;
Zmarzłam z dziecięciem na drodze.
Nie znałeś litości, panie!
Ad. 2. Relacje między światem realnym i fantastycznym.
Ad. 3. Kara za popełnione winy jako podstawa sprawiedliwości ludowej (to samo, co w punkcie 1).
L69 ( XII 2024): Samotność poety, tęsknota za ojczyzną czy fascynacja przestrzenią orientalną w Stepach akermańskich Adama Mickiewicza?
Podr. s. 129.
Cel lekcji:
Zinterpretujesz sonet Stepy akermańskie w kontekście biograficznym i kulturowym (orientalizm), zwracając uwagę na funkcje środków poetyckich opisujących przyrodę i wyrażających uczucia.
Kryteria sukcesu:
1. Przypominam sobie definicję sonetu jako gatunku i jego historię.
2. Znam fakty biograficzne związane z powstaniem utworu i wyjaśniam, dlaczego sonet Stepy akermańskie nie pasuje do całego cyklu Sonetów krymskich.
3. Określam funkcje skrzyżowania środków stylistycznych związanych z akwatyką ze środkami opisującymi przestrzeń stepu.
4. Decyduję, czy utwór wyraża przede wszystkim samotność poety, tęsknotę za ojczyzną, czy też fascynację przestrzenią orientalną - uzasadniam swój wybór.
Ad. 3) Omówienie pierwszej strofy - linia prosta - step, linia falista - ocean.
L70 ( XII 2024): Doświadczenie w sytuacji ekstremalnej i jego wpływ na świadomość człowieka (sonet Burza Adama Mickiewicza).
Podr. s. 131.
Cel lekcji:
Interpretujesz sonet Burza Adama Mickiewicza w kontekście doświadczenia egzystencjalnego i określasz funkcje środków stylistycznych ożywiających obraz żywiołu morskiego.
Kryteria sukcesu:
1. Określam funkcje instrumentacji głoskowej rekonstruując przebieg wydarzeń na okręcie.
2. Wyjaśniam, w jaki sposób zostały uzyskane efekty artystyczne za pomocą metafor, hiperboli i personifikacji.
3. Redaguję własne kryterium sukcesu.
P.d. Zad. 1-6, s. 130.
I T1 (15)
L71 ( I 2025): Historiozofia w scenerii Orientu (Adam Mickiewicz, Bakczysaraj).
Podr. s. 133.
Cel lekcji:
Zinterpretujesz sonet Bakczysaraj w kontekście historiozoficznym, zwracając uwagę na motyw vanitas i odniesienia do świata natury i kultury.
Kryteria sukcesu:
1. Znam kontekst historyczny związany z historią Tatarów zamieszkujących Krym.
2. Wskazuję w wierszu elementy przynależne do przestrzeni natury i do przestrzeni kultury.
3. Wyjaśniam sens aluzji do biblijnej Księgi Daniela.
4. Interpretuję efekt znaczeniowy zastosowania instrumentacji głoskowej.
5. Odczytuję refleksję historiozoficzną zawartą w wierszu.
L72 ( I 2025): Redagowanie szkicu interpretacyjnego.
Cel lekcji:
Potrafisz zredagować szkic interpretacyjny w oparciu o sonet Bakczysaraj.
Kryteria sukcesu:
1. Znam formę szkicu interpretacyjnego.
2. Redaguję poszczególne segmenty szkicu.
L73 ( I 2025): Romantyczny pielgrzym (Ajudah Adama Mickiewicza).
Interpretacja sonetu Ajudah. Podr. s. 138.
1. Uczniowie proponują słowa kluczowe (z tekstu i spoza tekstu).
2. Podział wiersza - która część jest nadrzędna (zad. 1. s. 138).
3. Pozostałe zadania z analizy.
P.d. Zad. z interpretacji i zad. 8. z wartości i postaw, jedno wybrane z zakresu 9-10. s. 138-139.
L74/75 ( I 2025): Praca klasowa - interpretacja wybranego sonetu Adama Mickiewicza.
I T2 (16)
L76 ( I 2025): Wnioski z analizy pracy klasowej (sonety Adama Mickiewicza).
L77 ( I 2025): Analiza arkusza maturalnego CKE - test historycznoliteracki.
Obowiązuje znajomość treści III części Dziadów.
L78 ( I 2025): Polski arcydramat romantyczny - III część Dziadów Adama Mickiewicza.
Podr. s. 160.
1. Czas i miejsce powstania Dziadów drezdeńskich (s. 160).
2. Obrzęd dziadów (wyraz kultu zmarłych).
3. Cechy dramatu romantycznego.
4. Sceniczność czy asceniczność dramatu romantycznego? Na czym polegały problemy oraz jak zostały przezwyciężone?
5. Budowa dramatu - uwagi o przedmowie i dedykacji.
6. Budowa całości - najważniejsze elementy scen.
L79 ( I 2025): Przedmowa autora, dedykacja, motto i Prolog do III części Dziadów Adama Mickiewicza.
Cel lekcji:
Dokonasz interpretacji przedmowy Mickiewicza, dedykacji, motta oraz Prologu do III części Dziadów, zwracając uwagę na cele, jakie postawił sobie Mickiewicz, tworząc Dziady drezdeńskie.
Kryteria sukcesu:
1. Wskazuję w w/w częściach odniesienia historyczne i wyjaśniam ich funkcje.
2. Wskazuję w w/w częściach odniesienia religijne i wyjaśniam ich funkcje.
3. Charakteryzuję postać Więźnia (Gustawa), biorąc pod uwagę punkt widzenia Anioła Stróża, Anioła i Duchów nocnych oraz Duchów z lewej strony.
4. Interpretuję wymowę zmiany imienia Gustawa, który przybiera imię Konrada.
L80 ( I 2025): Środowisko patriotów w III części Dziadów Adama Mickiewicza.
Podr. s. 166.
Cel lekcji:
Potrafisz scharakteryzować młodych patriotów, których postawy i zamierzenia zostały przedstawione w scenie I aktu I.
Kryteria sukcesu:
1. Opisuję miejsce i czas wydarzeń ukazanych w scenie I, zwracając uwagę na przemieszczanie się bohaterów.
2. Opisuję reakcje nowicjusza Żegoty i sposób uświadamiania go przez współwięźniów odnośnie sytuacji, w jakiej się znalazł on i jego kompani.
3. Wyjaśniam, jakim represjom poddawana była młodzież polska przez władze carskie.
4. Przedstawiam propozycję złożoną przez Tomasza współwięźniom i omawiam odpowiedź Frejenda.
P.d. Interpretacja opowieści Sobolewskiego.
I T3 (17)
L81 ( I 2025): III część Dziadów - analiza zadań jawnych CKE.
Zadania jawne CKE do III części Dziadów:
1. Funkcje snu i widzenia w utworze literackim. Omów zagadnienie na podstawie Dziadów część III Adama Mickiewicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
2. Motyw walki dobra ze złem o duszę ludzką.
3. Losy młodzieży polskiej jako temat utworów literackich.
4. Ludzkie dążenie do wolności.
5. Kreacje ludzi nieprzeciętnych.
6. Przypowieść i jej funkcje w utworze literackim.
7. Bohater literacki wobec samotności.
8. Literacka kreacja Matki-Polki i jej symboliczne znaczenie.
9. Dramat romantyczny i narodowy.
10. Motywy biblijne i ich znaczenie w utworze literackim.
11. Różne relacje bohaterów literackich z Bogiem.
12. Sybir jako symbol cierpienia narodu.
13. Bunt wobec zła.
Omówiono dwa pierwsze zadania.
L82 ( I 2025): Opowieść Jana Sobolewskiego ze sceny I III części Dziadów w kontekście martyrologii i mesjanizmu.
Martyrologia młodzieży.
Podr. s. 167, zad. s. 170 / Tekst s. 104 i dalej (wersy 198-288).
Redagowanie planu dekompozycyjnego wypowiedzi.
L83 ( I 2025): Zróżnicowanie rodzajowe i stylistyczne fragmentów sceny I III części Dziadów.
Sporządź wykaz odrębnych fragmentów stanowiących pewną całość (po opowieści Sobolewskiego).
1. Bajka Goreckiego opowiedziana przez Żegotę.
2. Pieśń bluźniercza Jankowskiego.
3. Opowieść Kaprala.
4. Pieśń Feliksa.
5. Pieśń zemsty Konrada.
6. Mała improwizacja.
P.d. Podr. s. 178. zad. 1, 2, 3, 4, 5.
L84 ( I 2025): Bajka Goreckiego, Pieśń Feliksa i Mała Improwizacja Konrada - interpretacja.
Interpretacja odrębnych fragmentów stanowiących pewną całość (po opowieści Sobolewskiego).
1. Bajka Goreckiego opowiedziana przez Żegotę.
2. Pieśń bluźniercza Jankowskiego.
3. Opowieść Kaprala.
4. Pieśń Feliksa.
5. Pieśń zemsty Konrada.
6. Mała improwizacja.
Ad. 3)
Jaką rolę może odgrywać humor i jakie może przybierać odcienie?
Powyższe części były już omawiane na lekcji nr 37, ale nie do końca.
L85 ( I 2025): Wizja poezji i poety w III części Dziadów.
Podr. s. 175.
Cel lekcji:
Interpretuję fragmenty Wielkiej Improwizacji, zwracając uwagę na postawę Konrada wobec innych poetów, oczekiwania wobec własnej poezji i żądania kierowane do Boga.
Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam pojęcie improwizacji i odwołuję się do antycznych wyobrażeń na temat źródeł natchnienia poetyckiego.
2. Opisuję sposób postrzegania przez Konrada relacji z ludźmi (w. 1-9).
3. Omawiam funkcje metafor i epitetów określających poezję ("pieśń").
4. Redaguję notatkę syntetyzującą na temat pragnień Konrada-poety.
5. Wyjaśniam określenie "rząd dusz".
P.d. S. 178, zad. 7.
I T4 (18)
L86 ( I 2025): Środowisko patriotów w III części Dziadów.
Czy rząd dusz jest możliwy?
Podr. s. 166.
P.d. Porównać towarzystwo stolikowe i towarzystwo przy drzwiach w oparciu o całą scenę VII.
L87-88 ( I 2025): III część Dziadów Adama Mickiewicza - praca klasowa.
L89 ( I 2025): Lojaliści i zdrajcy w III części Dziadów.
Spr. p.d. z L40:
1. Porównaj towarzystwo stolikowe i towarzystwo przy drzwiach w oparciu o całą scenę VII. W tym celu ustal kryteria porównania:
- skład grupy,
- temat rozmów,
- język, jakim się posługują,
- stosunek do spraw związanych z sytuacją polityczną i prześladowaniami,
- sposób patrzenia na rolę literatury,
- stosunek do cara i Rosji.
2. Losy Cichowskiego.
Podr. s. 171.
1. Zinterpretuj wypowiedź Wysockiego porównującego naród do lawy.
2. Sporządź wykaz bohaterów należących do lojalistów.
3. Scharakteryzuj na podstawie sceny VIII:
a) Doktora,
b) Pelikana,
c) Bajkowa,
d) Senatora.
L90 ( I 2025): Wnioski z analizy pracy klasowej - wypracowanie (standardy maturalne).
II T1 (19)
L91 ( II 2025): Romantyczny prometeizm w III części Dziadów Adama Mickiewicza.
Podr. s. 179.
Jakie funkcje mogą pełnić odwołania do mitologii?
Sylwetka i symbolika mitologicznego Prometeusza.
L92 ( II 2025): Myśl mesjanistyczna Mickiewicza (Widzenie księdza Piotra).
Podr. s. 182.
S. 187 zad. 3 - alegoryczna opowieść o rozbiorach Polski.
P.d. S. 187, zad. 6, 9 i jedno wybrane.
L93 ( II 2025): Funkcje fantastyki w III części Dziadów.
Redagowanie wypowiedzi ustnej wg standardów maturalnych.
L94 ( II 2025): Literackie wizerunki matek: III część Dziadów i Lament świętokrzyski.
Kryteria:
1. Elementy wspólne:
1. Niezwykła wrażliwość obu bohaterek na cierpienie syna.
2. Obydwie matki wypowiadają się w sytuacji obecności innych osób.
Elementy odmienne:
1. W przypadku Matki Boskiej dominują elementy wizualne (widzi rozkrwaione me narodzenie) a u Rollisonowej dominują bodźce akustyczne.
2. Matka Boska zwraca się do konkretnych adresatów lirycznych (Chrystus, Anioł Gabriel), ale też do starych i młodych oraz do matek; Rollisonowa zwraca się przede wszystkim do Senatora, ale też do panienki, który przybiegła z sali balowej, żeby prosić gospodarza o powrót do gości. Odbiorcami jej wypowiedzi są najpierw ludzie z otoczenia Senatora, a potem uczestnicy balu.
3. Pani Rollisonowa działa aktywnie, ma nadzieję, że uratuje syna, natomiast Matka Boska wie, że już syna nie uratuje, ubolewa nas swoją bezradnością, nawet nie może napoić syna, gdyż wisi za wysoko.
P.d.
W jaki sposób w różnych tekstach kultury przedstawiani są wrogowie ojczyzny?
L95 ( II 2025): W jaki sposób w różnych tekstach kultury przedstawiani są wrogowie ojczyzny?
1. Kreacja sylwetki Nowosilcowa.
W jaki sposób Nowosilcow przedstawiony jest w scenie VI?
- z didaskalium dowiadujemy się, że Nowosilcow żyje w komfortowych warunkach, jego sypialnia jest wspaniała;
- obraz życia Nowosilcowa tworzy kontrast z obrazem życia Litwinów i Polaków (np. sytuacja więźniów z klasztoru Bazylianów, sytuacja Cichowskiego i jego rodziny, katowanie Rollisona).
- przy postaci uosabiającej zło pojawiają się tylko diabły, które nazywają Senatora braciszkiem, najmilszym synem, a więc widzą w nim kogoś bliskiego sobie,
2. Sposób przedstawienia obrazu wrogów ojczyzny w wybranym tekście kultury.
P.d. Można poszerzyć pracę wykonywaną na komputerze.
III T1 (20)
L96 ( III 2025): Interpretacja plakatów teatralnych (III część Dziadów A. Mickiewicza na deskach scenicznych).
Poszukaj informacji na temat spektaklu Dziady w reż. Kazimierza Dejmka i wydarzeń politycznych w roku 1968. Podaj źródło informacji.
L97 ( III 2025): Analiza Ustępu do III części Dziadów: Droga do Rosji, Przedmieścia stolicy, Petersburg.
Praca w sześciu grupach (sześć części Ustępu).
1. Co stanowi najważniejszy problem? Omów ten problem.
2. Co wiąże dany fragment ze scenami III części Dziadów?
3. Interpretacja wybranego, ważnego dla wymowy utworu fragmentu (objętość: 10-20 wersów).
Praca w grupach wg numerów.
Nr 7 fr. 2, ...
P.d.
Obowiązuje Ustęp: Droga do Rosji, Przedmieścia stolicy, Petersburg.
L98 ( III 2025): Interpretacja wiersza Do przyjaciół Moskali Adama Mickiewicza.
Zakreślanie słów i zdań kluczowych.
L99 ( III 2025): Współczesne nawiązania do mesjanizmu.
Na ocenę: zadanie poniżej, interpretacja Ustępu lub plakat.
W jaki sposób w różnych tekstach kultury przedstawiany jest motyw przyjaźni i jakie pełni funkcje? Omów zagadnienie w oparciu o wiersz Adama Mickiewicza Do przyjaciół Moskali i odnieś się do innego utworu literackiego.
Podr. s. 188.
Zadania jawne CKE do III części Dziadów:
1. Funkcje snu i widzenia w utworze literackim. Omów zagadnienie na podstawie Dziadów część III Adama Mickiewicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
2. Motyw walki dobra ze złem o duszę ludzką.
3. Losy młodzieży polskiej jako temat utworów literackich.
4. Ludzkie dążenie do wolności.
5. Kreacje ludzi nieprzeciętnych.
6. Przypowieść i jej funkcje w utworze literackim.
7. Bohater literacki wobec samotności.
8. Literacka kreacja Matki-Polki i jej symboliczne znaczenie.
9. Dramat romantyczny i narodowy.
10. Motywy biblijne i ich znaczenie w utworze literackim.
11. Różne relacje bohaterów literackich z Bogiem.
12. Sybir jako symbol cierpienia narodu.
13. Bunt wobec zła.
L100 ( III 2025): Wypowiedzi niejednoznaczne.
Podr. s. 91.
P.d. Zad. s. 193 wszystkie.
III T2 (21)
L101 ( III 2025): Romantyczny topos ojczyzny - współcześnie.
Podr. s. 198.
Analiza zadań jawnych CKE dotyczących Pana Tadeusza Adama Mickiewicza (wydruk zadań).
P.d. S. 200, zad. 3-6 oraz jedno wybrane z zakresu 7-9.
Zadania jawne CKE do Pana Tadeusza - przekazano wydruk.
L102 ( III 2025): Romantyczna poezja egzystencji (Adam Mickiewicz, Nad wodą wielką i czystą).
Podr. s. 201.
UWAGA! 13 IV trzeba znać treść Kordiana Juliusza Słowackiego.
Kontekst biograficzny.
Cel lekcji:
Dokonasz interpretacji wiersza Nad wodą wielką i czystą... Adama Mickiewicza, zwracając uwagę na rolę motywu przyrody i symbolikę płynięcia.
Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam, na czym polega specyficzna budowa utworu.
2. Rozumiem pojęcie pejzażu mentalnego i potrafię je wyjaśnić własnymi słowami.
3. Interpretuję puentę utworu i znajdujący się w niej motyw (symbol) płynięcia.
4. Wyjaśniam, na czym polega związek wiersza z zagadnieniami egzystencjalnymi i autotematycznymi.
5. Wyjaśniam pojęcie motyw akwatyczny.
L103 ( III 2025): Romantyzm - podsumowanie.
Podr. s. 101.
Cel lekcji:
Uporządkujesz wiadomości dotyczące najistotniejszych zagadnień związanych z romantyzmem.
Kryteria sukcesu:
1. Wymieniam najważniejsze koncepcje epoki romantyzmu związane z pytaniami o przyszłość ojczyzny i wyjaśniam, na czym polegają (prometeizm, mesjanizm, winkelriedyzm, wallenrodyzm, solidaryzm społeczny).
2. Omawiam poglądy romantyków na temat roli miłości (w oparciu o teksty literackie i biografie autorów).
3. Przedstawiam poglądy romantyków na temat historii.
4. Wyjaśniam, na czym polegają związki romantyzmu z kulturą ludową.
5. Redaguję krótką wypowiedź na temat następujących motywów: dziecko, rewolucja, artysta, polskość.
Przebieg lekcji: Praca w formularzu Google: "Romantyzm - podsumowanie" (jedno przydzielone zadanie wg numeracji).
Na następnej lekcji rozliczenie wszystkich kryteriów.
L104/105 ( III 2025): Praca klasowa - język polski w użyciu.
Podano cel lekcji i kryteria sukcesu (samodzielna praca na lekcji). Reszta w domu III T3 (22)
L106 ( III 2025): Wnioski z analizy pracy klasowej.
L107 ( III 2025): "Wiek pary i elektryczności" a romantyzm.
Uwaga! Wypożyczamy Lalkę Bolesława Prusa.
Romantyzm - sprawdzenie wiadomości.
Na ocenę wg kryteriów jak wyżej.
Podr. s. 110.
Cel lekcji:
Poznasz koncepcje i wartości charakterystyczne dla pozytywizmu i porównasz je z ideami epoki romantyzmu.
Kryteria sukcesu:
1. Wyjaśniam wpływ upadku powstania styczniowego na zmianę sytuacji ekonomicznej społeczeństwa oraz na stosunek do koncepcji walki o wolność.
2. Charakteryzuję pozytywistów warszawskich, zwracając uwagę na pochodzenie tej grupy oraz jej rolę jako inteligencji.
3. Przedstawiam okoliczności polityczne działalności społeczników wielkopolskich.
4. Oceniam postawy krakowskich stańczyków.
5. Porównuję romantyzm i pozytywizm w sferze polityczno-społecznej, ideowej i w sferze sztuki - potrafię skonfrontować trzy elementy w sferze pierwszej i po jednej w następnych, ale bez korzystania z podręcznika.
P.d. Obowiązują kryteria.
L108 ( III 2025): Praca z tekstem Jerzego Jedlickiego Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują.
Na ocenę - lekcja 49, problem zasadniczy - porównanie epok.
Podr. s. 112.
P.d. W dalszym ciągu kryteria jak w formularzu Google. Możliwość poprawy.
L109 ( III 2025): Hasła polskiego pozytywizmu.
Kryterium 1. Wyjaśniam wpływ upadku powstania styczniowego na zmianę sytuacji ekonomicznej społeczeństwa oraz na stosunek do koncepcji walki o wolność.
Michał M.
Upadek powstania styczniowego uświadomił Polaków, że odzyskanie niepodległości poprzez walkę jest
niemożliwe biorąc dodatkowo pod uwagę fakt, że car Aleksander I uwłaszczył chłopów i społeczeństwo polskie nie mogło liczyć na pomoc
tej licznej i zaangażowanej wcześniej społeczności. Chłopi pomagali w powstaniach, aby odzyskać ziemię od szlachty, a teraz nie chcieli
ryzykować życia skoro mieli to do czego dążyli. Społeczeństwo polskie zamiast walczyć zbrojnie zaczęło stosować pracę organiczną i pracę
u podstaw, które były głównymi koncepcjami w pozytywizmie. Chcieli pracować i kształcić społeczeństwo, żeby było dobrze rozwinięte w momencie
gdy pojawi się możliwość na odzyskanie niepodległości. Chcieli zapewnić dobry start ojczyźnie.
Kryterium 2. Charakteryzuję pozytywistów warszawskich, zwracając uwagę na pochodzenie tej grupy oraz jej rolę jako inteligencji.
Beata M.
Pozytywiści warszawscy byli inteligencją pochodzenia szlacheckiego, które utraciło majątek na wskutek
represji carskich. Przenieśli się do miasta, gdzie nie mogli się odnaleźć. Ale mieli jeden wspólny cel - odbudowę państwa polskiego.
Fundamentalny wpływ na kształtowanie się polskiego pozytywizmu miała Szkoła Główna w Warszawie, gdzie wykłady po 1867 roku odbywały się w języku polskim.
Kryterium 3. Przedstawiam okoliczności polityczne działalności społeczników wielkopolskich.
Michał M.
Podczas zaborów na obszarze wielkopolskich panował "Kulturkampf" i działała Hakata. Ich zadaniem było
wyparcie polskiego pierwiastka z ludzi mieszkających na danym obszarze. Panowała totalna germanizacja. Zaborcy nie chcieli, aby w Polakach
została jakakolwiek "polskość". Wykupywali oni ziemie od Polaków i wprowadzali zasady utrudniające im życie. Symbolem oporu stał się Michał
Drzymała ze swoim słynnym wozem cyrkowym.
Kryterium 4.Oceniam postawy krakowskich stańczyków.
Beata M.
Galicja po 1867 roku uzyskała szeroką autonomię kulturalną i społeczną. Powstało zgromadzenie zwane
stańczykami od ,,Teki Stańczyka" oraz działali w Krakowie, więc zwano ich stańczykami krakowskimi. Tworzyli różne samorządy i ugrupowania,
np:. szkołę historyczną, gdzie narodziła się refleksja nad historią.
Kryterium 5. Porównuję romantyzm i pozytywizm w sferze polityczno-społecznej, ideowej i w sferze sztuki - potrafię skonfrontować trzy elementy w sferze pierwszej i po jednej w następnych, ale bez korzystania z podręcznika.
Ramona K.
W sferze polityczno-społecznej:
- romantyzm: ludzie uważali i nazywali się narodem, mimo tego, że Polska nie istniała, ważna była prowincja, wolność można uzyskać przez wywoływanie wojen, czy rewolucji,
- pozytywizm: ludność nie identyfikowała się aż tak bardzo z ojczyzną, nie była nazywana narodem a społeczeństwem, miasto stało się lepsze od wsi, wolność można uzyskać pracą, planami nad zmianami rzeczy, które nie odpowiadają społeczeństwu.
sfera ideowa:
- romantyzm: ważny był świat metafizyczny, oraz wszystko co z nim związane wraz z wiarą w Boga
- pozytywizm: przestano wierzyć, że istnieje świat metafizyczny, zaczęto odchodzić od wiary w Boga przez co pojawił się ateizm.
- romantyzm: ludzie uważali i nazywali się narodem, mimo tego, że Polska nie istniała, ważna była prowincja, wolność można uzyskać przez wywoływanie wojen, czy rewolucji,
- pozytywizm: ludność nie identyfikowała się aż tak bardzo z ojczyzną, nie była nazywana narodem a społeczeństwem, miasto stało się lepsze od wsi, wolność można uzyskać pracą, planami nad zmianami rzeczy, które nie odpowiadają społeczeństwu.
sfera ideowa:
- romantyzm: ważny był świat metafizyczny, oraz wszystko co z nim związane wraz z wiarą w Boga
- pozytywizm: przestano wierzyć, że istnieje świat metafizyczny, zaczęto odchodzić od wiary w Boga przez co pojawił się ateizm.
Podr. s. 116.
Cel lekcji:
Poznasz hasła polskiego pozytywizmu i ocenisz ich znaczenie w perspektywie rozwoju cywilizacyjnego.
Kryteria sukcesu:
1. Rozumiem hasła i pojęcia: asymilacja Żydów, emancypacja kobiet, praca organiczna, praca u podstaw, scjentyzm, utylitaryzm.
2. Rozstrzygam problem, czy można uporządkować w/w hasła hierarchicznie i uzasadniam.
3. Wybieram trzy hasła, które są istotne dla współczesności i uzasadniam swój wybór.
L110 ( III 2025): Filozofia pozytywizmu.
Podr. s. 117.
Cel lekcji: Poznasz najważniejsze koncepcje filozoficzne i naukowe epoki pozytywizmu.
Kryteria sukcesu:
1. Rozumiem, do czego zmierzała filozofia pozytywizmu i co odrzucała.
2. W nawiązaniu do punktu 1. interpretuję fragment tekstu Comte'a, który charakteryzuje filozofię pozytywną.
3. Wyjaśniam pojęcia: utylitaryzm, liberalizm, empiryzm, materializm, scjentyzm, ewolucjonizm.
4. Redaguję własne kryterium sukcesu.
P.d. Kryteria będą rozliczane na następnej lekcji.
III T4 (23)
L111 ( III 2025): Wnioski z analizy testu Język polski w użyciu (różnorodność językowa a bioróżnorodność).
L112 ( III 2025): Polskie gospodarstwo i jego obraz w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej.
Podr. s. 145.
P.d. Zadania z analizy. Z interpretacji: zad.6 (nr 1-7), zad. 7 (nr 8-14), zad. 8 (nr 15-21).
L113 ( III 2025): Obraz dworu szlacheckiego w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej i w innych utworach literackich.
Podr. s. 145.
Cel lekcji:
Poznasz obraz dworu szlacheckiego, jaki wyłania się z literatury XIX wieku (Pan Tadeusz i Nad Niemnem).
Kryteria sukcesu:
1. Opisuję dwór szlachecki w Korczynie i wyciągam wnioski na temat kultury szlacheckiej.
2. Określam funkcje epitetów i wyliczeń we wskazanym fragmencie.
3. Omawiam sposób opisu dworu w Soplicowie.
4. Porównuję obrazy dworu w Panu Tadeuszu i w Nad Niemnem.
L114 ( III 2025): Program pozytywizmu w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej.
Dwór w Panu Tadeuszu a dwór w Nad Niemnem - podobne czy różne? Zredaguj wypowiedź ustną, odnieś się do poznanych fragmentów i uwzględnij wybrany kontekst.
Podr. s. 152.
1. Analiza odniesień w Nad Niemnem do haseł polskiego pozytywizmu:
- emancypacja kobiet: Justyna Orzelska jako kobieta, która nie chce być przedmiotem transakcji, ale chce sama decydować o swoim losie, o związkach, o wszystkim (chce żyć inaczej niż Emilia Korczyńska),
- praca: Justyna nie boi się porzucić życie dworskie i związać z Janem Bohatyrowiczem, ma świadomość, że życie nie będzie łatwe, ale nie boi się pracy (inaczej niż Marta Korczyńska, która zerwała związek z Anzelmem Bohatyrowiczem); ważny motyw pracy pojawia się w legendzie o Janie i Cecylii, którzy przybyli nad Niemen w XVI w. i byli protoplastami rodu Bohatyrowiczów, a nazwisko otrzymali od samego króla, zachwyconego rezultatami ich zagospodarowania puszczy),
- praca u podstaw: tę koncepcję realizował przed powstaniem styczniowym Andrzej Korczyński, który uświadamiał lud, pożyczał i rozdawał książki,
- scjentyzm: człowiekiem wykształconym jest Witold Korczyński, syn Benedykta; nie tylko zna zasady dobrego gospodarowania na roli, ale też ma dobre relacje z mieszkańcami wsi - co wynika stąd, że w swoim czasie jego ojciec nie zabraniał mu tego rodzaju kontaktów,
- solidaryzm: tę ideę realizował Andrzej Korczyński, który za czasu pokoju przyjaźnił się z Anzelmem i Jerzym Bohatyrowiczem, a kiedy wybuchło powstanie - wziął w nim udział razem z Jerzym.
2. Interpretacja fr. s. 152-155, zad. 5, 6, 8, 9, 11.
L115 ( III 2025): Dyskusja o patriotyzmie w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej.
Podr. s. 156.
1. Nowe rozumienie patriotyzmu po upadku powstania styczniowego: to już nie walka, ale praca organiczna i praca u podstaw.
2. Trzy postawy w sporze o kształt patriotyzmu w epoce postyczniowej:
- zwolennicy walki zbrojnej, czyli ludzie odwołujący się do tradycji romantycznej,
- zwolennicy koncepcji pozytywistycznych (Witold Korczyński, który po ostrym sporze z ojcem, jednak ostatecznie przekonuje go do swoich racji),
- bohaterowie odrzucający romantyczną koncepcję walki i hasła pozytywistyczne (Różyc, Zygmunt Korczyński).
3. Polemika w Nad Niemnem z postromantyczną ideą ojczyzny:
- negacja postawy szlacheckiej dumnej z wojennej przeszłości, z waleczności, honoru rycerskiego,
- ale lekceważącej inne stany, zaniedbującej obowiązki obywatelskie w czasie pokoju.
P.d. Interpretacja fr. s. 156-158, zad. 1, 2, 9 i jedno wybrane.
IV T1 (24)
L116 ( IV 2025): Starzy i młodzi w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej.
Przypomnieć sobie Odę do młodości Adama Mickiewicza.
Podr. s. 156.
Cel lekcji:
Potrafisz porównać system wartości bohaterów Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej należących do dwóch pokoleń.
Kryteria sukcesu:
1. Znam podstawowe informacje na temat postaci należących do pokolenia starszego (Benedykt Korczyński, jego bracia i żona oraz rówieśnicy z sąsiedniego zaścianka, zwłaszcza Anzelm Bohatyrowicz) oraz pokolenia młodszego (Justyna Orzelska, Witold Korczyński, Zygmunt Korczyński, Jan Bohatyrowicz).
2. Porównuję system wartości obu pokoleń.
3. Znam kontekst historyczny dotyczący sytuacji po upadku powstania styczniowego.
4. Interpretuję dialog między Benedyktem a Witoldem, zwracając uwagę na stosunek obydwu do ludu i przyrody (ziemi).
5. Wykonuję zadania z analizy i z interpretacji.
Ad. 2. Należy pamiętać, że starsze pokolenie było w sytuacji, w której ludzie, którzy przeżyli powstanie, zmienili swoje priorytety: Benedykt Korczyński włożył wiele wysiłku w utrzymanie ziemi i po powstaniu uważał, że na tym polega obecnie patriotyzm, na utrzymaniu własności ziemskiej.
Niezwykle ważne jest dostrzeżenie, że różnice między pokoleniami wcale nie są tak duże, jak różnice w obrębie danego pokolenia:
Witold a Zygmunt prezentują skrajności (pierwszy to człowiek ceniący lud, przejęty ideami pozytywistycznymi, drugi to kosmopolita, znudzony terenami, z których pochodzi, uważający ojca poległego w powstaniu za szaleńca).
L117 ( IV 2025): Historie miłosne w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej.
Podr. s. 164.
1. Nad Niemnem jako jedna z wielkich polskich powieści miłosnych (niemal każdy bohater pozostaje w jakiejś relacji uczuciowej).
2. Miłość ukazana w Nad Niemnem a romantyczne ujęcia miłości:
- miłość romantyczna to miłość nieszczęśliwa, powodująca cierpienie, niemożliwa do spełnienia,
- bohaterowie muszą poświęcić swoje sprawy prywatne dla innych wartości (ojczyzna, wolność),
- Oszeszkowa pokazuje inne oblicze miłości (miłość dojrzała, spełniona, szczęśliwa, aczkolwiek wymagająca wyrzeczeń i życiowej odwagi.
3. Literatura wcześniejszych epok - również dominacja obrazu miłości nieszczęśliwej:
a) średniowiecze - Dzieje Tristana i Izoldy (miłość potężną namiętnością, która niszczy dotychczasowe życie; bohaterowie łączą się w symboliczny sposób dopiero po śmierci - na grobie Tristana i Izoldy pojawia się krzak głogu),
b) renesans/barok - Romeo i Julia Szekspira - waśń rodów niszczy wielkie uczucie, a rodzice pojmują swój błąd dopiero po śmierci swoich dzieci.
4. Problem mezaliansu w Nad Niemnem:
a) Marta Korczyńska i Anzelm Bohatyrowicz (gdyby się pobrali, byłby to dla Marty mezalians),
b) małżeństwo Justyny Orzelskiej i Jana Bohatyrowicza jest mezaliansem (chociaż ona tak tego nie postrzega).
5. Problem do rozwiązania.
Czy byłby mezaliansem związek Justyny Orzelskiej i Teofila Różyca? Albo Justyny i Zygmunta Korczyńskiego?
Mimo że Justyna należy do warstwy szlacheckiej, jest niezamożna. Zróżnicowanie warstwy szlacheckiej było bardzo duże. Więc w tym wypadku też mamy do czynienia z mezaliansem.
Praca z tekstem - zad. s. 168.
1. Małżeństwo Benedykta i Emilii Korczyńskich (zad. 1, 2, 6, 7, 9, 10).
2. Plany Teofila Różyca wobec Justyny Orzelskiej - decyzje Justyny (zad. 3, 11).
3. Związek Justyny Orzelskiej i Jana Bohatyrowicza (zad. 4, 5, 8, 12).
P.d. Z punktu 1. trzy wybrane zadania, z punktu 2. - jedno, z punktu 3. - dwa.
L118 ( IV 2025): Jakie prawdy o związkach uczuciowych między ludźmi odnajdujemy w literaturze? (Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej i inne utwory).
Praca z tekstem - zad. s. 168. Notatki w dokumencie Google.
1. Małżeństwo Benedykta i Emilii Korczyńskich (zad. 1, 2, 6, 7, 9, 10).
2. Plany Teofila Różyca wobec Justyny Orzelskiej - decyzje Justyny (zad. 3, 11).
3. Związek Justyny Orzelskiej i Jana Bohatyrowicza (zad. 4, 5, 8, 12).
P.d.
S. 179, zad. 1, 3, 5 nieparzyści, 2, 4, 6 parzyści; zad. 7 wszyscy.
L119 ( IV 2025): Czytanie powieści (Olga Tokarczuk, Lalka i perła).
Podr. s. 178.
P.d.
Trzy pierwsze rozdziały Lalki - perfekcyjna znajomość treści.
L120 ( IV 2025): Realistyczny obraz społeczeństwa w Lalce Bolesława Prusa.
Podr. s. 209.
Praca nad początkowymi rozdziałami.
1. Rola realisty w powieści XIX wieku: krytyk, lekarz, wychowawca.
2. Praca Bolesława nad Lalką i główny cel pisarski: zmierzyć się z "wielkimi pytaniami epoki".
Jaką rolę odgrywa arystokracja? Co zrobić z biedotą z Powiśla?
3. Konwencja realistyczna i efekty jej stosowania w Lalce.
IV T2 (25)
L121 ( IV 2025): Efekty zastosowania techniki realistycznej w Lalce Bolesława Prusa.
Praca w grupach:
1. Co Prus zyskał przez technikę realistyczną? Co zostało w ten sposób pokazane? W których rozdziałach?
2. Zad. 1-10, s. 214.
3. Po jednym zadaniu z zakresu 11, 12, 13 (wg przydziału).
L122 ( IV 2025): Żydzi, Niemcy, subiekci, kupcy i arystokracja w Lalce Bolesława Prusa.
Podr. s. 211.
Cel lekcji: Zinterpretujesz fragmenty tekstu dotyczące obrazu społeczeństwa (grup wymienionych w temacie lekcji).
Kryteria sukcesu:
1. Charakteryzuję starego Mincla.
2. Opisuję zalety i wady Niemców ukazanych w narracji Rzeckiego.
3. Przedstawiam postać Henryka Szlangbauma i omawiam stosunek do niego Wokulskiego i subiekta Lisieckiego.
4. Wyjaśniam fragment, w którym Wokulski przygląda się innym kupcom, przemysłowcom i rzemieślnikom.
5. W oparciu o losy Wokulskiego wyjaśniam zdanie: Z komórki przy sklepie do buduaru hrabiny, co za skok!.
6. Porównuję styl życia mieszczan i arystokratów.
7. Wymieniam efekty zastosowania techniki realistycznej i podaje przykłady (wskazuję rozdziały i opisuję sytuacje).
ANALIZA PRACY W GRUPACH - w oparciu o wnioski realizacja kryteriów sukcesu.
Ad. 1. Co Prus zyskał przez technikę realistyczną?
Tylko jedna grupa zajęła się tym zadaniem - gr. 4.
Ad. 2. Zadania s. 214:
Zad. 1. Charakterystyka starego Mincla (jak w ogóle powinna wyglądać charakterystyka?)
- dobre i problematyczne wnioski gr. 1 (kryptocytaty),
- ciekawy pomysł gr. 2. (schematyczność), ale trzeba by to rozwinąć o cechy, które być może są stereotypowe, ale ważne, co ma np. gr. 3 (pracowitość i oszczędność),
- i nieco humoru: gr. 5 zmieniła słowo "kosmyk" na "kosmetyk".
Należy pamiętać przy charakterystyce o faktach dotyczących bohatera (pochodzenie niemieckie, łamana polszcyzna, właściciel sklepu, zatrudnia subiektów, w tym Rzeckiego).
Omówiono zad. 1-5 oraz 8 s. 214. Reszta pojawi się w trakcie omawiania kryteriów sukcesu.
L123 ( IV 2025): Miłość w czasach nieromantycznych.
Podr. s. 215.
Cel lekcji:
Potrafisz wyjaśnić, czego dotyczy problematyka Lalki i w jaki sposób przedstawiona została w utworze miłość.
Kryteria sukcesu:
1. Określam zasadniczy temat Lalki Bolesława Prusa.
2. Wyjaśniam, co łączy powieść Prusa z oświeceniem, a co - z romantyzmem.
3. Odpowiadam na pytanie, jaką rolę odgrywała miłość w życiu Wokulskiego.
4. Przedstawiam sytuację obrazującą stosunek bohatera do obrazu miłości ukształtowanego przez romantyków (głównie Mickiewicza).
5. Wyjaśniam, jaką prawdę o arystokracji i pospólstwie (niższych warstwach) uświadamia sobie Wokulski.
6. Formułuję wypowiedź dotyczącą wyboru, przed jakim staje Wokulski i wyjaśniam, co mówi o każdej z możliwych dróg.
P.d. Obowiązują kryteria sukcesu z obu poprzednich lekcji.
L124 ( IV 2025): Wokulski - pozytywista (?).
Podr. s. 219.
Cel lekcji: Potrafisz wyjaśnić zmiany społeczne zachodzące po upadku powstania styczniowego, a następnie scharakteryzujesz Wokulskiego jako człowieka epoki pozytywizmu.
Kryteria sukcesu:
1. Omawiam skutki edyktu uwłaszczeniowego cara Aleksandra II z 1864 r. i wyjaśniam określenie wysadzeni z siodła.
2. Interpretuję scenę wydobywania się Wokulskiego z piwnicy w winiarni Hopfera i wyciągam wnioski na temat cech osobowości bohatera (zwracam uwagę na motyw czerwonych rąk Wokulskiego).
3. Analizuję wystąpienie Wokulskiego dotyczące zakładania spółki do handlu ze Wschodem i wyjaśniam (na podstawie wypowiedzi zgromadzonych), z jakimi problemami musi się zmagać bohater.
4. Omawiam przykłady realizacji przez Wokulskiego założeń pracy organicznej i pracy u podstaw.
P.d. Dwa ostatnie kryteria.
PRACA U PODSTAW
- Wysocki i jego brat Kasper, który wolałby być przeniesiony do Skierniewic (s. 75).
PRACA ORGANICZNA:
- Spółka do handlu ze Wschodu - łączy interesy i korzyści ekonomiczne różnych grup społecznych.
L125 ( IV 2025): Trzy pokolenia idealistów.
Wymagania do pracy klasowej - wypracowanie w oparciu o Lalkę Bolesława Prusa i inne utwory literackie.
Podr. s. 223.
Cel lekcji:
Potrafisz wskazać trzy generacje idealistów i scharakteryzować ich postawy, poglądy i system wartości.
Kryteria sukcesu:
1. Omawiam postulaty polskich idealistów.
2. Przedstawiam skrótowo dzieje polskiej inteligencji od czasów oświecenia i określam jej zadania.
3. Analizuję biografię Wokulskiego i Rzeckiego, określam ich wiek i wyjaśniam, które wydarzenia odcisnęły na nich piętno.
4. Charakteryzuję ojca Rzeckiego i wskazuję wartości, które chciał przekazać synowi.
5. Streszczam losy Wokulskiego podsumowującego swoje życie i relacje ze społeczeństwem.
6. Przedstawiam i oceniam argumenty studenta, który odmawia płacenia czynszu.
7. Wskazuję reprezentantów trzech pokoleń idealistów i charakteryzuję ich dążenia, postawy i system wartości.
Do wyboru: s. 227, zad. 8 i 9 lub zad. 10.
V T1 (26)
L126 ( V 2025):Idealizm polityczny, liberalizm czy socjalizm? Co dominuje w Lalce Bolesława Prusa?
P.d. S. 227, zad. 7 wszyscy; nieparzyści nieparzyste, parzyści - parzyste.
L127 ( V 2025): Utopia naukowa w Lalce Bolesława Prusa.
Idealizm - pomocą czy przeszkodą w realizacji ważnych celów i marzeń oraz w relacjach jednostki ze społeczeństwem?
Podr. s. 228.
Omówić fr. 1. i 2. Całość fr. obowiązuje.
Czy Julian Ochocki wpisuje się w etos mieszczański?
P.d. S. 231, zad. 4, 6, 9, 10, jedno wybrane z zakresu 12-14.
L128 ( V 2025): Topos "theatrum mundi".
Podr. s. 234.
1. Tytuł utworu.
2. Topos theatrum mundi we fraszce O żywocie ludzkim Jana Kochanowskiego - związek tego toposu z koncepcją vanitas.
3. Interpretacja sytuacji związanej z "teatrem marionetek" Rzeckiego i zad. 1., s. 236 z analizy.
4. Poglądy prezesowej Zasławskiej na temat kobiet.
P.d S. 237, zad. 1-6 (pierwsze zostało zrobione).
L129 ( V 2025): Praca klasowa - sprawdzian znajomości problematyki i treści Lalki Bolesława Prusa.
Odniesienia do poprzedniej lekcji.
1. Zilustruj tezy postawione we fraszce O żywocie ludzkim Jana Kochanowskiego fragmentami wypowiedzi Rzeckiego, komentującego teatr marionetek, czyli wystawę sklepową złożoną z różnych zabawek. Porównaj topos theatrum mundi w obu utworach.
2. Co sądzi o kobietach prezesowa Zasławska? Co przy okazji mówi o mężczyznach? Co ją dziwi?
3. Przedstaw swoje propozycje interpretacji tytułu Lalka (trzy koncepcje).
4. Przygotuj notatkę syntetyzującą na temat różnych realizacji toposu theatrum mundi w różnych tekstach kultury (zadanie dodatkowe).
L130 ( V 2025): Nowy kształt powieści (powieść dojrzałego realizmu).
Na ocenę zad. z L54.
Podr. s. 238.
P.d. Obowiązują fr. s. 238-240.
V T2 (27)
L131 ( V 2025): Lalka jako powieść realistyczna i wychodząca poza realizm.
Podr. s. 238 i 203 (cechy powieści realistycznej).
Powiązanie cech powieści realistycznej z Lalką (s. 203 oraz s. 240, zad. 4).
1. Wskaż cechy powieści realistycznej w Lalce.
2. Wskaż te elementy Lalki, które nie pasują do cech powieści realistycznej.
P.d. S. 240, zad. 1-3, nieparzyści 5, 7; parzyści 6, 8 (jedno można pominąć).
L132 ( V 2025): Język ezopowy w XIX i XX wieku.
Podr. s. 241.
Działanie wstępne:
Interpretacja bajki Ezopa Dzieci i żaby.
Koło jeziora
Z wieczora
Chłopcy wkoło biegały
I na żaby czuwały:
Skoro która wypływała,
Kamieniem w łeb dostawała.
Jedna z nich, śmielszej natury,
Wystawiwszy łeb do góry,
Rzekła: «Chłopcy, przestańcie, bo się źle bawicie!
Dla was to jest igraszką, nam idzie o życie».
Wyjaśnienie pojęcia język ezopowy.Z wieczora
Chłopcy wkoło biegały
I na żaby czuwały:
Skoro która wypływała,
Kamieniem w łeb dostawała.
Jedna z nich, śmielszej natury,
Wystawiwszy łeb do góry,
Rzekła: «Chłopcy, przestańcie, bo się źle bawicie!
Dla was to jest igraszką, nam idzie o życie».
1. Praca z fr. Lalki usuniętym przez cenzora (s. 244).
2. Interpretacja fr. wypowiedzi na temat Wokulskiego (s. 242 - motyw piwa, które trzeba pić po dziś).
P.d. S. 244, zad. 1-3.
L133 ( V 2025): Stylistyczne zróżnicowanie polszczyzny (style funkcjonalne).
Podr. s. 247.
1. Styl - pojęcie odnoszące się do różnych kontekstów.
2. Styl językowy - mechanizmy jego kształtowania się.
3. Pojęcie idiolektu.
4. Trzy odmiany języka narodowego: ogólna, środowiskowa i terytorialna.
5. Język oficjalny a język potoczny. Dlaczego język potoczny jest podstawowym stylem polszczyzny?
6. Style funkcjonalne (potoczny, retoryczny, dziennikarsko-informacyjny, publicystyczny, urzędowy, naukowy, style artystyczne).
Pytanie kluczowe:
Czy wg Ciebie styl językowy powinno się traktować analogicznie jak inne style (np. w modzie, architekturze, muzyce, odżywianiu), czy jest to jednak zjawisko o innym charakterze?
P.d. Przygotowanie planu wypowiedzi do zadania jawnego CKE, a następnie prezentacja wypowiedzi. Zad. 1. - nieparzyści, 2. - parzyści.
1. Miłość – siła destrukcyjna czy motywująca do działania? Omów zagadnienie na podstawie Lalki Bolesława Prusa. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
2. Różne oblicza przyjaźni.
L134 ( V 2025): Wnioski z analizy pracy klasowej (problematyka i treść Lalki).
Zad. jak wyżej (jawne CKE).
L135 ( V 2025): Język środowiskowy - stylizacja środowiskowa.
Miłość - siła destrukcyjna czy motywująca do działania oraz różne oblicza przyjaźni (Lalka i inne utwory). Podr. s. 250.
1. Pojęcie socjolektu.
2. Stylizacja środowiskwa.
P.d. S. 252, trzy wybrane zadania z zakresu a) - d).
Jakie funkcje może pełnić w utworze literackim zastosowanie stylizacji środowiskowej?
Podr. s. 250.
P.d. S. 252, zad. 5a-e.
Jakie funkcje może pełnić w utworze literackim zastosowanie stylizacji środowiskowej?
V T3 (28)
L136 ( V 2024): Znaczenie Lalki Bolesława Prusa w polskiej kulturze.
Praca nad zadaniami jawnymi CKE (c.d.).
1. Praca jako pasja człowieka.
2. Jaką rolę w relacjach międzyludzkich odgrywają majątek i pochodzenie?
3. Konfrontacja marzeń z rzeczywistością.
4. Jakie cechy charakteru ułatwiają człowiekowi osiągnięcie celu?
5. Miasto – przestrzeń przyjazna czy wroga człowiekowi?
Odnośnie tematu:
Jaką prawdę o polskim społeczeństwie i człowieku chciał przedstawić Prus? Jaka była jego główna intencja?
Prus niewiele przekonań mógł wyrazić wprost. Chciał jednak pokazać, że większość problemów społecznych wynika z dwóch przyczyn: - skostniałego i anachronicznego spadku po Rzeczypospolitej szlacheckiej (bierność i nieudolność arystokracji, chore ambicje ludzi wywodzących się ze szlachty),
- braku silnego państwa polskiego, które mogłoby stymulować rozwój kraju (był zwolennikiem silnej władzy centralnej, której przykładem mogły być rządy Bismarcka - "żelaznego kanclerza").
L137 ( V 2025): Historia w kształcie literackim (Potop Henryka Sienkiewicza).
Na ocenę:
Człowiek wobec wyroków losy. Forma ustna lub pisemna.
Pytania dotyczące rozdziałów I-XIII: 1. Jak to się stało, że Andrzej Kmicic miał poślubić Aleksandrę Billewiczównę? (s. 7-8).
2. Co się stało w Lubiczu z portretami? (r. II)
3. Dlaczego Kmicic napadł na zaścianek Butrymów? (r. V, s. 52) 4. Co się stało w czasie uczty w Kiejdanach?
Podr. s. 275.
1. Trylogia Henryka Sienkiewicza.
2. Cechy gatunkowe powieści historycznej.
3. Kontekst historyczny.
4. Powieść ku pokrzepieniu serc.
S. 279, zad. 1-5 z analizy.
L138 ( V 2025): Sposoby kreacji sylwetki Janusza Radziwiłła.
Podr. s. 276.
Realizacja tematu lekcji:
S. 279, zad. dotyczące Janusza Radziwiłła.
P.d. Obowiązuje tom I i zad. dotycząca Janusza Radziwiłła.
L139 ( V 2025): Społeczeństwo polskie czasu klęski.
Scharakteryzuj sylwetkę Janusza Radziwiłła. Czy Sienkiewicz przedstawił tego bohatera obiektywnie?
Podr. s. 280.
Sienkiewicz i romantycy wobec historii Polski szlacheckiej (porównanie).
P.d.
1. Czy zgadzasz się z opinią wyrażoną w podręczniku? Który z poetów romantycznych dokonał krytyki szlachty?
2. S. 283, zad. 1-6.
L140 ( V 2025): Sienkiewiczowski model patriotyzmu.
Na ocenę: zad. 1-6, s. 283 oraz problem poety romantycznego, który dokonał krytyki szlachty.
Podr. s. 284.
P.d. S. 287-288, zad. 1-6 lub 6 i 8.
VI T1 (29)
L141 ( VI 2025): Refleksje historiozoficzne i mity kompensacyjne Sienkiewicza.
Wnioski z wpisów w dokumencie na Classroomie.
W oparciu o te wnioski - zadanie:
Działanie w pojedynkę czy we współpracy z innymi – co ułatwia osiągnięcie celu?
L142 ( VI 2025): Miłość z przeszkodami.
Podr. s. 289.
Cechy literatury popularnej (podr. s. 292).
P.d. S. 292, zad. 1-11 lub 12.
L143 ( VI 2025): Andrzej Kmicic a Jacek Soplica.
Na ocenę: s. 292, zad. 1-11 lub 12 (przeszkody w miłości Kmicica i Oleńki).
Podr. s. 293.
1. Jak Witold Gombrowicz ocenia Sienkiewicza i odbiór czytelniczy jego prozy i jak wyjaśnia to zjawisko?
2. Podobieństwa między bohaterami wg kryteriów (s. 296, zad. 2).
3. Różnice między bohaterami wg kryteriów (s. 297, zad. 3).
P.d. Rekonstrukcja losów Jacka Soplicy i Andrzeja Kmicica (s. 296, zad. 1).
L144 ( VI 2025): Bohaterowie zbiorowej wyobraźni w kulturze.
Podr. s. 297.
P.d. S. 296-297, zad. 1., 6.
L145 ( VI 2025): Dawność w języku Potopu.
Na ocenę wybrane zadanie lub pomysły do każdego z zadań:
Zadania jawne CKE:
1. Działanie w pojedynkę czy we współpracy z innymi – co ułatwia osiągnięcie celu?
2. Motyw przemiany wewnętrznej bohatera.
3. Postawy odwagi i tchórzostwa.
Podr. s. 298.
1. Archaizmy i ich rodzaje:
a) fonetyczne (krzest),
b) leksykalne, (białogłowa)
c) semantyczne, (świetlica - 'pokój gościnny we dworze, potem duży pokój w domu', obecnie - 'sala w szkole'),
d) frazeologiczne (stroić firleje - 'żartować'),
e) słowotwórcze (dawne formacje słowotwórcze, np. samoczwart 'sam z trzema towarzyszami', w sumie 'we czworo'),
f) fleksyjne (nieużywane końcówki fleksyjne, np. wilcy),
g) składniowe (np. umieszczanie orzeczenia na końcu zdania, tak jak to miało miejsce w łacinie).
2. Archaizacja.
Uwaga! Po wiosennej przerwie świątecznej podr. 3.1.
Obowiązuje Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego.